Chương trình “Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên - Skill Our Future”, do Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP - Việt Nam), Trung tâm Phát triển khoa học công nghệ và Tài năng trẻ - Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam phối hợp tổ chức, đã diễn ra chiều 23/4. 

Chương trình hướng đến mục tiêu trang bị cho thanh thiếu niên nhận thức đúng đắn, kiến thức và kỹ năng số cần thiết để học tập, làm việc, khởi nghiệp và sáng tạo trong thời đại số. Qua đó, góp phần nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia.

CƠ HỘI BỨT PHÁ NHỜ CHUYỂN ĐỔI SỐ

Thông tin tại chương trình, ông Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam, cho biết trong kỷ nguyên số, chuyển đổi số là một xu thế tất yếu, diễn ra toàn diện trên mọi mặt của đời sống, cả ở phạm vi toàn cầu lẫn trong nước.

Theo ông, thanh niên là lực lượng xã hội to lớn, đóng vai trò xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc - chính là chủ thể quyết định tương lai và sự phát triển bền vững của đất nước. Do đó, việc phát huy vai trò của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số, nâng cao năng lực số và ứng dụng công nghệ trong thực tiễn là vô cùng cấp thiết.

Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 10/4/2024 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 đã xác định rõ: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chính của quá trình phát triển nhanh và bền vững đất nước”.

Thời gian qua, Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị đã tập trung nhiều nguồn lực nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức và kỹ năng cho thanh thiếu niên – lực lượng nòng cốt trong tiến trình đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam cho rằng, Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá nhờ chuyển đổi số, đây không chỉ là giải pháp mà còn là con đường chiến lược để rút ngắn khoảng cách phát triển. “Thanh thiếu niên - với tinh thần năng động, sáng tạo, nhạy bén với công nghệ - cần được trao cơ hội, trang bị kỹ năng để trở thành lực lượng tiên phong trong công cuộc đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”, ông nhấn mạnh.

Đồng thời, ông cũng tin tưởng rằng, Chương trình “Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên” sẽ là cầu nối quan trọng giúp thế hệ trẻ tiếp cận các cơ hội phát triển kỹ năng số, trải nghiệm thực tiễn, tham gia các dự án khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đủ sức cạnh tranh trong kỷ nguyên số.

CHỦ ĐỘNG TRANG BỊ KỸ NĂNG SỐ 

Cũng tại chương trình, ông Nguyễn Minh Triết, Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, cho rằng chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu, mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển toàn diện của xã hội, lan tỏa trên mọi lĩnh vực và trên phạm vi toàn cầu.

Trong kỷ nguyên số, người sử dụng công nghệ đóng vai trò quan trọng không kém những người tạo ra công nghệ. Để chuyển đổi số thành công, cần có những công dân số với đầy đủ kỹ năng để học tập, làm việc, khởi nghiệp và sáng tạo trên môi trường số.

Thanh niên – lực lượng tiên phong của xã hội cần đi đầu trong việc nâng cao năng lực số, không chỉ cho bản thân, mà còn hỗ trợ cộng đồng, góp phần đưa chuyển đổi số trở thành cuộc cách mạng toàn dân.

Song, theo ông Triết, trong bối cảnh chuyển đổi số, thanh niên đối mặt với nhiều thách thức, nổi bật là sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường lao động, khi công nghệ và tự động hóa dần thay thế con người trong một số lĩnh vực. Sự dịch chuyển lao động toàn cầu cũng đòi hỏi thanh niên phải không ngừng nâng cao năng lực để thích nghi.

“Nếu không chủ động trang bị kỹ năng số, thanh niên không chỉ đánh mất cơ hội việc làm, phát triển cá nhân, mà còn ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của quốc gia. Trong thời đại này, đi chậm hơn người khác đã là thụt lùi. Tuy nhiên, chuyển đổi số không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để thanh niên bứt phá, tạo ra giá trị mới, góp phần xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng”, ông Triết nhìn nhận.

Với vai trò đồng hành cùng thanh niên Việt Nam, thời gian qua, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực, tạo môi trường thuận lợi để thanh niên nâng cao nhận thức, tiếp cận kiến thức và kỹ năng số cần thiết cho học tập, lao động và khởi nghiệp.

Theo đại diện Trung ương Đoàn, năng lực số của thanh niên Việt Nam hiện nay có nhiều điểm sáng, nhưng vẫn còn những hạn chế. Thanh niên tại các đô thị lớn thường có khả năng tiếp cận công nghệ cao, sử dụng thành thạo các nền tảng số trong học tập và công việc.

Tuy nhiên, ở vùng sâu, vùng xa, kỹ năng số còn hạn chế do thiếu cơ sở hạ tầng và cơ hội tiếp cận. Nhận thức về an toàn thông tin, ứng phó với tin giả và ứng dụng công nghệ sáng tạo cũng chưa đồng đều.

Mặt khác, dù các chương trình hỗ trợ của Đoàn đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng cần mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng để thu hẹp khoảng cách số, từ đó xây dựng nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao.

Chính vì vậy, ông Triết nhấn mạnh nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên được xác định là một trong ba nhiệm vụ đột phá của Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII (nhiệm kỳ 2022 - 2027). Mục tiêu là trang bị cho thanh thiếu niên nhận thức đúng đắn, kiến thức và kỹ năng số cần thiết để học tập, làm việc, khởi nghiệp và sáng tạo trong thời đại số.

Qua đó, góp phần nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia và thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.