“Để giữ vững xu thế tăng trưởng kinh tế, Việt Nam cần tiếp tục duy trì các trụ cột tăng trưởng của năm 2024 liên quan đến xuất khẩu, công nghiệp chế biến, chế tạo. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải đối mặt với những khó khăn của thị trường thế giới, đòi hỏi phải mở rộng thị trường sang các khu vực khác.

Trong xuất khẩu, Việt Nam phụ thuộc chủ yếu vào nhóm đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Nếu xuất khẩu Việt Nam phụ thuộc nhiều vào một khu vực thì khó có thể bền vững. Đặc biệt, khi Việt Nam hướng tới tự chủ nền kinh tế thì không thể trông chờ vào xuất khẩu từ một khu vực.

Việt Nam đang đẩy mạnh hội nhập quốc tế, kêu gọi các nhà đầu tư nước ngoài và dần chuyển theo hướng liên kết với doanh nghiệp trong nước, chuyển giao công nghệ, có sự hòa đồng giữa khu vực trong nước và nước ngoài.

Trước đây, các nhà đầu tư nước ngoài gần như hoạt động độc lập, sự tham gia vào chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị của các doanh nghiệp trong nước không đáng kể. Nếu có sự liên kết, chuyển giao công nghệ, tạo mạng lưới liên kết tốt trong chuỗi cung ứng thì xuất khẩu của Việt Nam sẽ giảm sự phụ thuộc vào khu vực đầu tư nước ngoài.

Bên cạnh những động lực tăng trưởng truyền thống, theo tôi, Việt Nam cần đẩy mạnh khai thác động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế đó là chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, đặc biệt là khai thác cơ hội phát triển các ngành công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn... Việt Nam phải luôn chú ý tiếp cận các động lực mới này, đón trước các xu thế để không bỏ lỡ, đánh mất cơ hội. Tuy nhiên, các động lực mới này chưa phải là trụ cột tạo ra bứt phá ngay trong năm 2025, chưa thể lập tức tạo ra tăng trưởng mà cần có quá trình.

Ở trong nước, năm 2025 có nhiều nhiệm vụ cần triển khai thực hiện, là năm cuối nhiệm kỳ, năm tổ chức đại hội Đảng các cấp, đồng thời là năm chuẩn bị kế hoạch cho nhiệm kỳ sau…

Tôi cho rằng trong năm 2025, để đạt được các mục tiêu đề ra, chúng ta sẽ phải đối diện với nhiều thách thức. Mặc dù kinh tế thế giới phục hồi nhưng còn nhiều yếu tố bất định.

Bên cạnh đó, các động lực tăng trưởng của năm 2024 còn chưa đều. Đầu tư công năm 2024 chưa thực sự tạo động lực bứt phá. Do đó, trong năm 2025 chúng ta phải tạo bứt phá trong đầu tư công. Đối với động lực tiêu dùng, chỉ số tiêu dùng tăng chưa cao, đặc biệt chỉ số tiêu dùng trong nước, phụ thuộc vào du lịch.

Động lực tăng trưởng của Việt Nam chủ yếu dựa vào xuất khẩu. Nếu thị trường thế giới chưa phục hồi đều, mạnh sẽ khó có thể tạo sự bền vững”.

“Qua báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2024; kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2025 của Chính phủ, chúng ta rất vui mừng với những thành quả đã đạt được.

Kinh tế tiếp tục có mức tăng trưởng khá, ước cả năm tăng trưởng 7,09%. Điểm sáng cần ghi nhận đó là chúng ta đã đảm bảo được các cân đối lớn của nền kinh tế, trong đó có những cân đối được đảm bảo trong nhiều năm như: ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát ổn định và thấp từ năm 2014 đến nay. Từ năm 2016 đến nay Việt Nam liên tục xuất siêu…

Cân đối ngân sách có sự cải thiện rõ nét, bội chi được kiểm soát ở mức như Quốc hội đã đề ra và bình quân 5 năm (2021-2025) phấn đấu dưới 3,5% GDP. Nhờ vậy, Việt Nam kéo giảm nợ công về mức 37%. Điều này sẽ tạo ra dư địa lớn để mở rộng chính sách tài khóa, thực hiện các đề án lớn hơn, ví dụ như đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam.

