Số cuộc kết hôn ở Trung Quốc giảm gần 1/5 trong năm ngoái xuống mức thấp kỷ lục, thách thức nỗ lực của Bắc Kinh trong việc đảo ngược cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đe dọa nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Số liệu do Bộ Các vấn đề xã hội Trung Quốc công bố vào cuối tuần vừa rồi cho thấy số cuộc đăng ký kết hôn ở nước này trong năm 2024 giảm còn 6,1 triệu cuộc, sau khi tăng vọt lên 7,7 triệu cuộc trong năm 2023 - sự tăng trưởng được coi là một hệ quả của việc nhiều đám cưới đã bị hoãn lại trong thời gian đại dịch Covid-19.

Thống kê về số cuộc kết hôn ở Trung Quốc năm 2024 là mức thấp nhất kể từ khi số liệu công khai này bắt đầu được lưu trữ vào năm 1986, đồng thời bằng chưa đầy một nửa so với mức đỉnh ghi nhận vào năm 2013.

Thất bại trong việc khuyến khích có thêm nhiều người lập gia đình ở đất nước 1,4 tỷ dân đặt ra thách thức lớn đối với Chính phủ Trung Quốc trong việc giải quyết tình trạng số ca sinh hàng năm trên đà giảm mạnh. Giấy đăng ký kết hôn thường là một yêu cầu bắt buộc ở Trung Quốc để đăng ký khai sinh, nhưng một số địa phương hiện đã xóa bỏ yêu cầu này để những người là cha mẹ đơn thân hoặc những cặp đôi không đăng ký kết hôn có thể được hưởng quyền giống như những người có đăng ký kết hôn.

“Việc kết hôn không còn được ưa chuộng, nhất là đối với những người trẻ, do chi phí đắt đỏ, nền kinh tế ảm đạm và những quan điểm mới đối với hôn nhân truyền thống”, nhà phân tích Adaa Li của công ty nghiên cứu kinh tế Bloomberg Intelligence thuộc hãng tin Bloomberg nhận định.

Số cuộc kết hôn ở Trung Quốc giảm mạnh trong năm 2024 còn có thể do năm ngoái bị coi là “năm góa phụ” - không phải là một năm tốt để dựng vợ gả chồng. Ngoài ra, số liệu thống kê cũng cho thấy có 2,1 triệu người nộp đơn ly hôn ở Trung Quốc trong năm 2024, tăng 1,1% so với năm 2023.

Dân số Trung Quốc đã giảm năm thứ ba liên tiếp trong năm 2024 dù số ca sinh tăng nhẹ. Sự cải thiện về số ca sinh trong năm ngoái được cho là xuất phát từ quan niệm rằng năm con Rồng là năm tốt để sinh con. Dù vậy, năm ngoái vẫn là năm có số ca sinh thấp thứ hai của Trung Quốc kể từ khi hòa Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời vào năm 1949. Mức sinh thấp phản ánh rủi ro dài hạn đối với nền kinh tế bởi sự suy giảm của lực lượng lao động đặt ra sức ép đối với tăng trưởng.

Số cuộc kết hôn ở Trung Quốc đã suy giảm gần như liên tục trong 6 thập kỷ qua, với con số hàng năm lần đầu tiên giảm dưới mốc 10 triệu vào năm 2019. Trong một bài phát biểu vào tháng 10 năm ngoái, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi các trường đại học ở nước này đẩy mạnh việc định hướng giới trẻ có cái nhìn tích cực về hôn nhân, gia đình và sinh con đẻ cái.

Hồi tháng 8, Trung Quốc đề xuất một dự luật tạo điều kiện dễ dàng hơn cho việc đăng ký kết hôn và khiến cho việc ly hôn trở nên khó khăn hơn, nhưng dự luật này đã vấp phải một làn sóng phản đối từ dư luận. Nhiều cư dân mạng đã đặt câu hỏi về ý đồ của nhà chức trách phía sau dự luật này.

Số cuộc kết hôn ở Trung Quốc giảm mạnh trong năm 2024 đang là một chủ đề nổi bật trên mạng xã hội Weibo vào ngày thứ Hai. Nhiều bình luận nổi bật đề cập đến những thách thức tài chính khi kết hôn. Một người dùng Weibo viết: “Cuộc sống vốn dĩ đã mệt rồi. Ai mà có đủ dũng cảm để kết hôn?”

Một người khác viết: “Kết hôn là một khoản chi lớn. Năm nay, tôi đột nhiên cảm thấy độc thân cũng tốt. Tôi không phải chịu áp lực lớn như vậy và có thể chi tiền mình kiếm được vào chính mình”.