Sau hai năm giá thịt lợn tăng vọt, Trung Quốc giờ đây đang phải đối mặt với một vấn đề ngược lại: một thị trường thừa mứa thực phẩm này.

Theo tờ Wall Street Journal, giá thịt lợn ở Trung Quốc, thị trường tiêu thụ thịt lợn lớn nhất thế giới, đã giảm hơn 56% kể từ tháng 1. Trong năm 2019-2020, giá thịt lợn ở nước này tăng vọt do dịch tả lợn châu Phi khiến đàn lợn của nước này giảm mạnh, có thời điểm giảm tới khoảng 40% so với cùng kỳ năm trước. Khi nguồn cung thịt lợn trong nước trở nên khan hiếm và giá thịt tăng vọt, Trung Quốc đã phải tăng cường nhập khẩu thịt và xả thịt lợn từ dữ trữ quốc gia.

Trong năm 2020, Trung Quốc đẩy mạnh việc tái đàn lợn, cho tới khi nguồn cung thịt lợn trong nước trở lại bình thường và giá thịt lợn ở nước này bắt đầu lao dốc. Đàn lợn của Trung Quốc hiện đạt khoảng 439 triệu con, tăng từ mức 370 triệu con của năm ngoái. Trong tháng 9, giá bán buôn thịt lợn ở Trung Quốc vào khoảng 20,24 Nhân dân tệ (khoảng 3,13 USD)/kg, mức thấp nhất kể từ đầu năm – theo dữ liệu từ Wind.

Có một số nhân tố khiến giá thịt lợn ở Trung Quốc giảm sâu. Những hộ chăn nuôi vỗ béo lợn để đợi giá thịt tăng đã đổ xô bán tháo khi giá bắt đầu giảm mạnh, tạo thành một vòng xoáy giảm giá. Dịch tả lợn châu Phi bùng phát tại một số địa phương của Trung Quốc cũng khiến các hộ chăn nuôi lo sợ và đẩy mạnh việc bán lợn vì lo sợ đàn lợn của mình mắc bệnh.

Giới phân tích cho rằng giá thịt lợn ở Trung Quốc khó hồi phục mạnh ngay cả trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới.

Nhà phân tích cấp cao Pan Chenjun thuộc Rabobank nói rằng giá thịt chỉ có khả năng tăng nhẹ trong những tháng sắp tới, cho dù Tết Nguyên đán là dịp cao điểm trong tiêu thụ thịt lợn ở Trung Quốc. Chính sách Zero Covid của Trung Quốc đã đặt ra các biện pháp hạn chế đi lại và tụ tập ăn uống, khiến sức ép giảm giá thịt lợn khó sớm được giải toả - bà Pan nhận định.

Vị chuyên gia nói thêm rằng suốt nửa năm nay, giá thịt lợn ở Trung Quốc đã giảm dưới mức giá hoà vốn. Tỷ suất giữa giá lợn hơn và giá thức ăn chăn nuôi, một chỉ số đo khả năng sinh lời từ việc chăn nuôi lợn, đã giảm trong những tháng gần đây.

Chính phủ Trung Quốc đã mua thịt lợn cho dự trữ quốc gia nhằm giúp bình ổn giá thịt lợn, sau khi Uỷ ban Phát triển và cải cách Quốc gia (NDRC) hồi tháng 6 cảnh báo vào cuối tháng 6 rằng tỷ suất trên đã “giảm quá mức”.

Giá thịt lợn giảm sâu được cho là sẽ khiến những hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không cầm cự được. Khi đó, nguồn cung thịt lợn lại giảm và giá có thể tăng cao hơn. Tuy nhiên, một phần lớn hơn trong ngành công nghiệp chăn nuôi lợn ở Trung Quốc ở thời điểm hiện nay là những doanh nghiệp lớn, trường vốn, đủ khả năng tiếp tục nuôi lợn qua chu kỳ giá cả này – theo nhà phân tích cấp cao Darin Friedrichs thuộc StoneX.

“Nguồn cung này khiến giá thịt lợn khó tăng”, ông Friedrichs nói.

Thịt lợn là một thực phẩm chính của người Trung Quốc. Tuy nhiên, việc giá thịt lợn tăng chóng mặt trong năm 2019-2020 đã thay đổi thói quen tiêu thụ thịt của nhiều người dân nước này, khiến nhiều người chuyển sang ăn nhiều hơn gia cầm và cá – theo ông Friedrichs.

Còn theo bà Pan, nhiều doanh nghiệp chế biến thịt đã lấy thịt gà làm đầu vào thay thế khi giá thịt lợn tăng cao, và những thay đổi như vậy có thể trở thành vĩnh viễn.