Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, Công ty cao su Đồng Nai, Công ty cao su Bà Rịa và các đơn vị liên quan đến sai phạm tại khu đất 39-39B Bến Vân Đồn, quận 4, TP.HCM.

09 bị can gồm nguyên lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam và các doanh nghiệp nói trên cũng bị khởi tố, thi hành lệnh bắt tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú và lệnh khám xét. 

Được biết, khu đất 39-39B Bến Vân Đồn, quận 4, TP.HCM, có tổng diện tích hơn 6.200 m2, hiện là khu phức hợp cao 33 tầng, gồm căn hộ và khu thương mại văn phòng, dịch vụ. Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Nova Phúc Nguyên làm chủ đầu tư.

Khu đất này từng được Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, kiểm tra để có biện pháp xử lý phù hợp, tránh thất thoát tài sản công. Trong kiến nghị có nội dung liên quan đến việc chuyển nhượng vốn góp và phương án xử lý, sắp xếp nhà đất trước đó. Nếu phát hiện dấu hiệu hình sự, chuyển hồ sơ sang cơ quan thẩm quyền xử lý theo quy định. 

Cụ thể, tại Văn bản số 757/KL-TTCP (ngày 13/5/2021) của Thanh tra Chính phủ về kết luận thanh tra công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.HCM (trong đó có dự án số 39-39B Bến Vân Đồn, quận 4), Thanh tra Chính phủ xác định khu đất số 39-39B Bến Vân Đồn, quận 4, TP.HCM, có diện tích 6.202 m2, là đất có nguồn gốc thuộc sở hữu Nhà nước. Đây là khu đất do Tổng Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa, thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam quản lý.

Ngày 29/12/2009, Sở Kế hoạch Đầu tư TP.HCM cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho Công ty TNHH Phú Việt Tín (Phú Việt Tín) có trụ sở tại 39-39B Bến Vân Đồn, quận 4, TP.HCM. Hai thành viên góp vốn để lập Công ty Phú Việt Tín là Tổng Công ty Cao su Đồng Nai (sở hữu 72% vốn) và Công ty Cao su Bà Rịa (sở hữu 28% vốn).

Ngày 25/3/2010, UBND TP.HCM có quyết định thu hồi và giao khu đất trên cho công ty Phú Việt Tín đầu tư, kinh doanh theo quy hoạch.

Đầu tháng 9/2014, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (Quốc Cường Gia Lai) mua lại toàn bộ vốn góp của Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa tại Phú Việt Tín để sở hữu 99,5% vốn của doanh nghiệp này. 

Sau vài tháng, Quốc Cường Gia Lai đã chuyển nhượng 40% vốn tại Phú Việt Tín cho Công ty cổ phần Bất động sản Thịnh Vượng với giá hơn 340 tỷ đồng. Chuyển nhượng 0,5% vốn tại Phú Việt Tín cho bà Lại Thị Hoàng Yến với giá 3 tỷ đồng. Chuyển nhượng 54% vốn còn lại tại Phú Việt Tín cho Công ty cổ phần Biệt thự thành phố với giá 459 tỷ đồng. 

Đến ngày 31/3/2017, công ty Phú Việt Tín đã ký kết hợp đồng sáp nhập vào Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển bất động sản Phúc Nguyên thành Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển bất động sản Nova Phúc Nguyên.

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, UBND TP.HCM ra quyết định về việc thu hồi, giao đất và chỉ định công ty Phú Việt Tín làm nhà đầu tư thực hiện dự án tại vị trí nói trên không thông qua đấu giá là không đúng với Luật Đất đai năm 2003 và sai so với Thông tư số 03/2009 về việc hướng dẫn lựa chọn nhà đầu tư thực hiện đầu tư dự án có sử dụng đất của Bộ Kế hoạch Đầu tư.

Việc công ty Phú Việt Tín không lập dự án đầu tư là vi phạm Nghị định số 12/2009 của Chính phủ bởi “khi đầu tư xây dựng công trình, chủ đầu tư phải tổ chức lập dự án đầu tư và trình người quyết định đầu tư thẩm định, phê duyệt”.

Liên quan đến các vấn đề chuyển quyền sử dụng khu đất trên, ngày 25/3/2021, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực yêu cầu Thanh tra Chính phủ bổ sung một số nội dung liên quan như phương án sắp xếp, xử lý nhà đất; việc đầu tư dự án của Công ty Phú Việt Tín; việc sáp nhập Công ty Phú Việt Tín và Công ty Nova Phúc Nguyên.

Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và bán hết cho người sử dụng, trong khi vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được thực hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước đã được phê duyệt. Vì vậy, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính tiến hành kiểm tra và có biện pháp để xử lý theo đúng pháp luật.

Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thiệt hại tài sản Nhà nước thì chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không để thất thoát tài sản Nhà nước.