Ngày 4/8/2025, UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức hội nghị về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn. Tại đây, các cơ quan chức năng đã báo cáo tổng thể hiện trạng khai thác khoáng sản tại Ninh Bình (cũ), Nam Định (cũ) và đề xuất các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, đảm bảo cung ứng vật liệu phục vụ các dự án đầu tư xây dựng trọng điểm.

Theo quy hoạch, tổng diện tích khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường tại Ninh Bình (cũ) là 420,35 ha, trong đó đã có 35 mỏ được cấp phép với tổng diện tích 297,34 ha. Ngoài ra, 6 mỏ với diện tích 50,16 ha đã thăm dò, được phê duyệt trữ lượng nhưng chưa được cấp phép; 4 mỏ mới đang đề xuất đầu tư thăm dò và khai thác trên diện tích 72,85 ha.

Hiện có 29 mỏ đang khai thác với tổng công suất được cấp phép gần 3,7 triệu m³/năm, tổng trữ lượng gần 131,5 triệu m³. Trong 6 tháng đầu năm 2025, 6 mỏ đã được tỉnh chấp thuận chủ trương điều chỉnh nâng công suất, dự kiến tăng thêm 1,1 triệu m³/năm. Tính đến hết năm 2024, 29 mỏ còn hiệu lực khai thác có tổng trữ lượng còn lại khoảng 62,8 triệu m³, diện tích khai thác 198,69 ha.

Về đất, đá làm vật liệu san lấp, tỉnh đã quy hoạch 27 mỏ với tổng diện tích 380,2 ha. Trong đó, 20 mỏ đã được cấp phép với diện tích 240,07 ha, trữ lượng khoảng 62,33 triệu m³. Tuy nhiên, có 2 mỏ bị ảnh hưởng bởi dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam và 1 mỏ thuộc phạm vi dự án khai thác đất.

Tình hình khai thác cát cũng được báo cáo chi tiết. Giai đoạn 2021–2030, nhiều khu vực tại địa bàn Nam Định (cũ) đã được đưa vào quy hoạch và cấp phép khai thác. Cụ thể, có 9 điểm mỏ trên sông Hồng với tổng trữ lượng 7.550 m³; 2 điểm trên sông Ninh Cơ (1.834 m³), 2 điểm trên sông Đáy (2.197 m³); khu vực ven biển huyện Nghĩa Hưng trữ lượng 113,407 triệu m³; khu vực Giao Thủy là 78,434 triệu m³; mỏ cát cửa Đáy hơn 3,7 triệu m³.

Hiện tại có 9 mỏ cát đang được khai thác hợp pháp với tổng trữ lượng được cấp phép gần 28 triệu m³, công suất khai thác hơn 3,4 triệu m³/năm. Trong đó, 8 mỏ là cát biển với diện tích 742,4 ha, 1 mỏ là cát sông rộng 19 ha.

Theo Sở Xây dựng Ninh Bình, nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh đang ở mức rất cao, đặc biệt với các loại cát, đá, xi măng, thép, bê tông nhựa... do hàng loạt công trình lớn đang đồng loạt triển khai.

Số liệu cho thấy nhu cầu cát làm vật liệu xây dựng cho các công trình, dự án hiện đã lên tới hơn 14,2 triệu m³, trong khi công suất khai thác cát san lấp mới đạt khoảng 3,4 triệu m³/năm.

Ngoài ra, các dự án đầu tư từ vốn ngoài ngân sách cũng đang đẩy mạnh nhu cầu về vật liệu san lấp. Ước tính, nhu cầu cát làm vật liệu san lấp lên đến 237 triệu m³, đất đá san lấp khoảng 3,5 triệu m³. Áp lực lớn từ nhu cầu này đang tạo ra khoảng trống đáng kể giữa cung và cầu, khiến giá vật liệu có xu hướng biến động và chi phí vận chuyển gia tăng.

Ông Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương rà soát quy hoạch mỏ, đánh giá trữ lượng, công suất và thực trạng khai thác, trên cơ sở đó điều chỉnh hợp lý theo quy định của Luật Tài nguyên khoáng sản mới. Những khu vực có thể mở rộng khai thác sẽ được UBND tỉnh xem xét điều chỉnh để nâng trữ lượng hoặc hạ cốt khai thác nếu đủ điều kiện kỹ thuật.

Đối với các mỏ đang khai thác, ông Ngọc yêu cầu các doanh nghiệp tập trung nâng công suất tối đa, khai thác nhanh để sớm hoàn nguyên, cải tạo cảnh quan và chuyển đổi mục đích sử dụng mặt bằng. Các mỏ đang rất cần thiết cho thị trường sẽ được ưu tiên hoàn tất thủ tục thăm dò, cấp phép trong thời gian sớm nhất.

Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình cũng chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường rà soát lại các dự án khai thác có quy mô nhỏ, tiến độ chậm, không triển khai trong thời gian dài để xử lý theo quy định, kể cả việc thu hồi giấy phép; Sở Xây dựng tổng hợp, đánh giá tổng nhu cầu vật liệu xây dựng ngắn và dài hạn...