Theo Sở Du lịch Quảng Ninh, ngay sau đại dịch Covid-19, thị trường du lịch của tỉnh đã có những bước phục hồi ấn tượng. Quý I/2023 toàn tỉnh đón 4,85 triệu lượt khách, gấp 2,3 lần so với cùng kỳ năm 2022, đạt tổng doanh thu trên 8,5 tỷ đồng, gấp 2,7 lần so với cùng kỳ.

Ngành du lịch, dịch vụ Quảng Ninh trở thành động lực tăng trưởng chính, chiếm tỷ trọng trên 30% trong GRDP của tỉnh. Tuy nhiên, cùng với sự hồi phục ấn tượng đó, hầu hết các cơ sở hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ trên địa bàn tỉnh đang phải đối diện với tình trạng thiếu nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Thống kê của Sở Du lịch cũng cho biết, trước khi dịch bùng phát, du lịch Quảng Ninh có khoảng 63.000 lao động, trong đó có 26.000 lao động trực tiếp. Tuy nhiên, tổng kết năm 2022 con số đó chỉ còn khoảng hơn 16.000 người.

Trong khi số liệu thống kê của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Quảng Ninh, Dụ báo, nhu cầu nhân lực ngành du lịch trên địa bàn tỉnh sẽ tăng từ khoảng 73.433 người trong giai đoạn hiện tại lên tới 84.787 người vào năm 2025.

Trước thực trạng trên, một số cơ sở đào tạo trên địa bàn Quảng Ninh đã và đang tập trung triển khai nhiều giải pháp cụ thể nhằm tăng quy mô tuyển sinh và chất lượng đào tạo.

Từ năm 2023, Trường Đại học Hạ Long tuyển sinh hệ đại học du lịch với 3 chuyên ngành gồm: Quản trị khách sạn, quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành, quản trị dịch vụ nhà hàng và dịch vụ ăn uống. Đối với mục tiêu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao nhà trường tuyển sinh 3 ngành thạc sĩ: Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành, Khoa học máy tính, Ngôn ngữ Anh.

Tiến sĩ Vũ Văn Viện Trưởng khoa Du lịch Trường Đại học Hạ Long cho biết, Trường đã kiểm định thành công 2 chương trình đào tạo ngành du lịch đó là ngành Quản trị khách sạn và Quản trị dịch nhà hàng và dịch vụ ăn uống.

Để phục vụ cho việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa Du lịch của trường cũng đã thiết kế và trình Bộ Giáo dục và Đào tạo chương trình đào tạo Thạc sĩ ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành. Đây là ngành đã được kiểm định và Bộ Giáo dục và Đào tạo thông qua cho phép tuyển sinh năm 2023.

Cũng bắt đầu từ năm 2023, khoa Du lịch của trường đã tăng cường phối hợp với các doanh nghiệp để tăng số giờ thực tập của sinh viên tại doanh nghiệp. Thời gian thực tập, thực hành sẽ tăng từ 2 tháng lên đến 3 tháng và đều rơi vào mùa cao điểm du lịch tháng 5, 7, 8. Giúp sinh viên được tương tác với khách du lịch và có cơ hội tìm kiếm việc làm ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Trường cũng phối hợp với doanh nghiệp để điều chỉnh, thiết kế lại chương trình, giáo trình đào tạo. Theo đó, cử nhân ngành du lịch của nhà trường chỉ mất khoảng 3 năm 6 tháng sẽ tốt nghiệp thay vì 4 năm như trước đây.

Hiện đã có khoảng 40 doanh nghiệp du lịch lớn, nhỏ trên địa bàn Quảng Ninh đang ký kết hợp tác đào tạo với Trường Đại học Hạ Long, sinh viên có môi trường thực hành rất sớm, ngay từ năm thứ hai đã được tiếp cận với các doanh nghiệp du lịch.

Tại Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh, năm 2023, nhà trường tiếp tục tuyển sinh hệ sơ cấp và tuyển sinh 120 chỉ tiêu hệ trung cấp ngành Kỹ thuật chế biến món ăn cùng các lớp bồi dưỡng ngắn hạn, như: Pha chế đồ uống, kỹ thuật chế biến bánh, kỹ thuật cắt tỉa, cắm hoa nghệ thuật, nữ công gia chánh.

Với thực tế có rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, du lịch có nhu cầu tuyển dụng học sinh, sinh viên của nhà trường sau tốt nghiệp hoặc đưa sinh viên thực tập làm thêm mùa cao điểm du lịch năm 2023. Nhà trường tăng cường tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh học lớp 9, lớp 12 tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn. Đẩy mạnh tuyển sinh học sinh trên 18 tuổi học trung cấp, cao đẳng du lịch.

Là địa phương được coi như đầu tầu của ngành du lịch Quảng Ninh, từ năm 2022 Thành phố Hạ Long đã có nhiều giải pháp đối với bài toán đáp ứng nguồn nhân lực, như chủ động hỗ trợ doanh nghiệp ngành du lịch tuyển dụng lao động qua hệ thống sàn giao dịch việc làm định kỳ; kết nối doanh nghiệp du lịch với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp có chuyên ngành đào tạo liên quan đến lĩnh vực du lịch, dịch vụ để đặt hàng theo yêu cầu nhằm bổ sung nguồn nhân lực có trình độ, kĩ năng nghề.

Bên cạnh đó, tăng cường chiêu sinh thu hút sinh viên trong và ngoài tỉnh; bố trí sinh viên du lịch thực tập tại các doanh nghiệp du lịch vào mùa vụ du lịch; xây dựng kế hoạch hỗ trợ đào tạo mới, đào tạo lại, đào tạo nâng cao cho lao động làm việc trong lĩnh vực này...

Đồng thời, UBND TP Hạ Long cũng tăng cường phối hợp với cơ sở kinh doanh trong việc tuyển dụng lao động; tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng mềm cho cộng đồng tham gia hoạt động du lịch; đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến trong đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nhất là chú trọng nâng cao kỹ năng nghề, ngoại ngữ và đạo đức nghề nghiệp cho lực lượng lao động ngành du lịch.