Thực hiện công tác phòng chống lãng phí trong đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng nhà ở thuộc tài sản công, Bộ Xây dựng cho biết trong thời gian qua, công tác phát triển nhà ở, quản lý thị trường bất động sản đã đạt một số kết quả nhất định. Nhiều dự án khu đô thị, nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội được doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng và hoàn thành, đưa vào sử dựng đã góp phần tạo nguồn cung về nhà ở, giúp đáp ứng nhu cầu cho người dân.

Đối với nhà ở thuộc tài sản công được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước, như: nhà ở xã hội, nhà công vụ, nhà ở tái định cư, nhà ở cũ thì việc quản lý, sử dụng đối với các nhà ở này cơ bản đúng mục đích, công năng sử dụng, đúng đối tượng, điều kiện bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, tuân thủ quy định về tiêu chuẩn, định mức, chế độ quản lý sử dụng tài sản công…

HIỆU SUẤT SỬ DỤNG CHƯA CAO

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, Bộ Xây dựng nhận thấy một số dự án bất động sản, dự án khu đô thị, dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, nhà ở thuộc tài sản công và công tác quản lý, sử dụng nhà ở thuộc tài sản công hiện nay còn tiềm ẩn nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.

Cụ thể, một số dự án bất động sản, dự án khu đô thị, dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở, dự án cải tạo lại nhà chung cư đã, đang triển khai xây dựng phải tạm dừng, giãn hoặc chậm tiến độ do vướng mắc về thủ tục pháp lý, thủ tục đầu tư, như: quy hoạch, trình tự, đầu tư, xác định giá đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai, giải phóng mặt bằng, huy động vốn, phát hành trái phiếu doanh nghiệp… dẫn đến lãng phí tài nguyên đất đai, và nguồn lực xã hội.

Nhiều khu đô thị bỏ hoang, gây ra sự bất ổn và giảm niềm tin của người dân vào chính quyền. Doanh nghiệp phải đối mặt với thiệt hại về chi phí, rủi ro tài chính, mất cơ hội phát triển làm chậm sự phát triển kinh tế - xã hội và ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của đất nước. 

Không những thế, một số dự án phục vụ tái định cư, dự án nhà ở sinh viên đã hoàn thành đầu tư xây dựng bàn giao để đưa vào sử dụng, nhưng thực tế chưa bố trí sử dụng, bỏ trống hoặc có bố trí sử dụng nhưng hiệu suất sử dụng còn chưa cao; một số dự án nhà ở sinh viên đã được phê duyệt đầu tư xây dựng theo quy định tại Quyết định số 65/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ nhưng tiến độ xây dựng còn chậm hoặc có trường hợp dự án còn chưa triển khai đầu tư xây dựng. 

Tương tự, một số nhà ở thuộc tài sản công còn chưa bố trí sử dụng hoặc việc bảo trì, duy tu, quản lý vận hành không thường xuyên dẫn đến tình trạng nhà ở xuống cấp, gây hư hỏng, mất an toàn trong quá trình sử dụng cũng như lãng phí tài sản. 

RÀ SOÁT TỪNG DỰ ÁN ĐỂ XÁC ĐỊNH CÁC VƯỚNG MẮC

Vì vậy, để bảo đảm thực hành tiết kiệm chống thất thoát, lãng phí, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát từng dự án bất động sản, dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội đầu tư xây dựng không bằng vốn đầu tư công trên địa bàn để xác định cụ thể các tồn tại, vướng mắc tại từng dự án, từ đó, có giải pháp xử lý dứt điểm các vướng mắc, khó khăn…

Ngoài ra, đối với các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thuộc tài sản công (dự án nhà ở phục vụ tái định cư, nhà ở xã hội, nhà ở sinh viên, nhà ở công vụ, dự án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư từ nguồn vốn đầu tư công) đang trong giai đoạn đầu tư xây dựng mà có khó khăn, vướng mắc, cũng chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, rà soát nhằm giải quyết, hoặc báo cáo cơ quan có thẩm quyền để giải quyết dứt điểm những tồn tại, vướng mắc giúp khẩn trương triển khai hoàn thành việc đầu tư xây dựng dự án để đưa vào khai thác sử dụng, chống thất thoát, lãng phí. 

Đối với dự án nhà ở thuộc tài sản công đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng đưa vào sử dụng, thì khẩn trương chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương thường xuyên kiểm tra, rà soát để thực hiện việc bố trí, sử dụng nhà ở bảo đảm hiệu quả, đúng đối tượng, đúng mục đích, tránh thất thoát, lãng phí. Kiên quyết thực hiện thu hồi và có chế tài xử lý nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm khi bố trí, quản lý, sử dụng nhà ở thuộc tài sản công không đúng đối tượng, không đủ điều kiện, sử dụng không đúng mục đích của nhà ở. 

Đối với các dự án đầu tư xây dựng nhà ở chưa hoàn thành nghiệm thu đưa vào sử dụng mà có nhu cầu điều chỉnh mục tiêu đầu tư, thì nghiên cứu, thực hiện điều chỉnh mục tiêu dự án trong chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, đối với dự án sử dụng vốn đầu tư công thì việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án thực hiện theo quy định của pháp luật đầu tư công. 

Đặc biệt, những nhà ở đã hoàn thành việc nghiệm thu đưa vào sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng, nhưng chưa bố trí sử dụng hoặc không còn nhu cầu sử dụng thì nghiên cứu thực hiện việc chuyển đổi công năng nhà ở theo đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra để phát hiện và xử lý nghiêm hành vi vi phạm trong đầu tư, phát triển đối với dự án khu đô thị, dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội, dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư và việc quản lý sử dụng nhà ở thuộc tài sản công thuộc thẩm quyền trên địa bàn. Thực hiện nghiêm quy định của Đảng, nhà nước về xử lý vi phạm đối với người đứng đầu cơ quan, đơn vị và cá nhân để xảy ra thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng nhà ở thuộc tài sản công.