Mới vận hành thì cũng có thể có trục trặc nhất định, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, đại biểu Lê Hồng Tịnh trao đổi với báo chí sáng 31/5, sau sự cố thiết bị lọc bụi trong lò vôi của nhà máy Formosa tại Hà Tĩnh bị nổ một ngày trước đó, trong khi nhà máy đang vận hành thử nghiệm lò cao số 1.

Ông Tịnh cho hay mới biết qua báo chí và mạng xã hội, nhưng sẽ trao đổi trong Uỷ ban để xử lý thông tin.

Sau sự cố môi trường biển năm 2016, Quốc hội có đưa dự án Formosa vào giám sát đặc biệt không, thưa ông?

Có chứ. Riêng Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm soát rất chặt chẽ bằng các biện pháp như làm thêm hồ sinh học. Đây là sự cố lần đầu tiên xảy ra, là bài học phải rút kinh nghiệm cho nên các bộ ngành phải quan tâm đặc biệt.

Các sở Công Thương, Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh  cũng thực hiện giám sát thường xuyên qua nhiều hình thức.

Đây là một dự án lớn, phức tạp, liệu các cơ quan ở địa phương có đủ năng lực để giám sát?

Đúng rồi, cái này phải có đoàn giám sát riêng. Đối với Quốc hội nếu không họp thì Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường phải vào giám sát.

Formosa đã đầu tư hơn 1 tỷ USD để khắc phục các lỗi đã được chỉ ra, cơ quan giám sát đã yên tâm với việc khắc phục này?
 
Chúng tôi đã vào tận nơi, giám sát tận nơi. Những yêu cầu đưa ra phía họ làm cũng rất tích cực, hợp tác tốt để khắc phục các lỗi còn tồn tại.
 
Nhưng sau sự cố mới đây nhất thì cũng đặt ra nhiều dấu hỏi?
 
Mới vận hành thì cũng có thể có trục trặc nhất định. Liên quan tới sự cố của thiết bị lọc bụi thì cũng có thể xảy ra trong thời điểm đầu vận hành. Tuy nhiên, chúng tôi chưa nắm được thông tin cụ thể báo cáo của Hà Tĩnh về sự cố lần này. Chúng tôi sẽ yêu cầu Hà Tĩnh báo cáo.

Chúng ta cũng có cơ quan giám sát ở địa phương là đoàn đại biểu Hà Tĩnh. Nếu muốn giám sát bên trong thì chỉ cần thông báo với phía doanh nghiệp là họ hợp tác. Sau lần xảy ra sự cố môi trường biển, các đoàn của Quốc hội vào giám sát thì họ rất tạo điều kiện, cởi mở để mọi người biết nắm quy trình vận hành của nhà máy.
 
Các nhà máy thép luôn làm sát cảng biển do liên quan tới đặc thù vận chuyển quặng. Sự cố hơn một năm trước chủ yếu do thi công xúc rửa, tuy nhiên nhà máy này chưa hoạt động nên nếu khi hoạt động tuân thủ các điều kiện về môi trường thì không vấn đề gì.

Dự án này lại được dư luận quá quan tâm, nên khi xảy ra sự cố gì cũng đều bị soi rất mạnh, cái đó thì đương nhiên.

Mình nói phát triển bền vững thì không phải mình ưu tiên chạy theo tăng trưởng mà bỏ qua vấn đề bảo vệ môi trường. Thủ tướng đã kêu gọi mọi sự tăng trưởng phải trên cơ sở phát triển bên vững, bảo vệ môi trường.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo, một trong những giải pháp để giữ mục tiêu tăng trưởng năm nay là đưa dự án Formosa vào vận hành. Quan điểm của Uỷ ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường về vấn đề này như thế nào?
 
Thực tế, kinh tế trong hai quý vừa qua tăng trưởng thấp nhất trong 5 năm qua.

Theo báo cáo của các bộ, ngành thì nếu nhà máy hoạt động tốt, sẽ góp vào tăng trưởng GDP đáng kể.

Khi thảo luận tổ, đại biểu cũng có ý kiến, nếu cứ khăng khăng đạt mục tiêu tăng trưởng 6,7% thì sẽ kéo theo những giải pháp không tích cực?

Cái gì cũng có hai mặt của vấn đề, nên đừng chạy quá mục tiêu tăng trưởng mà bất chấp mọi thứ. Nói tăng trưởng bền vững, mà cố chạy theo GDP thì không nhất thiết.

Chính phủ rất kiên quyết giữ mục tiêu tăng trưởng, nhưng năm trước không đạt, năm nay nhiều dự báo cũng cho là không đạt, vậy Quốc hội nên ứng xử thế nào?

Mục tiêu kỳ vọng đặt ra mà không đạt, thì Chính phủ giải trình rất nhiều vấn đề và thấy vấn đề nào cũng có vẻ hợp lý. Ví dụ như tăng trưởng không đạt do có sự cố Formosa, hay về sản lượng dầu, giá thấp… nhiều lý do, mà lý do nào cũng chính đáng cả thì rất khó.