Một cuộc họp khẩn cấp về thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 đã diễn ra vào cuối tuần vừa rồi, nhưng Tehran tiếp tục thể hiện quan điểm cứng rắn với phương Tây sau khi họp.

Theo tin từ Reuters, phát biểu ngày Chủ nhật, nhà đàm phán hạt nhân cấp cao của Iran - ông Abbas Araqchi - nói rằng cuộc họp trên diễn ra tích cực, song vẫn còn những vấn đề chưa thể giải quyết và Iran sẽ tiếp tục giảm các cam kết hạt nhân nếu các nước châu Âu không thể cứu được thỏa thuận.

"Bầu không khí rất có tính xây dựng. Các cuộc thảo luận tốt đẹp. Nhưng tôi không thể nói chúng tôi đã giải quyết được mọi chuyện", ông Araqchi nói sau cuộc gặp ở Vienna, Áo.

Quan chức các nước trong thỏa thuận hạt nhân với Iran - gồm Anh, Đức, Pháp, Nga và Trung Quốc - đã gặp quan chức Tehran trong cuộc họp khẩn cấp được tổ chức trong bối cảnh căng thẳng leo thang mạnh giữa Iran và phương Tây thời gian gần đây, khi hai bên có hàng loạt cuộc va chạm trên biển và Tehran liên tục có các động thái vi phạm thỏa thuận.

"Như chúng tôi đã nói, chúng tôi sẽ tiếp tục giảm các cam kết của mình trong thỏa thuận hạt nhân cho tới khi các nước châu Âu đảm bảo được lợi ích của Iran trong thỏa thuận", ông Araqchi tuyên bố.

Các cường quốc còn lại trong thỏa thuận đã nỗ lực tránh cho thỏa thuận khỏi sụp đổ kể từ khi Mỹ rút lui vào tháng 5/2018 và tái áp các biện pháp trừng phạt kinh tế cứng rắn lên Iran, bóp nghẹt nền kinh tế vốn đã yếu của nước này.

Điều Tổng thống Donald Trump muốn là buộc Iran phải đàm phán một thỏa thuận mới tốt hơn cho Mỹ. Châu Âu muốn giữ thỏa thuận, nhưng chưa làm được điều gì hữu hiệu trong việc bảo vệ hoạt động giao thương với Iran khỏi các biện pháp trừng phạt của Mỹ.

Iran cảnh báo sẽ rút khỏi thỏa thuận nếu các lợi ích kinh tế của nước này không được đảm bảo như đã hứa. Để gây sức ép lên châu Âu và thách thức Mỹ, Iran gần đây đã có những động thái như vượt giới hạn về khối lượng hạt nhân làm giàu cấp độ thấp, tăng cấp làm giàu hạt nhân qua ngưỡng cho phép…

Châu Âu nói rằng nếu Iran tiếp tục vi phạm thỏa thuận, thì căng thẳng sẽ bị đẩy lên cao hơn nữa trong lúc giữa Tehran và Washington có thể xảy những toan tính sai lầm dẫn tới chiến tranh.

"Tất cả những động thái mà chúng tôi thực thi đến nay đều có thể đảo ngược nếu các bên còn lại trong thỏa thuận tuân thủ đúng cam kết của họ", một nhà ngoại giao Iran nói trước khi diễn ra cuộc họp.

Ông Fu Cong, Vụ trưởng Vụ Kiểm soát vũ khí thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, người dẫn đầu phái đoàn Trung Quốc dự cuộc họp khẩn cấp về thỏa thuận hạt nhân Iran, phát biểu: "Tất cả các bên đều thể hiện cam kết giữ vững thỏa thuận và tiếp tục thực thi thỏa thuận theo cách thức cân bằng. Tất cả các bên đều bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ với việc Mỹ đơn phương áp các biện pháp trừng phạt".

Cuộc gặp trên diễn ra sau khi lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran bắt một tàu chở dầu của Anh ở eo biển Hormuz vào hôm 19/7. Trước đó hai tuần, Hải quân Anh bắt một tàu chở dầu của Anh ngoài khơi Gibraltar.

Anh đã kêu gọi mở một sứ mệnh hải quân do châu Âu đứng đầu nhằm đảm bảo an toàn hàng hải ở eo Hormuz, một tuyến đường huyết mạch của vận tải biển quốc tế. Ngày Chủ nhật, một phát ngôn viên của Chính phủ Iran nói rằng một sứ mệnh như vậy sẽ gửi đi "thông điệp thù địch".

Iran đã nhiều lần cảnh báo nước này sẽ đóng cửa eo biển Hormuz để gây gián đoạn hoạt động vận tải dầu lửa nếu Mỹ nhất quyết khiến cho xuất khẩu dầu của Iran giảm về 0.