Chiến binh “John thánh chiến” (“Jihadi John”) - tên đao phủ thường xuất hiện trong các đoạn băng video của lực lượng phiến quân tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) - là một kẻ lạnh lùng và đơn độc, luôn muốn tách mình ra khỏi những người xung quanh.

Theo hãng tin BBC, thông tin này được tiết lộ bởi một chiến binh IS “giải nghệ” từng có lần tiếp xúc với “John thánh chiến”, khi hắn tới Syria lần đầu tiên cách đây khoảng hai năm.

Không giống như những người Anh khác gia nhập IS, Mohammed Emwazi - tên thật của “John thánh chiến” - muốn được xuất hiện trong những đoạn băng video đe dọa và hành quyết con tin mà IS tung lên mạng, theo nguồn tin này. Tuần trước, Emwazi, một công dân Anh sinh ra ở Kuwait, đến từ khu vực phía Tây của thủ đô London, đã được nhận diện chính là kẻ trong hàng loạt đoạn băng hành quyết con tin man rợ của IS.

“Cựu chiến binh” IS, người có cuộc trò chuyện với BBC, xưng tên là Abu Ayman, một thanh niên gầy gò, khoảng ngoài 20 tuổi. Với nụ cười thường trực trên môi, Ayman kể cho phóng viên về những lần gặp gỡ với Emwazi, một trong những kẻ bị truy nã ráo riết nhất thế giới hiện nay.

Theo Ayman, khi anh ta và Emwazi gặp lần đầu, cả hai đều là những chiến binh bình thường trong các nhóm Hồi giáo chống lại chính quyền Syria. Các chiến binh nước ngoài, bao gồm nhiều người Anh, đã tập trung tại thị trấn có tên Atmeh ở miền Bắc Syria.

Ayman nhớ lại, các chiến binh người Anh luôn tự gọi mình là “chiến binh thánh chiến 5 sao” và khoe ảnh lên mạng Twitter và Instagram. Ayman đã vài lần tới thăm “ngôi nhà Anh”, nơi những chiến binh này sống, và gặp Emwazi ở đó.

Ayman kể, ngay từ lần đầu gặp gỡ, Emwazi đã khiến anh ta có cảm giác lạ lùng. “Anh ta rất lạnh, chẳng nói nhiều. Anh ta cũng không cùng cầu nguyện với chúng tôi mà chỉ cầu nguyện với bạn của anh ta. Những người Anh khác vẫn cầu nguyện cùng chúng tôi, nhưng anh ta thì tỏ ra xa lạ”, Ayman nói.

“Các chiến binh người Anh luôn nhậu nhẹt với nhau, nhưng anh ta không tham gia cùng họ”, Ayman kể.

Vậy Emwazi đã trở thành “John thánh chiến”, biểu tượng đáng ghê tởm cho sự tàn bạo của IS, như thế nào?

“IS có các nhà tâm lý học chuyên nghiệp”, Ayman cho biết. “Họ biết chọn người và làm cho người được chọn trở nên nổi tiếng. Nhưng thực ra, ‘John thánh chiến’ cũng chẳng có gì đặc biệt. Ai cũng có thể trở thành người như anh ta”.

“Khi cấp trên ra lệnh, người được chọn sẽ được cất nhắc. Nhiều người gia nhập IS vì vũ khí mới, những khẩu súng đắt tiền, để được lái những chiếc xe Jeep tốt hơn, và để khoe khoang”, Ayman nói.

Ayman cho hay, anh ta trốn khỏi IS sau khi được ra lệnh giết hại phụ nữ và trẻ em.

Khi được phóng viên hỏi, các chiến binh IS khác nghĩ về “John thánh chiến” thế nào, Ayman trả lời: “Một số người yêu thích anh ta. Một số người vào IS sau luôn dõi theo và ngưỡng mộ anh ta. Họ xem anh ta như tấm gương để noi theo. Anh ta là nhân vật nổi tiếng để IS chiêu mộ thêm các chiến binh Hồi giáo từ châu Âu”.

Nhưng Ayman cũng nói rằng, một số người trong IS tin là Emwazi đang bị tổ chức này lợi dụng. “Và họ muốn chạy trốn, ngay khi họ có cơ hội”, Ayman nói.

Dĩ nhiên, không thể chắc chắn là IS đã biến Mohammed Emwazi thành “John thánh chiến”, tên đao phủ máu lạnh. Có lẽ, sự độc ác là một phần luôn tồn tại trong tính cách của hắn, chỉ chờ có cơ hội để được thể hiện.

Trong các đoạn băng hành quyết con tin, Emwazi luôn nói hắn đang thực thi “luật của Thượng đế” và chỉ trích các quốc gia phương Tây không kích IS. Một số nguồn tin đáng tin cậy nói với BBC rằng, IS rất chú trọng việc đảm bảo an toàn cho tên đao phủ này, và nơi trú ẩn của hắn luôn được giữ tuyệt mật.

Đối với IS, “John thánh chiến” là một tài sản tuyên truyền đáng giá. Hắn đang là động lực để không ít thanh niên trẻ từ châu Âu tới Syria, với mong muốn được trở thành một chiến binh IS như hắn.