Theo báo cáo từ Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ninh, địa bàn tỉnh liên tục xuất hiện các đường dây buôn lậu trên cả tuyến đường bộ và đường biển, triệt phá đường dây này lại xuất hiện đường dây khác với thủ đoạn xảo quyệt hơn.   

Đặc biệt, các đối tượng thường thuê người có tiền án, tiền sự và người dân nghèo, lợi dụng địa hình hiểm trở vận chuyển hàng lậu qua biên giới, sẵn sàng quyết liệt chống đối lực lượng chức năng khi bị phát hiện. 

Các mặt hàng vi phạm thường là ma túy, pháo nổ, vũ khí; hàng có giá trị cao như điện thoại, vàng, ngoại tệ, xì gà; hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ; sản phẩm từ động vật hoang dã; gia cầm, con giống, thủy sản không rõ nguồn gốc…

Buôn bán hàng giả các loại thực phẩm, mỹ phẩm, rượu, bia, bánh kẹo cũng gia tăng trong mùa lễ hội, du lịch, như giai đoạn cao điểm dịp Tết tại Quảng Ninh đã phát hiện, xử lý 790 vụ, tăng 44% so với cùng kỳ năm 2024; thu giữ hàng hóa vi phạm trị giá 9,4 tỷ đồng.   

Ông Kiều Văn Ninh, Phó Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan (Chi cục Hải quan khu vực VIII), cho biết tổng kết sơ bộ 5 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh đã xử lý 1.084 vụ vi phạm liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tổng trị giá hàng hóa vi phạm khoảng 12 tỷ đồng. 

Tại Hải Phòng, theo báo cáo của Ban chỉ đạo 389 thành phố, trong 5 tháng đầu năm 2025, các các lực lượng chức năng đã phát hiện hơn 2.117 vụ buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, thu nộp ngân sách gần 605,1 tỷ đồng, trong đó xử phạt hành chính hơn 38 tỷ đồng, truy thu thuế hơn 560 tỷ đồng, trị giá hàng hóa bán phát mại khoảng gần 7 tỷ đồng...

Các mặt hàng mua bán vận chuyển trái phép trên biển qua địa bàn Hải Phòng thường là xăng dầu, than, cát, pháo nổ cùng các loại hàng cấm có giá trị lớn như ngà voi, ma túy…

Hàng giả không chỉ được sản xuất trong nước mà còn được sản xuất ở nước ngoài, sau đó đưa vào tiêu thụ bằng cả đường chính ngạch và tiểu ngạch, từ hàng thấp cấp đến hàng cao cấp, từ hàng tiêu dùng đến vật tư nguyên liệu sản xuất.

Đặc biệt, các loại tiền chất ma túy ngày càng được cất giấu tinh vi, luôn có những chất mới được điều chế thay cho những chất đã bị cơ quan chức năng phát hiện… 

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại Quảng Ninh và Hải Phòng vẫn còn gặp không ít khó khăn, cả 2 địa phương đều có địa bàn giám sát trên biển rất rộng, trong khi các phương tiện chuyên dụng cho công tác chống buôn lậu trên biển hiện còn hạn chế. 

Lực lượng kiểm tra tại các cửa khẩu đường bộ, đường biển cũng còn rất mỏng, trong khi tội phạm ngày càng gia tăng số lượng với nhiều phương thức, thủ đoạn xảo quyệt, chống đối manh động.    

Hàng hóa vi phạm thường được cất giấu tinh vi, lẫn trong hàng hóa thông thường hoặc đánh tráo, rút ruột, thẩm lậu đối với hàng hóa quá cảnh; mua bán hàng hóa trái phép thông qua sàn giao dịch điện tử xuyên biên giới rồi vận chuyển về Việt Nam qua đường chuyển phát nhanh.

Các đối tượng ngày càng có trình độ cao về công nghệ thông tin, sử dụng cùng một lúc nhiều tài khoản mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, có thể ngay lập tức xóa thông tin khi bị cơ quan chức năng truy vết.

Cùng với đó tội phạm cũng lợi dụng những bất cập trong pháp luật, chính sách ưu đãi để thực hiện hành vi gian lận thương mại, trốn thuế.

Việc cung cấp thông tin, hỗ trợ phát hiện hàng giả của các doanh nghiệp còn hạn chế; chi phí giám định cao, thời gian kéo dài ảnh hưởng đến kết quả xử lý.  

Dự báo trong thời gian tới, cùng với tăng trưởng giao thương qua cửa khẩu, cảng biển của Việt Nam, hoạt động gian lận thương mại sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp với phạm vi rộng và nhiều đối tượng hơn nữa.

Ban Chỉ đạo 389 Quảng Ninh và Hải Phòng đề nghị lực lượng chức năng các địa phương, các ngành, thực hiện nghiêm Chỉ thị số 13/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới. 

Giám sát chặt một số địa bàn trọng điểm; gắn trách nhiệm của người đứng đầu, thủ trưởng các đơn vị với nhiệm vụ phòng, chống tội phạm buôn lậu, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. 

Các đơn vị cần khắc phục khó khăn, liên tục cập nhật trình độ chuyên môn về pháp luật, công nghệ thông tin, thương mại điện tử…  không chủ quan, bị động trước những phương thức, thủ đoạn mới của các đối tượng, kiên quyết không để hình thành các điểm nóng về buôn lậu. 

Đẩy mạnh công tác phối hợp trong nước và quốc tế cũng như phối hợp giữa địa phương, phối hợp giữa các ngành liên quan, tăng cường tổ chức tuần tra, kiểm tra, xử lý các đối tượng ngay từ khu vực biên giới trên bộ và trên biển.