Trong những năm gần đây, các doanh nghiệp FDI đã có nhiều đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Ninh. Các thế hệ lãnh đạo của tỉnh Quảng Ninh đều khẳng định đây là nguồn ngoại lực có vai trò, vị trí quan trọng thúc đẩy kinh tế Quảng Ninh phát triển.

Vì thế, Quảng Ninh đã và đang thực hiện nhiều giải pháp để trở thành một điểm sáng của cả nước về thu hút, sử dụng nguồn vốn FDI những năm tới một cách hiệu quả.

ĐIỂM SÁNG MỚI THU HÚT FDI

Dự báo năm 2024, nền kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều bất ổn, nhưng nguồn vốn FDI vào Việt Nam vẫn tiếp tục tăng. Theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), chỉ trong hai tháng đầu năm 2024, đã có 48 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 4,29 tỷ USD, tăng 38,6% so với cùng kỳ năm 2023.

Hiện Singapore đang dẫn đầu với tổng vốn đầu tư hơn 2,08 tỷ USD, chiếm 48,5% tổng vốn đầu tư, gấp hơn 2,1 lần so với cùng kỳ năm 2023, tiếp theo là Nhật Bản, Trung Quốc…

Đó là con số khá ấn tượng đối với nhiều chuyên gia kinh tế, bởi trước đó có nhiều điều lo ngại việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu có thể làm nguồn vốn FDI vào nước ta suy giảm. Như vậy có thể thấy rằng, các nhà đầu tư vẫn tin tưởng Việt Nam là điểm đầu tư an toàn có lợi nhuận.

Mặt khác, theo đánh giá của TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính), Việt Nam có rất nhiều lợi thế để thu hút các nguồn lực kinh tế từ “sếu đầu đàn” của các nước, đặc biệt là các nhà đầu tư có dự định làm ăn lâu dài tại Việt Nam.

Riêng tỉnh Quảng Ninh, trong hai tháng đầu năm 2024 đã có 8 dự án FDI mới với tổng vốn 478 triệu USD. Đáng chú ý, có hai dự án đầu tư thuộc lĩnh vực công nghiệp chế biến - chế tạo, công nghệ cao, đó là: Dự án tấm silic đơn tinh thể và thanh silic đơn tinh thể quang điện của Gokin Solar tại Khu công nghiệp Texhong Hải Hà, huyện Hải Hà, có số vốn cao nhất (gần 275 triệu USD), công suất thiết kế gần 1,4 tỷ sản phẩm/năm;  Dự án sản xuất vòng bi, thiết bị chuyển động tuyến tính tại Khu công nghiệp Sông Khoai (thị xã Quảng Yên) của Công ty TNHH IKO Thompson Việt Nam, công suất thiết kế 930 tấn sản phẩm/năm, tổng mức đầu tư 57 triệu USD.

Dự kiến, trong tháng 3/2024, Quảng Ninh sẽ đón thêm 7 dự án FDI của các nhà đầu tư đến từ Mỹ, Trung Quốc và Đài Loan (Trung Quốc). Ban quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh dự kiến trong quý I/2024 tỉnh sẽ thu hút khoảng 1 tỷ USD vốn FDI, bằng 1/3 kế hoạch cả năm.

Đó là những tín hiệu đáng phấn khởi, Quảng Ninh đang tiếp tục đà thu hút FDI của năm 2023. Năm 2023, tỉnh Quảng Ninh đã có một năm bứt phá mạnh mẽ để trở thành địa phương dẫn đầu cả nước trong việc thu hút vốn đầu tư ngoài, đạt trên 3,1 tỷ USD (tăng 42,3% so với cùng kỳ năm 2022). Trên địa bàn hiện có gần 200 doanh nghiệp FDI đến từ 20 quốc gia, vùng lãnh thổ với tổng vốn đầu tư gần 14 tỷ USD.

Năm 2024, với chủ đề “Nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế; phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Quảng Ninh”, tỉnh Quảng Ninh thống nhất duy trì chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế GRDP trên 10%, tạo nền tảng vững chắc cho cả giai đoạn 2025-2030. GRDP bình quân đầu người đạt trên 10.000 USD.

