Nhìn lại nợ công của Mỹ trong 200 năm qua
Đức Anh
29/10/2025, 07:07
Tính đến tháng 10/2025, nợ công của Mỹ đã vượt 38 nghìn tỷ USD, thiết lập một cột mốc lịch sử mới. Chỉ trong hai tháng từ tháng 8 đến tháng 10, khối nợ này tăng thêm 1 nghìn tỷ USD - mức tăng nhanh nhất ngoài giai đoạn đại dịch Covid-19.
Chi phí lãi vay mà Chính phủ Mỹ phải trả năm nay dự kiến là gần 1 nghìn tỷ USD, gấp ba lần so với 5 năm trước và được dự báo sẽ tăng lên 1,8 nghìn tỷ USD trong 10 năm tới, gây áp lực lớn lên ngân sách liên bang. Đến năm 2035, chi phí trả lãi ròng của khối nợ công Mỹ dự kiến chiếm khoảng 22,2% tổng thu ngân sách liên bang.
Trong 25 năm qua, nợ công Mỹ đã tăng gần 7 lần, chủ yếu Chính phủ Mỹ bơm hàng nghìn tỷ USD vào nền kinh tế. Việc bơm tiền này diễn ra đặc biệt mạnh mẽ sau khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 và trong thời kỳ đại dịch Covid-19.
Nhìn lại giữa thế kỷ 20, nợ công Mỹ đã tăng từ 257 tỷ USD vào năm 1950 lên 533 tỷ USD năm 1975. Tuy nhiên, nhờ nhiều thập kỷ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, tỷ lệ nợ so với GDP đã giảm từ 106% năm 1946 xuống chỉ còn 23% vào năm 1974 - con số khó có thể hình dung ở thời điểm hiện nay.
Trong lịch sử, có thời điểm nợ công Mỹ gần như được xóa sạch. Đó là vào năm 1835, dưới thời Tổng thống Andrew Jackson, nợ công chỉ còn 34.000 USD, giảm mạnh từ 4,8 triệu USD của năm trước đó. Trong chiến dịch cải cách nợ công năm đó, ông Jackson đã tận dụng thuế quan và việc bán đất công để tăng nguồn thu và giảm nợ công. Tuy nhiên, các chính sách này về sau lại góp phần châm ngòi cho khủng hoảng tài chính năm 1837 ở Mỹ khi bong bóng bất động sản phình to.