Ngoài ra, Việt Nam còn đạt được các thành quả ở các lĩnh vực văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam ngày càng được khẳng định. Việt Nam đã ký đối tác chiến lược toàn diện với 9 nước (trong đó có 8 nước lớn), điều này tạo nền tảng rất quan trọng cho phát triển.

Trong bối cảnh thế giới không có nhiều thuận lợi, những thành quả đạt được toàn diện trên các lĩnh vực là rất đáng trân trọng.

Để phát triển phải có nền móng, đó là thể chế. “Điểm nghẽn” thể chế đã thấy và tiếp tục được xử lý để hoàn thiện, tháo gỡ. Cùng với đó, đầu tư công trong nhiều năm qua đã tăng mạnh, năm 2024 khoảng 680 nghìn tỷ đồng và sang năm 2025 khoảng 790 nghìn tỷ đồng, điều này sẽ tạo thêm nền tảng kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội đồng bộ hơn. Đáng chú ý, Dự án đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên) được thực hiện tăng tốc, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp tăng thêm nguồn điện đảm bảo hoạt động sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra, hàng loạt các tuyến đường bộ cao tốc được triển khai cũng là cơ sở nền móng để Việt Nam có thể tăng tốc phát triển.

Thời gian qua, Quốc hội đã và đang nỗ lực lớn, luôn đồng hành cùng Chính phủ trong hoàn thiện thể chế, trong đó có một luật sửa nhiều luật liên quan đến đầu tư công, đấu thầu, sử dụng tài sản công... Thể chế sẽ khơi thông, tháo gỡ, huy động hiệu quả nguồn lực đang bị tắc, chống lãng phí, tạo động lực phát triển.

Với những thông tin tích cực giúp nhìn nhận lạc quan hơn về chặng đường phát triển trong thời gian tới, tôi tự tin kinh tế Việt Nam sẽ tăng tốc phát triển, đúng như Tổng Bí thư nhận định là chúng ta đủ cơ sở để bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Nhiệm vụ đến năm 2025 phải hoàn thành các chỉ tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, từ đó tạo nền móng, nền tảng để Việt Nam bước vào Kỷ nguyên mới.

Bên cạnh những giải pháp đã được đưa ra, tôi cho rằng chúng ta nên có những giải pháp nhìn về dài hạn hơn. Chúng ta nói nhiều đến 3 trụ cột chiến lược là hạ tầng, thể chế, nguồn nhân lực, đây là 3 đột phá giúp Việt Nam phát triển. Hiện nay có thêm một đột phá, động lực quan trọng giúp tăng tốc phát triển đã được Tổng Bí thư nhiều lần nhắc tới đó là khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, các lĩnh vực văn hóa, du lịch và nông nghiệp cũng là những thế mạnh của Việt Nam. Do đó, cần quan tâm đầu tư nhiều hơn nữa về hạ tầng để thu hút nhà đầu tư vào các khu vực này.

Để thúc đẩy tăng trưởng, bên cạnh việc làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu), cần phát huy các động lực tăng trưởng mới dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Đặc biệt, việc triển khai Kết luận của Bộ Chính trị về xây dựng Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam, trong đó thành lập Trung tâm tài chính quốc tế toàn diện tại TP. Hồ Chí Minh và Trung tâm tài chính khu vực tại Đà Nẵng là động lực mới, sẽ tiếp sức cho quá trình tăng trưởng của cả nước.

Những nền tảng trên cùng với khát vọng vươn lên trong Kỷ nguyên mới của dân tộc, trí tuệ, sự quyết tâm, niềm tin, sự đồng thuận và sức mạnh nội sinh, tôi tin tưởng năm 2025 sẽ là năm bứt phá để hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của cả nhiệm kỳ (2021-2025); đồng thời tạo nền móng, nền tảng quan trọng để Việt Nam bước vào Kỷ nguyên mới với tốc độ tăng trưởng cao hơn”.

“Việt Nam muốn phát triển mạnh thì tốc độ tăng trưởng kinh tế phải từ 7% trở lên, nếu không, Việt Nam khó có thể phát triển đuổi kịp các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Ví dụ như Trung Quốc có những thời điểm tăng trưởng 2 con số thì đến nay mới trở thành một cường quốc.

Việt Nam có lợi thế dân số hơn 100 triệu dân và quy mô GDP năm 2024 khoảng 476,3 tỷ USD, do đó, nếu chúng ta tăng trưởng với tốc độ khoảng 7% hoặc 8%/năm thì trong tương lai, bình quân GDP trên đầu người của Việt Nam mới có thể đạt mức 10.000 USD/năm. Có như vậy, Việt Nam mới vượt qua được “bẫy” thu nhập trung bình.

Không chỉ là kỳ vọng, tôi cho rằng chúng ta hoàn toàn có thể thực hiện được mục tiêu này. Đơn cử ngay trong năm 2024, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã đạt mức tăng trưởng khoảng 8,02%. Theo tôi, có nhiều nền tảng cơ sở để đạt mục tiêu khi xuất khẩu, sản xuất nội địa, đầu tư nước ngoài đều tăng.

Thực tế, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, người đứng đầu đã chỉ đạo việc đẩy mạnh chống lãng phí, chống tham nhũng tiêu cực, tháo gỡ khó khăn vướng mắc về thể chế. Bên cạnh đó, đổi mới hoạt động của các doanh nghiệp, đẩy mạnh các dự án hạ tầng giao thông như đường cao tốc, đường sắt tốc độ cao…

Cùng với sự vào cuộc của Chính phủ, Quốc hội đã đồng hành cùng Chính phủ; cách làm luật tại Kỳ họp thứ 8 vừa qua có nhiều đổi mới, nhiều dự án luật được xây dựng ban hành, quy định rõ nguyên tắc, đồng thời phân cấp phân quyền mạnh mẽ…

Với những yếu tố nêu trên, trong năm 2025 chúng ta hoàn toàn tin tưởng sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng như kế hoạch đặt ra. Để đạt được các mục tiêu, chúng ta cần phải hành động quyết liệt.

Tuy nhiên, chúng ta cũng phải đối mặt với một số thách thức, khó khăn. Trước hết, “điểm nghẽn” về thể chế phải tháo gỡ và sự trì trệ trong tư duy của cán bộ, một bộ phận cán bộ thiếu trách nhiệm với người dân…

Bên cạnh đó, xuất phát điểm của Việt Nam là nước nông nghiệp lạc hậu nên tay nghề, kỹ năng trình độ lao động còn hạn chế, cần phải tiếp tục nâng cao. Ngoài ra, yếu tố thiên tai, bất thường cũng ảnh hưởng tới phát triển kinh tế.

Theo tôi, điểm nghẽn lớn nhất về thể chế, các quy định bất hợp lý đang được tháo gỡ. Cùng với đó, tinh thần trách nhiệm vì dân của người cán bộ, đạo đức công vụ càng ngày càng được chú trọng, nâng cao, góp phần quan trọng trong tiến trình phát triển của đất nước giai đoạn mới”.

“Trong bối cảnh xu thế kinh tế thế giới ngày càng ổn định hơn, nếu không có những diễn biến bất thường, đặc biệt về thiên tai, thời tiết, dịch bệnh thì những mục tiêu đặt ra cho năm 2025 là hoàn toàn khả thi. Hơn 10 giải pháp mà Chính phủ đưa ra đều là những giải pháp quan trọng, trọng tâm, trọng điểm, phù hợp và cần thiết để đảm bảo thực hiện thành công các mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 7% đã đặt ra.

Những thành tựu, kết quả của năm 2024 cũng như trong cả giai đoạn vừa qua là cơ sở, tiền đề để Việt Nam đặt ra mục tiêu cho năm 2025 và tin tưởng sẽ thực hiện được.

Điển hình như từ đầu nhiệm kỳ đến nay, hệ thống hạ tầng quốc gia đã không ngừng được đầu tư; hệ thống cơ chế chính sách luật pháp được Quốc hội và các bộ ngành xây dựng hoàn thiện. Các yếu tố, điều kiện bên trong, bên ngoài, vị thế quốc gia, các mối quan hệ đối ngoại, mở rộng thị trường… mà Việt Nam đã công phu tạo lập trong nhiều năm sẽ là những nền tảng, cơ sở quan trọng để Việt Nam tăng tốc phát triển, “bước vào Kỷ nguyên vươn mình” như Tổng Bí thư đã nói.

Trong giai đoạn hiện nay, đầu tư công là động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng. Đầu tư công sẽ tạo nền tảng, cơ sở hạ tầng, các điều kiện, lan tỏa các lĩnh vực của nền kinh tế phát triển, để thúc đẩy tăng trưởng ở các khía cạnh.

Thời gian qua, mặc dù đã có nhiều cố gắng nỗ lực thúc đẩy hoạt động đầu tư công nhưng chưa đạt được yêu cầu đặt ra, giải ngân trên một số địa bàn, lĩnh vực còn khó khăn. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này trong đó có giải phóng mặt bằng, chuẩn bị dự án đầu tư còn chậm, thời tiết thiên tai…

Tuy nhiên, nhìn tổng thể, vẫn là các cơ chế chính sách, môi trường, điều kiện như vậy nhưng có địa phương giải ngân đầu tư công rất tốt, có công trình làm rất nhanh. Các công trình lớn, trọng điểm được người đứng đầu sát sao chỉ đạo thì việc triển khai đảm bảo tiến độ. Điều này cho thấy vấn đề ở đây có phần ý chí quyết tâm, tinh thần trách nhiệm sát sao chỉ đạo của người đứng đầu chịu trách nhiệm triển khai thực hiện, dám nghĩ dám làm, vượt qua những khó khăn cản trở để đạt được tiến độ thực hiện.

Do đó, nếu muốn đẩy nhanh tiến độ đầu tư công để tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng thì cần phải xem xét, giải quyết tổng thể vấn đề này”.

“Tại Kỳ họp thứ 8, mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 được Quốc hội giao khoảng 6,5- 7% và phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn (7-7,5%).

Tuy nhiên, từ sau kỳ họp đến hết năm 2024 đã có nhiều thay đổi. Thứ nhất, chúng ta đang rất nỗ lực để sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Thứ hai, theo đà phát triển, kinh tế - xã hội những tháng cuối năm 2024 có nhiều tín hiệu tích cực, tăng trưởng tốt.

Năm 2024, có địa phương đã đạt mức tăng trưởng 2 con số, như Hải Dương (trên 10%). Vì vậy, tôi kỳ vọng trong thời gian tới, kinh tế Việt Nam không những hoàn thành mà còn có thể tăng trưởng vượt chỉ tiêu Quốc hội đề ra.

Trong số các chỉ tiêu đạt được của năm 2024, tôi quan tâm chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động bình quân xã hội. Thực tế trong 3 năm liên tiếp Việt Nam không đạt chỉ tiêu này, nhưng đến năm 2024 đã vượt kế hoạch được Quốc hội giao. Tôi cho rằng, đây là “chìa khóa” quan trọng để Việt Nam tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội.

Do đó, trong hàng loạt hệ thống các giải pháp khác nhau, tôi mong muốn quan tâm hơn vào giải pháp tăng năng suất lao động. Theo tôi, chỉ có nỗ lực tăng năng suất lao động thì mới có sự tăng trưởng ấn tượng. Nếu không tăng được năng suất lao động như chỉ tiêu hoặc thấp hơn chỉ tiêu đồng nghĩa với việc sử dụng các nguồn lực chưa đạt hiệu quả cao nhất.

Ngoài ra, Việt Nam cũng đang đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Đây cũng là nền tảng quan trọng để nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng.

Các kết quả của năm 2024 đã được nhiều tổ chức, chuyên gia kinh tế thế giới đánh giá Việt Nam là một trong những điểm sáng về phát triển kinh tế.

Trên cơ sở đó, Chính phủ đặt quyết tâm nỗ lực để năm 2025 là năm bứt tốc thành công, phấn đấu mức tăng trưởng kinh tế ấn tượng, cao hơn chỉ tiêu Quốc hội giao.