Đối với lĩnh vực thu hút đầu tư, Quảng Ninh không thu hút FDI bằng mọi giá, mà ưu tiên các dự án công nghiệp chế biến, chế tạo công nghệ cao, thân thiện môi trường, suất vốn đầu tư cao, giá trị gia tăng lớn, đóng góp tích cực vào tăng trưởng và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Tỉnh đã xác định tăng cường và chủ động trong thu hút vốn FDI với mục tiêu đạt 3 tỷ USD trong năm 2024 và phát triển mới ít nhất 2.000 doanh nghiệp.

NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG TẠO ƯU THẾ VƯỢT TRỘI

Trong các Nghị quyết của Đảng, Chính quyền tỉnh Quảng Ninh đã xác định việc thu hút được dòng vốn FDI chất lượng sẽ giúp tỉnh nhanh chóng mở rộng và tăng nguồn vốn đầu tư phát triển, tăng năng lực sản xuất, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo nhiều việc làm mới cho người lao động.

Vì vậy, Quảng Ninh luôn quan tâm tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư và không ngừng gia tăng lợi thế tại các khu kinh tế, khu công nghiệp trên địa bàn.

Ngoài các ưu đãi như các địa phương khác đối với nguồn vốn FDI về thuế, đất đai, thủ tục hành chính và lao động giá rẻ, Quảng Ninh còn có các ưu thế tỏ rõ tính ưu đãi riêng biệt về cơ hội tiếp cận thị trường trong và ngoài nước do vị trí địa lý và vị thế kinh tế thuận lợi đối với FDI thuộc nhóm công nghệ cao về bán dẫn, năng lượng xanh, kinh tế số và kinh tế xanh.

Một số chuyên gia kinh tế cho rằng dù thuế tối thiểu toàn cầu tăng nhưng nó không tác động đến FDI ở Việt Nam, vì mức thuế đó là mặt bằng chung nên các nhà đầu tư lớn lại quan tâm nhiều hơn đến những yếu tố cao hơn mặt bằng chung đó. Hơn nữa, các chính sách mới của Việt Nam cho thấy phần lớn nhà đầu tư mới không phải là đối tượng áp thuế tối thiểu toàn cầu hoặc ít bị tác động của mức thuế này.

Quảng Ninh đã và đang triển khai những giải pháp khác để thu hút nguồn vốn FDI lớn, chất lượng. Theo ông Cao Tường Huy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, đó là đẩy mạnh công tác quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, nhà đầu tư;

Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh thúc đẩy chủ đầu tư các khu kinh tế: (Quảng Yên, Vân Đồn, Móng Cái), khu công nghiệp: (Đông Mai, Sông Khoai, Việt Hưng, Bắc Tiền Phong), tập trung hoàn thiện cơ sở hạ tầng, sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc mà các nhà đầu tư gặp phải. Hiện, hệ thống cơ sở hạ tầng như cao tốc, sân bay, bến cảng,… của Quảng Ninh đang tiếp tục được đầu tư, hoàn thiện.

Các cấp, ngành, địa phương của tỉnh đang chủ động khắc phục khó khăn, “nhìn về phía trước để tiến lên”, chấn chỉnh tình trạng một bộ phận cán bộ có biểu hiện sợ trách nhiệm, né tránh, trì trệ…

Để đạt các mục tiêu phát triển kinh tế của tỉnh cũng như thu hút nguồn vốn FDI năm 2024, ông Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Ninh, khẳng định: Quảng Ninh “Kiên quyết khắc phục triệt để những yếu kém trong khâu tư vấn, khảo sát, thiết kế, chuẩn bị đầu tư, đấu thầu; bảo đảm các dự án khởi công mới, các dự án chuyển tiếp phải hoàn thành trong năm 2024 đủ điều kiện phân bổ nguồn vốn ngay từ đầu năm theo quy định...”.

Tuy nhiên, để hấp thụ được nguồn vốn chất lượng cao FDI và đưa lại hiệu quả cao, Quảng Ninh cần phải có nguồn nhân lực có chất lượng, có thể kiểm soát được công nghệ lõi, công nghệ chip, công nghệ mới khác… Đây cũng là một vấn đề khá khó khăn không chỉ riêng Quảng Ninh, nên rất cần những kế hoạch, giải pháp tạo ra ưu thế vượt trội bằng việc đào tạo, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh...

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 13-2024 phát hành ngày 25/03/2024. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây: 

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam