09:08 09/01/2020

Mỹ, Iran cùng dịu giọng, “chảo lửa” Trung Đông hạ nhiệt

An Huy

Cả ông Trump và Iran cùng phát tín hiệu không muốn đẩy căng thẳng lên cao hơn

Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng các quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ trong bài phát biểu của ông Trump tại Nhà Trắng ngày 8/1 - Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng các quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ trong bài phát biểu của ông Trump tại Nhà Trắng ngày 8/1 - Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8/1 không còn đưa ra những phát biểu cứng rắn về Iran như mấy ngày trước, và Tehran cũng phát tín hiệu không muốn leo thang căng thẳng. Giới quan sát cho rằng cả hai bên đều đang muốn làm dịu cuộc khủng hoảng quanh việc Mỹ không kích tướng Qassem Solemani.

Trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng, ông Trump nói rằng Mỹ không nhất thiết phải dùng biện pháp quân sự để đáp trả cuộc tấn công vào đêm ngày 7/1 theo giờ Washington nhằm vào căn cứ quân sự có lính Mỹ ở Iraq. Cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran là động thái trả đũa của Tehran đối với việc Mỹ hôm thứ Sáu tuần trước dùng máy bay không người lái không kích tướng Soleimani - chỉ huy quân đội hàng cao nhất của Iran - khiến ông này thiệt mạng tại chỗ.

Ông Trump cũng nói không có người Mỹ nào bị thương hay thiệt mạng trong cuộc tấn công của Iran.

"Việc chúng ta có sức mạnh tuyệt vời về quân sự và trang thiết bị không có nghĩa là chúng ta phải sử dụng sức mạnh đó. Chúng tôi không muốn sử dụng sức mạnh đó. Sức mạnh Mỹ, cả về quân sự và kinh tế, là sự ngăn ngừa tốt nhất", hãng tin Reuters dẫn lời ông Trump.

"Các lực lượng tuyệt vời của nước Mỹ luôn sẵn sàng cho bất kỳ điều gì. Iran có vẻ đã rút lui, và đây là một việc tốt đẹp cho tất cả các bên liên quan, cũng như cho cả thế giới", nhà lãnh đạo Mỹ phát biểu.

Ông Trump không đưa ra lời đe dọa nào mới về hành động quân sự với Iran, nhưng nói Mỹ "sẽ ngay lập tức áp thêm các biện pháp trừng phạt kinh tế lên chính thể Iran". Mặc dù vậy, ông không cung cấp chi tiết về lệnh trừng phạt.

Trước đó cùng ngày, phát biểu trước một đám đông lớn ở Tehran, lãnh tụ tối cao của Iran, đại giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei, nói rằng cuộc tấn công bằng tên lửa vừa rồi là "cái tát vào mặt" đối với Mỹ và nói lính Mỹ nên rời khỏi Trung Đông.

1

Đại giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei của Iran phát biểu tại Tehran ngày 8/1 - Ảnh: Al Zajeera

Mềm mỏng hơn, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif nói cuộc tấn công đã "hoàn tất" sự đáp trả của Iran về cái chết của tướng Soleimani. "Chúng tôi không muốn leo thang chiến tranh, nhưng sẽ tự vệ trước bất kỳ sự gây hấn nào", ông Zarif viết trên mạng xã hội Twitter.

Bài phát biểu ngày 8/1 của ông Trump trái ngược với những cảnh báo cứng rắn mà ông đưa ra gần đây đối với Iran. Hôm thứ Bảy, ông cảnh báo Mỹ sẽ tấn công 52 địa điểm văn hóa quan trọng của Iran nếu Tehran báo thù cái chết của tướng Soleimani.

Những tuyên bố mới nhất từ ông Trump và Ngoại trưởng Iran đã xoa dịu nỗi lo về nguy cơ xảy ra chiến tranh, giúp thị trường tài chính toàn cầu hồi phục. Các chỉ số chứng khoán Mỹ đạt kỷ lục mới trong phiên ngày thứ Tư, trong khi giá dầu sụt mạnh. Các thị trường chứng khoán chủ chốt tại châu Á cũng tăng mạnh ngay khi mở cửa phiên sáng nay (9/1).

Nguồn thạo tin là quan chức chính phủ Mỹ và một số nước châu Âu tiết lộ với Reuters rằng họ tin Iran có chủ đích không gây thương vong cho binh sỹ Mỹ trong cuộc tấn công trả đũa bằng tên lửa, vì Tehran không muốn căng thẳng leo thang xa hơn.