Theo tôi, chúng ta có nhiều yếu tố, nền tảng quan trọng, thuận lợi để đạt mục tiêu tăng trưởng. Trước hết là quyết tâm tinh gọn bộ máy để hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn.

Chính phủ đang tiếp tục xây dựng các kịch bản, có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển hơn nữa.  Bên cạnh đó, các giải pháp chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của Nhà nước từ sau đại dịch Covid-19 đang có tác động tích cực.

Đặc biệt, với việc Quốc hội ban hành, sửa đổi hàng loạt các đạo luật quan trọng và đi vào cuộc sống đã tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn, thúc đẩy phát triển. Đáng chú ý là những luật liên quan đến các lĩnh vực là trụ cột của nền kinh tế như Luật Đất đai 2024; Luật Đấu thầu 2023, Luật Đầu tư công 2024… Các yếu tố này sẽ góp phần kích thích sự phát triển của nền kinh tế.

Năm 2025, Việt Nam tiếp tục triển khai các dự án lớn, quan trọng và có nhiều dự án lớn khác về đích sẽ là một cú hích cho nền kinh tế.

Ngoài ra, với việc chúng ta đang tập trung đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được coi là một trong những động lực quan trọng để phát triển.

Có thể thấy, Chính phủ đang rất nỗ lực, kết hợp nhiều biện pháp khác nhau để đạt mục tiêu tăng trưởng. Với những giải pháp mạnh mẽ, quyết tâm cao, tôi tin tưởng chúng ta sẽ đạt được tăng trưởng như kỳ vọng. Đặc biệt là sự quyết tâm quyết liệt vào cuộc từ Trung ương tới các địa phương, các cấp, các ngành sẽ tạo ra những bứt phá phát triển mạnh mẽ thời gian tới.

Tuy nhiên, Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, nhất là khi tình hình thế giới luôn biến động khó lường và tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai có những diễn biến phức tạp.

Trước những khó khăn, thách thức đó, đòi hỏi phải có sự đoàn kết, nỗ lực, sáng tạo từ Trung ương tới địa phương để quyết tâm thực hiện cao nhất các chỉ tiêu kinh tế xã hội”.

“Trong năm 2024, trong bối cảnh còn đối mặt với nhiều khó khăn nhưng GDP tăng, vượt mục tiêu Quốc hội đề ra. Năm 2025, tôi tin tưởng với những điều kiện, nhiệm vụ, giải pháp đề ra, chúng ta có thể đạt được các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là tăng trưởng GDP năm 2025 đã được Quốc hội thông qua.

Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất để đạt được các mục tiêu tăng trưởng là sự quyết tâm, đồng hành của cả hệ thống chính trị và sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ. Cùng với đó là sự phục hồi của các cơ sở sản xuất kinh doanh, cũng như việc thu hút đầu tư từ doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam.

Để đạt được mục tiêu đề ra, trong năm 2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công phải đạt cao hơn so với năm 2024. Nếu việc giải ngân vốn đầu tư công quyết liệt hơn nữa, tốt hơn nữa, năm sau cao hơn năm trước, tôi tin tưởng chúng ta sẽ đạt mục tiêu tăng trưởng.

Liên quan đến vấn đề tinh giản tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, tôi cho rằng đây là một trong những biện pháp hiệu quả nhất giải quyết vấn đề giảm chi thường xuyên, để đầu tư cho phát triển và an sinh xã hội.

Trong số nhiều giải pháp đặt ra, theo tôi, giải pháp căn cơ, cốt lõi và rất quan trọng là yếu tố con người, là ý thức tinh thần trách nhiệm. Cần phải quyết liệt, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và thúc đẩy sáng kiến cải tiến kỹ thuật để tăng năng suất lao động mới có thể phát triển. Khi yếu tố con người thông, thì các vấn đề khác sẽ thông.

Bên cạnh các yếu tố chủ quan, có những yếu tố khách quan, từ bối cảnh thế giới tác động tới phát triển của Việt Nam. Nếu tình hình một số khu vực trên thế giới yên ổn sẽ tác động tới Việt Nam, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, chúng ta sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP”.

VnEconomy 30/01/2025 13:00

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 4+5-2025 phát hành ngày 27/1/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:  

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1194