Luật Đất đai năm 2024 dự kiến có hiệu lực sớm từ ngày 1/7/2024 với nhiều điểm mới, đáng chú ý là việc mở rộng quyền sở hữu nhà đất của Việt kiều. Cụ thể, tại Khoản 3 và Khoản 6, Điều 4 về “Người sử dụng đất” quy định người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; đang sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà chưa được Nhà nước cấp giấy chứng nhận, bao gồm: cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam; người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài. 

TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI ĐỂ THU HÚT KIỀU HỐI

Như vậy, hành lang pháp lý mới, rõ ràng đã tạo điều kiện thuận lợi cho Việt kiều đầu tư. Đồng thời, việc mở rộng đối tượng tham gia giao dịch nhà đất cũng giúp thu hút thêm kiều hối - nguồn vốn từ nước ngoài ngày càng trở thành quan trọng của Việt Nam, bên cạnh FDI.

Theo Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, năm 2023 ghi nhận 6 triệu người Việt Nam sinh sống, làm việc tại trên 130 quốc gia/vùng lãnh thổ, trong đó 80% là ở các nước phát triển. Số lượng này tiếp tục tăng lên so với năm 2015 - mới có 4,5 triệu người tại 109 quốc gia/vùng lãnh thổ. Ngoài ra, dữ liệu từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội còn cho thấy có 650.000 lao động Việt Nam vẫn đang làm việc ở 40 quốc gia/vùng lãnh thổ trên thế giới. Đây là nguồn lực rất tiềm năng cho thị trường bất động sản nước ta.

Thực tế, thống kê của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (Vars) chỉ ra lượng kiều hối về Việt Nam 10 năm trở lại đây luôn duy trì vị trí trong Top 10 quốc gia đạt lượng kiều hối lớn nhất thế giới và trong Top 3 khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Lũy kế từ năm 1993 đến hết 2022, đạt trên 190 tỷ USD, gần bằng lượng vốn FDI giải ngân cùng kỳ. Riêng năm 2023, lượng kiều hối chảy về cả nước khoảng 16 tỷ USD, tăng 32% so với năm trước. Theo ước tính mỗi năm, 25% lượng kiều hối đã được “gửi gắm” vào thị trường địa ốc.

Vì vậy, “Sự đổi mới của Luật Đất đai là quan điểm phù hợp với xu hướng quốc tế, mang tính tích cực. Dòng tiền này sẽ trở thành trợ lực cho thị trường bất động sản thời gian tới, đặc biệt giữa bối cảnh nhiều doanh nghiệp địa ốc khát vốn”, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, nhận định.

Chia sẻ tại sự kiện mới đây, bà Nguyễn Việt Triều, Liên hiệp hội người Việt Nam tại châu Âu, cho biết trong quá khứ, Việt kiều mua bất động sản trong nước phải nhờ người thân đứng tên, do lo ngại thủ tục phức tạp. Nhưng quy định mới giúp kiều bào có thể sở hữu bất động sản trong nước dễ dàng. Đây là bước tiến pháp lý quan trọng, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh cuộc sống và kinh doanh của kiều bào.

“Hiện nay, nhiều người Việt Nam ở nước ngoài đến tuổi nghỉ hưu và có nhu cầu trở về Việt Nam sinh sống. Mặt khác, một số nhà đầu tư gốc Việt cũng mong muốn tham gia thị trường bất động sản trong nước, khi được tạo điều kiện. Do đó, chính sách tiếp cận đất đai trong Luật Đất đai 2024 đáp ứng tốt hơn nguyện vọng của kiều bào ở nước ngoài. Đồng thời, giúp củng cố thêm niềm tin, sự lạc quan về gia tăng thu hút kiều hối và đầu tư từ kiều bào, khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, thu hút dòng tiền từ nước ngoài là nguồn vốn tốt cho xã hội”, bà Nguyễn Việt Triều thông tin.

Đồng quan điểm, đại diện Công ty cổ phần Chứng khoán KIS Việt Nam nhìn nhận người Việt Nam có văn hóa “tương thân, tương ái”, kiều bào ở nước ngoài luôn có khuynh hướng gửi tiền hỗ trợ thân nhân trong nước, bất chấp nền kinh tế gặp khó. Dù vậy, xu hướng dòng kiều hối về Việt Nam cũng nhằm mục đích mở rộng đầu tư kinh doanh, bao gồm cả bất động sản; bởi Việt Nam là quốc gia có nền chính trị ổn định, kinh tế vĩ mô phục hồi tốt, GDP tăng trưởng nhanh. Thêm vào đó, hệ thống pháp luật không ngừng được hoàn thiện, nên không ngạc nhiên khi kiều bào gửi tiền để kinh doanh, hòa chung vào nhịp điệu hồi phục của nền kinh tế.

Theo ông Đính, hiện nay, giá nhà ở một số quốc gia quá cao, hay việc siết quy định nhập cư ở một số nước... càng khiến nhu cầu sở hữu nhà nảy sinh tại Việt Nam. Các biệt thự cao cấp ở những thành phố lớn nhằm đáp ứng nhu cầu ở, và sản phẩm bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng với tiện ích đa dạng phục vụ nghỉ dưỡng, cho thuê hoặc cả hai khi số lượng kiều bào quay trở về Việt Nam dưỡng già khi nghỉ hưu, còn rất lớn. Các sản phẩm được đánh giá là thanh khoản khó, kén khách này lại là phân khúc ưa thích, phù hợp với khả năng chi trả của Việt kiều.

VIỆT KIỀU ƯA THÍCH SẢN PHẨM CAO CẤP

Để kiều hối tiếp tục dòng chảy mạnh mẽ, đại diện Vars cho rằng cơ quan quản lý nhà nước cần đầu tư cải thiện hạ tầng giao thông, viễn thông, cùng nhiều dịch vụ công cộng khác. Bên cạnh đó, thiết lập các chính sách thuế ưu đãi như giảm thuế hoặc miễn thuế đối với Việt kiều đầu tư vào bất động sản. Đặc biệt, đảm bảo hệ thống thông tin, pháp luật liên quan đến bất động sản minh bạch, dễ hiểu và bảo vệ quyền lợi của người đầu tư, bao gồm cả Việt kiều. 

Đối với doanh nghiệp bất động sản, cần nghiên cứu, xây dựng dự án bất động sản đạt tiêu chuẩn cao về thiết kế, chất lượng xây dựng và tiện ích...; phác thảo rõ chân dung khách hàng, sử dụng kênh truyền thông đa dạng nhằm quảng bá về dự án bất động sản; hỗ trợ thủ tục pháp lý, thuế và vấn đề liên quan đến việc mua bán, cho thuê bất động sản; tìm kiếm, hợp tác với đại lý bất động sản và môi giới có uy tín trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài; cung cấp đầy đủ dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng. 

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 20-2024 phát hành ngày 13/05/2024. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây: 

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam