21:02 01/03/2022

Lo bị đóng băng tài sản, giới tỷ phú Nga đem siêu du thuyền đi giấu

Hoài Thu

Ít nhất 4 siêu du thuyền của các tỷ phú Nga đang được di chuyển tới Montenegro và Maldives - hai nước không có hiệp ước dẫn độ với Mỹ...

Siêu du thuyền Dilbar 15.917 tấn, thuộc sở hữu của tỷ phú Nga Alisher Usmanov khởi hành từ cảng Southampton - Ảnh: Getty Images
Siêu du thuyền Dilbar 15.917 tấn, thuộc sở hữu của tỷ phú Nga Alisher Usmanov khởi hành từ cảng Southampton - Ảnh: Getty Images

Siêu du thuyền thuộc sở hữu của các tỷ phú có mối liên hệ với Tổng thống Nga Vladimir Putin đang được di chuyển tới các địa điểm an toàn nhằm tránh bị tịch thu khi mà Mỹ cùng nhiều nước đồng minh phương Tây đang chuẩn bị áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt bổ sung nhằm vào Moscow sau khi chính quyền Putin tấn công vũ trang Ukraine.

Hãng tin CNBC dẫn dữ liệu từ Marine Traffic cho biết ít nhất 4 siêu du thuyền của các tỷ phú Nga đã đang được di chuyển tới Montenegro và Maldives kể từ khi các lệnh trừng phạt được công bố những ngày gần đây. Montenegro và Maldives là hai quốc gia không có hiệp ước dẫn độ với Mỹ.

Tài sản của một số nhà tài phiệt người Nga ở Mỹ có thể sẽ bị đóng băng khi mà chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden mới đây tuyên bố sẽ thành lập một lực lượng đặc biệt để nhằm vào tài sản, bao gồm du thuyền và dinh thự, của nhóm siêu giàu này.

“Trong tuần này, chúng tôi sẽ thành lập một lực lượng đặc biệt đa phương xuyên Đại Tây Dương để xác định, truy lùng và đóng băng tài sản của các doanh nghiệp và nhà tài phiệt người Nga nằm trong diện bị trừng phạt – du thuyền, biệt thự và bất kỳ tài sản bất chính nào của họ mà chúng tôi có thể tìm thấy sẽ bị đóng băng theo luật”, Nhà Trắng cho biết biết qua một đăng tải trên mạng xã hội Twitter.

Trong khi đó, chính quyền Pháp cũng đang tổng hợp danh sách tài sản thuộc sở hữu của các nhà tài phiệt Nga, bao gồm ô tô và du thuyền, có thể bị tịch thu theo các lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) nhằm vào Moscow.

Phản ứng trước những động thái trên, một số tỷ phú giàu nhất của Nga đang di chuyển tàu thuyền của mình tới địa điểm khác để tránh bị tịch thu.

Theo Marine Traffic, Vagit Alekperov - Chủ tịch hãng năng lượng Lukoil của Nga, hiện đang di chuyển du thuyền của mình tới Montenegro từ Barcelona, Tây Ban Nha và dự kiến tới nơi trong vài ngày tới.

Du thuyền của giới giàu Nga đang có mặt ở khắp mọi nơi từ Seychelles, Barcelona (Tây Ban Nha) cho tới Palm Beach (Florida, Mỹ) - Nguồn: Bloomberg
Du thuyền của giới giàu Nga đang có mặt ở khắp mọi nơi từ Seychelles, Barcelona (Tây Ban Nha) cho tới Palm Beach (Florida, Mỹ) - Nguồn: Bloomberg

Siêu du thuyền của ông Alekpero, tên là Galactica Super Nova, thuộc loại xa xỉ với bể bơi đáy kính dài 6m kèm thác nước, bãi đỗ trực thăng, thang máy và câu lạc bộ bãi biển khổng lồ. Theo Forbes, ông Alekperov sở hữu khối tài sản trị giá khoảng 25 tỷ USD.

Montenegro là một thành viên của NATO. Bộ trưởng Ngoại giao nước này từng nói rằng Montenegro sẽ cùng tham gia cùng Liên minh châu Âu (EU) áp đặt lệnh trừng phạt nhằm vào Nga. Quốc gia này đã nộp đơn xin gia nhập EU vào năm 2008 nhưng đến nay quy trình xem xét tư cách thành viên vẫn chưa hoàn tất (dự kiến vào năm 2026).

Ngoài du thuyền của tỷ phú Alekpero, ít nhất ba du thuyền thuộc sở hữu của các tỷ phú Nga khác đang sắp cập cảng tại Maldives, quốc đảo nhỏ trên Ấn Độ Dương. Nước này là điểm đến du lịch nổi tiếng với du khách Nga nhiều năm qua và Bộ trưởng Du lịch Maldives gần đây cho biết xung đột Nga – Ukraine ảnh hưởng lớn tới ngày du lịch nước này.

Trong đó, du thuyền của tỷ phú Oleg Deripaska – chủ tịch của Basic Element, một trong những tập đoàn công nghiệp lớn nhất tại Nga, dự kiến đến Maldives trong ít ngày nữa. Ông Deripaska và các công ty có liên quan tới ông này đã bị Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt vào năm 2018. Deripaska là một trong ít tỷ phú Nga ra mặt phản đối cuộc xung đột tại Ukraine.

“Hòa bình nên được đặt làm ưu tiên. Cần phải khởi động đàm phán càng sớm càng tốt”, Deripaska, hiện sở hữu tài sản khoảng 4 tỷ USD, viết trên Twitter ngày 27/2.

Theo Andrew Lohsen, thành viên chương trình Châu Âu, Nga và Á-Âu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), các tài sản như du thuyền, máy bay có thể là đối tượng bị tịch thu trong các lệnh trừng phạt bổ sung của phương Tây nhằm vào Nga. Tuy nhiên, thách thức đối với nhà chức trách phương tây là làm sao để tìm ra những tài sản này bởi chúng có thể được đăng ký thông qua các công ty vỏ bọc, khiến cho việc truy vết sở hữu gặp khó khăn.

Chính phủ Anh cuối tuần trước thông báo cấm tất cả máy bay cá nhân của Nga bay vào không phận nước này. Tuy nhiên, hầu hết các tỷ phú Nga đăng ký máy bay của họ tại các khu vực pháp lý khác. Điều này làm dấy lên câu hỏi về tính hiệu quả của biện pháp trừng phạt trên.

Tỷ phú Roman Abramovich - Ảnh: AP
Tỷ phú Roman Abramovich - Ảnh: AP

Trong khi đó, dư luận đang có những phản ứng dữ dội với tỷ phú Roman Abramovich - chủ sở hữu câu lạc bộ bóng đá Anh Chelsea (trị giá 2,1 tỷ USD). Các nhà đầu tư thể thao và công ty cổ phần tư nhân, bao gồm một số của Mỹ, đã bắt đầu đề nghị mua lại trong trường hợp các lệnh trừng phạt buộc tỷ phú này phải bán câu lạc bộ này, Bloomberg dẫn nguồn thân cận cho biết. Ông Abramovich cũng sở hữu 2 du thuyền, trong đó chiếc Solaris đang ở Barcelona (Tây Ban Nha), còn chiếc Eclipse đang neo tại Saint Martin, vùng Caribe.

"Chắc chắn không nên để ông Abramovich sở hữu một câu lạc bộ bóng đá ở đất nước này nữa", nghị sĩ Đảng Lao động Anh Chris Bryant viết trên Twitter hôm thứ Năm tuần trước. “Chúng ta nên xem xét việc thu giữ một số tài sản của ông ta, bao gồm căn nhà trị giá 152 triệu bảng Anh, và đảm bảo rằng những người khác được cấp thị thực Cấp 1 như tỷ phú này không được tham gia vào các hoạt động xấu". 

Tỷ phú Abramovich hiện không nằm trong danh sách thực thể Nga bị Anh áp lệnh trừng phạt. Ông là cựu thống đốc khu tự trị Chukotka của Nga và được cho là có mối quan hệ thân cận với Tổng thống Putin. Theo Forbes, Abramovich hiện sở hữu tài sản hơn 13 tỷ USD.