Chiều 12/12, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến công bố và triển khai Nghị quyết của Chính phủ về chủ trương, phương hướng tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo.

Cùng dự hội nghị tại các điểm cầu có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên; lãnh đạo các bộ, ngành, một số địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các doanh nghiệp đầu tư 154 dự án điện năng lượng tái tạo.

GIẢI QUYẾT DỨT ĐIỂM TRƯỚC 31/1/2025

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng nêu rõ, việc phải tháo gỡ ngay các vướng mắc để triển khai, đưa vào khai thác sử dụng đối với các dự án điện năng lượng tái tạo là yêu cầu khách quan, bức thiết.

Thủ tướng nhấn mạnh: “Các dự án điện năng lượng tái tạo nếu không tháo gỡ để đưa vào vận hành sẽ gây lãng phí về nguồn vốn đã đầu tư; lãng phí nguồn điện, không bổ sung được nguồn điện trong khi chúng ta đang rất cần, nhất là giai đoạn 2026-2030”.

Đồng thời, việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án này sẽ là cơ sở quan trọng để tăng cường nguồn điện phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 và thời gian tới.

Các giải pháp tháo gỡ đề xuất tại Hội nghị được các bộ, ngành, cơ quan địa phương thống nhất rất cao, Chính phủ đã thông qua nên cần phải quán triệt tổ chức thực hiện ngay, khẩn trương, đồng bộ và hiệu quả.

Thủ tướng cho biết: "Thông điệp của Chính phủ cương quyết xử lý, giải quyết dứt điểm các khó khăn vướng mắc, triển khai nhanh, phát huy hiệu quả cao nhất các dự án đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, trong đó tăng trưởng GDP năm 2025 đạt ít nhất 8%".

Về quan điểm, Chính phủ xác định giải quyết vướng mắc với tinh thần lựa chọn phương án xử lý tối ưu trên cơ sở phân tích, đánh giá, so sánh lợi ích về kinh tế-xã hội và hạn chế đến mức thấp nhất tranh chấp, khiếu kiện, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư; đảm bảo an ninh trật tự, an ninh năng lượng quốc và hài hòa lợi ích Nhà nước, nhà đầu tư, doanh nghiệp và nhân dân.

Xử lý hình sự là biện pháp cuối cùng để tạo điều kiện tháo gỡ các vướng mắc cho các dự án bằng các giải pháp kinh tế; nếu pháp luật hiện hành có thay đổi, không gây ra hậu quả, không có hành vi tham nhũng thì không xử lý hình sự.

Việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án được coi là hợp pháp khi được cấp có thẩm quyền đồng ý. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bên thứ 3 ngay tình theo quy định pháp luật.

Không làm phát sinh sai phạm mới, không để tham nhũng tiêu cực và hệ lụy xấu trong quá trình xử lý, nhất là sai lại chồng sai.

Các dự án cụ thể sẽ giao cho địa phương chủ động cùng doanh nghiệp giải quyết theo thẩm quyền, vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền. Các sai phạm cần được bóc tách, xử lý trách nhiệm cụ thể đối với các cá nhân liên quan, không hợp thức hóa sai phạm nhưng có giải pháp, có cơ chế, chính sách để giải quyết.

Về giải pháp, thống nhất xử lý, cho phép bổ sung quy hoạch để triển khai thực hiện trong trường hợp dự án không có nội dung vi phạm các quy định liên quan đến an ninh quốc phòng, quy hoạch các công trình, dự án trọng điểm quốc gia.

Đối với các dự án có sai phạm về quy trình, thủ tục liên quan đến đất đai, xây dựng công trình thì cho phép hoàn thiện theo quy định của pháp luật.

Đối với các dự án vi phạm các quy hoạch về khoáng sản, thủy lợi, quốc phòng… thì thực hiện đánh giá hiệu quả kinh tế-xã hội giữa việc thực hiện quy hoạch và thực hiện dự án để điều chỉnh quy hoạch bị chồng lấn cho phù hợp hoặc tích hợp và thực hiện đồng thời cả dự án điện năng lượng tái tạo và quy hoạch liên quan.

Đối với các dự án đang được hưởng giá FIT có vi phạm theo Kết luận của cơ quan có thẩm quyền do lỗi của doanh nghiệp và không đáp ứng đầy đủ các điều kiện được hưởng giá FIT thì không được hưởng giá FIT ưu đãi mà phải xác định lại giá mua bán điện theo quy định; thu hồi lại các khoản giá FIT ưu đãi đã được hưởng không đúng thông qua bù trừ thanh toán tiền mua điện.

Thủ tướng nêu rõ, thẩm quyền của cấp nào thì cấp đó phải giải quyết một cách công khai, minh bạch theo giải pháp Chính phủ đã đưa ra; cố gắng giải quyết dứt điểm trước ngày 31/1/2025.

Đối với các dự án đã bị khởi tố, chỉ thực hiện việc xử lý, khắc phục các vi phạm sau khi đã có bản án có hiệu lực theo quy định của pháp luật. Xử lý các vướng mắc phải công khai, minh bạch; nghiêm cấm việc xử lý vướng mắc để tham nhũng, lợi ích nhóm.

Thủ tướng yêu cầu việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc với các dự án điện năng lượng tái tạo phải công khai, minh bạch, không gây khó khăn, phiền hà, sách nhiễu.

"Chính phủ đưa ra chủ trương tháo gỡ, các địa phương phải cùng với các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, không ai phải chạy chọt. Đặc biệt, nghiêm cấm việc chạy chọt, tiêu cực, tham nhũng rồi lại phải đi xử lý, mất người, mất của, mất thời gian, mất niềm tin, mất cơ hội. Nếu ai chạy chọt thì các cơ quan chức năng sẽ xử lý nghiêm", Thủ tướng nhấn mạnh.

TRÁCH NHIỆM CỤ THỂ CHO CÁC BỘ, NGÀNH, ĐỊA PHƯƠNG

Thủ tướng yêu cầu cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan dưới quyền tổ chức thực hiện nghiêm Nghị quyết của Chính phủ, chỉ đạo các cơ quan chức năng giám sát, kiểm tra thường xuyên việc thực hiện. Tập trung xem xét, xử lý ngay các vướng mắc của các dự án theo thẩm quyền, khắc phục các vi phạm đã được cơ quan Thanh tra nêu; chủ động rà soát các vướng mắc, khó khăn, phối hợp với các cơ quan liên quan, doanh nghiệp có dự án trên địa bàn để triển khai hiệu quả Nghị quyết của Chính phủ…

Bộ Công Thương chủ trì rà soát kỹ các trường hợp khó khăn, vướng mắc của dự án điện năng lượng tái tạo, đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý từng vướng mắc; khẩn trương rà soát, nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh Quy hoạch điện 8, Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện 8 để cập nhật, bổ sung các dự án phù hợp vào quy hoạch.

Đồng thời rà soát các quy hoạch khai thác khoáng sản để xử lý vướng mắc, đề xuất điều chỉnh bổ sung nếu cần thiết; kiểm tra, đôn đốc các bộ, cơ quan, địa phương thực hiện Nghị quyết của Chính phủ để khẩn trương tháo gỡ cho các dự án, doanh nghiệp; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện và các trường hợp vướng mắc, phát sinh vượt thẩm quyền (nếu có); chỉ đạo Công ty vận hành hệ thống điện quốc gia và các đơn vị liên quan hỗ trợ, tạo điều kiện thủ tục để các dự án năng lượng tái tạo hòa lưới điện quốc gia.

Đối với các chủ đầu tư, tích cực, chủ động khắc phục đầy đủ các vi phạm, thiếu sót do cơ quan có thẩm quyền đã chỉ ra; có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng, vận hành của dự án phù hợp với quy định của pháp luật, phối hợp với các cơ quan liên quan giải quyết vướng mắc, thực hiện khắc phục đúng theo Nghị quyết của Chính phủ.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tập trung rà soát, khắc phục những tồn tại, vi phạm đã được nêu trong Kết luận của Thanh tra Chính phủ hoặc quyết định của cơ quan có thẩm quyền; phối hợp với các bộ, ngành phân loại nhóm vi phạm và thống nhất nội dung xử lý, trường hợp vượt thẩm quyền EVN báo cáo với cơ quan có thẩm quyền để xem xét tháo gỡ; chỉ đạo Công ty mua bán điện tạo điều kiện thuận lợi để các dự án năng lượng tái tạo sớm hoàn tất các thủ tục mua bán điện với Tập đoàn.