Bộ Thương mại Mỹ cáo buộc Học viện Khoa học Quân y Trung Quốc và 11 viện nghiên cứu khác của nước này sử dụng công nghệ sinh học "để hỗ trợ các mục đích của quân đội Trung Quốc và người dùng cuối, bao gồm vũ khí điều khiển não có chủ đích”, theo thông báo trên Cơ quan Đăng ký Liên bang Mỹ.

Thông báo này không cung cấp thêm chi tiết về loại vũ khí điều khiển não nói trên.

“Việc theo đuổi sáng tạo đổi mới về công nghệ sinh học và y tế có thể cứu sống con người. Nhưng thật không may, Trung Quốc đang chọn sử dụng những công nghệ này để theo đuổi quyền kiểm soát người dân”, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo viết trong một tuyên bố đề cập đến Trung Quốc.

Theo CNBC, đầu tháng này, Nhà Trắng thông báo sẽ không cử đại diện ngoại giao tham dự Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh năm 2022 với lý do Trung Quốc vi phạm nhân quyền, đặc biệt ở Tân Cương. 

Bộ Thương mại Mỹ cũng đưa 4 tập đoàn Trung Quốc vào Danh sách Thực thể bị hạn chế thương mại do vai trò của các công ty này trong việc hiện đại hóa quân đội Trung Quốc – điều đi ngược với các chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia của Mỹ.

Ngoài ra, 5 công ty Trung Quốc cũng bị đưa vào danh sách trên với cáo buộc “mua lại hoặc cố gắng mua công nghệ từ Mỹ để giúp hiện đại hóa quân đội Trung Quốc”.

Quan chức Mỹ từ lâu luôn cho rằng hành vi đánh cắp tài sản trí tuệ của phía Trung Quốc khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại hàng tỷ USD và mất hàng nghìn việc làm. Họ cũng cho rằng hành động này đe dọa an ninh quốc gia của Mỹ.

Cũng trong ngày 16/12, Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố áp lệnh cấm vận với 8 thực thể công nghệ của Trung Quốc vì “giám sát và theo dõi sinh trắc học nhóm dân tộc thiểu số và tôn giáo ở Trung Quốc, đặc biệt là dân tộc thiểu số Uyghur theo đạo Hồi sống chủ yếu ở Tân Cương”.

Các thực thể này bao gồm Cloudwalk Technology, Dawning Information Industry, Leon Technology Company, Megvii Technology, Netposa Technologies, SZ DJI Technology, Xiamen Meiya Pico Information và Yitu.

Động thái trên diễn ra sau khi Mỹ đưa công ty trí tuệ nhân tạo SenseTime Group của Trung Quốc vào danh sách đen về đầu tư. Vì việc này mà startup về trí tuệ nhân tạo giá trị nhất thế giới hôm 13/12 đã phải thông báo hoãn đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trị giá gần 700 triệu USD trên sàn giao dịch Hồng Kông. 

Ngoài các công ty Trung Quốc, Bộ Thương mại cũng áp cấm vận với các thực thể có trụ sở tại Georgia, Malaysia và Thổ Nhĩ Kỳ vì đã “chuyển hướng hoặc cố gắng chuyển hướng các mặt hàng của Mỹ sang các chương trình quân sự của Iran”.

“Các thực thể này nằm trong mạng lưới được dùng để cung cấp hoặc cố gắng cung cấp cho Iran các mặt hàng có xuất xứ từ Mỹ để sau cùng hỗ trợ vật lực cho các ngành công nghiệp quốc phòng Iran, vi phạm các lệnh cấm nhập khẩu của Mỹ”, thông báo của Bộ Thương mại Mỹ nêu rõ.

Trước đó, đầu tháng 6 năm nay, ông Biden đã ký sửa đổi lệnh cấm đầu tư vào công ty Trung Quốc của chính quyền tiền nhiệm, theo đó đưa 59 doanh nghiệp có liên quan tới quân đội Trung Quốc hoặc hoạt động trong lĩnh vực giám sát của nước này vào danh sách đen.

Danh sách này hiện có Huawei Technologies Co. và 3 doanh nghiệp viễn thông lớn nhất Trung Quốc, theo Bloomberg.