Viện kiểm sát nhân dân TP Hà Nội vừa truy tố đối với nhóm bị can gồm Bùi Thị Thành (SN 1998), Nguyễn Ngọc Tuế (SN 1984) đều ở thị xã Cửa Lò, Nghệ An và Trần Văn Hồng (SN 1974, ở huyện Sóc Sơn, Hà Nội) về tội Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài.

Trước đó, cuối năm 2023, Công an cửa khẩu Cảng hàng không quốc tế Nội Bài – Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an phát hiện 5 công dân Việt Nam sử dụng thị thực Mexico nghi giả với mục đích trốn sang Mỹ lao động.

Cơ quan An ninh điều tra – Công an TP Hà Nội đã tiếp nhận hồ sơ tin báo và giải quyết nguồn tin tội phạm trên.

Quá trình điều tra xác định, do có nhu cầu xuất cảnh sang Mỹ nên từ tháng 9/2023, 5 công dân trên đã trực tiếp hoặc thông qua trung gian để liên hệ với Nguyễn Minh Lượng (SN 1999, ở Nghệ An), Tuế và Thành (vợ Lượng). Toàn bộ thủ tục do nhóm của Tuế chuẩn bị.

Nhóm này thỏa thuận chi phí sang Mỹ từ 50.000 USD – 75.000 USD/người và yêu cầu các cá nhân trên chuyển tiền đặt cọc từ 5.000 USD/người, 10.000 – 14.000 USD/người (tương đương 120 – 336 triệu đồng/người). 5 cá nhân đã chuyển hơn 1,3 tỷ đồng cho nhóm trên.

Trong vụ án này, Hồng đảm nhận việc đặt vé máy bay xuất cảnh sang Mexico với chi phí hơn 500 triệu đồng. Thực tế giá vé máy bay khứ hồi đi Mexico chỉ có 230 triệu đồng. Hồng thu lời bất chính hơn 224 triệu đồng.

Hồng cũng giúp sức cho Lượng, Tuế trong việc hướng dẫn các lao động này cách vào cửa kiểm soát vé, kiểm tra an ninh, cách trả lời tại sân bay nếu được hỏi về lịch trình bay, hướng dẫn cách trả lời có được thị thực do tự túc làm và phải xuất cảnh sau 22h30 nhằm mục đích qua mặt lực lượng chức năng tại sân bay. Hồng còn dặn họ đi cổng số D4,D6 và nói “đây là cửa người nhà của Hồng”.

Anh Tạ Duy N. là một trong các lao động đã liên hệ với nhóm trên.

Cáo buộc thể hiện, đầu tháng 9/2023, anh N. được một người giới thiệu cho tài khoản zalo “Anh Duy”, tức Lượng để tìm cách sang Mỹ tìm việc. Lượng đã thỏa thuận đưa anh N. xuất cảnh sang Mỹ lao động với chi phí 50.000 USD, đặt cọc 13.000 USD.

Ngày 6/10/2023, Lượng chuyển cho anh này mã code vé và mã code visa. Tuy nhiên khi đến sân bay Bangkok – Thái Lan, nhân viên check in từ chối xuất vé vì visa không hợp lệ. Do không được đi tiếp nên Lượng đưa anh N. về Việt Nam ngày 14/10/2023 nhập cảnh sân bay Tân Sơn Nhất.

Tiếp đó, ngày 24/11/2023, Lượng bố trí người đưa anh này sang Philippin theo lịch trình Philippin – Dubai – Mexico nhưng đến Dubai thuộc các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất thì hãng hàng không từ chối chuyên chở.

Đến ngày 8/12/2023, anh N. nhập vào đoàn 4 người khác và được Tuế bố trí đưa ra sân bay Nội Bài sang Mexico thì bị kiểm tra, tạm giữ.

Khoảng 6h ngày 10/12/2023, sau khi bị cơ quan công an phát hiện, Lượng thông báo cả nhóm việc 5 lao động không trốn sang Mỹ được. Lượng chỉ đạo Tuế và Thành xóa các tài khoản Telegram, messgger và mọi dấu vết liên quan. Lượng đặt vé cho Tuế bay vào Sài Gòn, chỉ đạo Tuế đưa Thành đi trốn.

Đầu năm 2024, Tuế và Thành ra cơ quan công an đầu thú và khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội.

Từ lời khai, tài liệu trong hồ sơ, công an xác định Nguyễn Minh Lượng là người trực tiếp tổ chức cho 5 lao động Việt Nam xuất cảnh bằng thị thực giả của Mexico. Do Lượng đang bỏ trốn nên cơ quan điều tra ra quyết định truy nã.

Thời gian qua, cơ quan điều tra các tỉnh thành phát hiện, triệt phá nhiều đường dây tổ chức đưa người xuất cảnh, nhập cảnh trái phép.

Đơn cử, đầu tháng 12/2024, Phòng an ninh điều tra Công an tỉnh An Giang phối hợp cùng các phòng nghiệp vụ và Công an huyện An Phú triệt phá đường dây đưa người qua lại Việt Nam và Campuchia trái phép để vào các sòng tài xỉu, đá gà đánh bạc. Đường dây này hoạt động cả ngày lẫn đêm, tổ chức cho các con bạc qua lại biên giới với số lượng rất lớn trong thời gian dài, gây mất an ninh trật tự tại khu vực biên giới, gây bức xúc trong dư luận.

Theo Công văn 1557/VKSTC-V1 năm 2021 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao có nêu khái niệm về hành vi tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài. Cụ thể hành vi tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài là tổ chức, môi giới cho người khác ra khỏi lãnh thổ Việt Nam với mục đích để người đó trốn ra nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép.

Tổng kết thực tiễn thấy, người trốn đi nước ngoài chủ yếu nhằm trốn tránh pháp luật Việt Nam (trốn truy nã, trốn nợ,...) hoặc để lao động, cư trú trái phép ở nước ngoài...; người phạm tội thường thực hiện một chuỗi hành vi, như thỏa thuận với khách (chi phí, thời gian, địa điểm đi, đến, phương tiện, thủ đoạn trốn,...).