Vì sao đồng rúp Nga tăng giá mạnh nhất thế giới năm nay?
Bình Minh
11/06/2025, 07:44
Giữa lúc xung đột vũ trang Nga - Ukraine tiếp diễn, giá dầu giảm kéo dài, các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt của phương Tây vẫn áp lên Nga, và nền kinh tế Nga giảm tốc, đồng rúp Nga vẫn tăng giá...
Ảnh minh họa - Ảnh: Getty/CNBC.
Theo ngân hàng Bank of America, đồng rúp chính là đồng tiền tăng giá mạnh nhất thế giới năm nay, với mức tăng từ đầu năm đã đạt hơn 40%. Đà tăng giá gây sửng sốt này đảo ngược những gì đã diễn ra trong hai năm trước - khi đồng rúp rớt giá chóng mặt.
Hãng tin CNBC cho rằng sức mạnh của đồng rúp hiện nay không phải do nhà đầu tư nước ngoài trở nên lạc quan về kinh tế Nga, mà chủ yếu do các biện pháp kiểm soát vốn và thắt chặt chính sách tiền tệ. Ngoài ra, xu hướng mất giá của đồng USD cũng là một yếu tố quan trọng đưa rúp tăng giá.
Nhà kinh tế Brendan McKenna của ngân hàng Wells Fargo đã liệt kê ba nguyên nhân đằng sau việc rúp tăng giá mạnh. “Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) đã duy trì lãi suất ở mức cao, các biện pháp kiểm soát vốn và các hạn chế khác về tỷ giá hối đoái đã thắt lại một chút, và có một số tiến bộ và nỗ lực nhằm đưa hòa bình trở lại với Nga và Ukraine”, ông McKenna nói.
CBR hiện đang duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt để chống lại tốc độ lạm phát cao, với lãi suất duy trì ở mức 20% và dòng vốn tín dụng bị siết lại. Lãi suất cao hạn chế nhu cầu nhập khẩu hàng hóa của doanh nghiệp Nga, dẫn tới nhu cầu ngoại tệ giảm - giới chuyên gia cho hay.
Diễn biến tỷ giá USD/rúp Nga. Đơn vị: rúp/USD - Nguồn: LSEG.
Nhà kinh tế Andrei Melaschenko của công ty Renaissance Capital cũng nói rằng nhu cầu ngoại tệ của các nhà nhập khẩu Nga đang trong xu hướng giảm do nhu cầu tiêu dùng yếu. Sự suy giảm nhu cầu đó mang lại một cú huých cho tỷ giá đồng rúp vì các ngân hàng không phải bán thêm rúp để mua USD hay nhân dân tệ.
Ngoài ra, các nhà xuất khẩu Nga cần đổi tiền thu được bằng USD sang đồng rúp, dẫn tới nhu cầu rúp tăng thêm. Chính phủ Nga yêu cầu các doanh nghiệp xuất khẩu lớn phải chuyển một phần thu nhập ở nước ngoài về nước và đổi sang đồng rúp. Trong đó, các doanh nghiệp dầu khí đi đầu trong việc chuyển đổi thu nhập từ thị trường nước ngoài sang đồng nội tệ.
Trong 4 tháng đầu năm nay, lượng ngoại tệ và các công ty xuất khẩu lớn nhất của Nga bán ra tại nước này là 42,5 tỷ USD, tăng 6% so với kỳ 4 tháng trước đó - theo dữ liệu của CBR.
Giáo sư kinh tế Steve Hanke của Đại học John Hopkins nói thêm rằng cung tiền của CBR suy giảm cũng là một yếu tố hỗ trợ đồng rúp. Tháng 8/2023, tốc độ tăng trưởng cung tiền của CBR là 23,9% mỗi năm. Tuy nhiên, vào tháng 1 năm nay, cung tiền của cơ quan này giảm 1,19% mỗi năm - theo ông Hanke.
Chưa kể, những tia hy vọng về một thỏa thuận hòa bình Nga - Ukraine cũng tạo động lực cho rúp Nga tăng giá - theo ông McKenna. Kỳ vọng về việc Nga sẽ quay trở lại thị trường tài chính toàn cầu đã thúc đẩy một số nhà đầu tư mua các tài sản rúp, và điều này hỗ trợ cho tỷ giá rúp.
Dù vậy, giới phân tích cảnh báo rằng xu hướng tăng giá của rúp có thể không bền vững. Giá của dầu thô - một trụ cột của kinh tế Nga - đã giảm trong năm nay, có thể gây áp lực giảm nguồn thu ngoại tệ của Nga.
“Chúng tôi tin rằng tỷ giá đồng rúp đang gần đỉnh và đồng tiền này có thể bắt đầu suy yếu trong tương lai gần”, ông Melaschenko nói. “Giá dầu đã giảm nhiều, và điều đó sẽ được phản ánh vào doanh thu xuất khẩu giảm sút và lượng ngoại tệ bán ra cũng sẽ giảm”.
Còn theo ông McKenna, nếu Nga và Ukraine đạt một thỏa thuận hòa bình bền vững, chuyển biến đó rốt cục có thể làm suy yếu đồng rúp vì các biện pháp kiểm soát về dòng tiền và tỷ giá có thể sẽ được dỡ bỏ.
“Một đợt bán tháo đồng rúp có thể diễn ra, nhất là khi có một thỏa thuận hòa bình hoặc ngừng bắn. Trong kịch bản đó, các biện pháp kiểm soát dòng vốn có thể được dỡ bỏ hoàn toàn và CBR có thể cắt giảm lãi suất tương đối nhanh”, ông McKenna nói thêm.
Mất kiên nhẫn với tiến trình hòa bình ở Ukraine, Ông Trump xem xét trừng phạt Nga
11:27, 27/05/2025
Kinh tế suy yếu, Nga đứng trước quyết định lãi suất quan trọng
09:48, 27/05/2025
Không chờ Mỹ, EU và Anh công bố loạt biện pháp trừng phạt mới với Nga
10 thị trường bất động sản đắt nhất và rẻ nhất thế giới so với thu nhập
Trung tâm Nhân khẩu học và chính sách thuộc Đại học Chapman của Mỹ đã tiến hành khảo sát 95 thành phố lớn trên thế giới để tìm ra tương quan so sánh giữa giá nhà và thu nhập của người dân ở các thành phố này...
ECB có thể tiếp tục “án binh bất động” về lãi suất
Với tỷ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục, lạm phát tăng tốc và nền kinh tế tăng trưởng yếu, Ngân hàng Trung ương châu Âu (EU) có thể sẽ tiếp tục giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp vào tuần tới...
Thị trường vàng London sắp phát hành vàng kỹ thuật số
Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) đang đề xuất ra mắt vàng kỹ thuật số, theo đó có thể tạo ra một cuộc cách mạng trên thị trường vàng vật lý trị giá 900 tỷ USD của London với một phương thức giao dịch, thanh toán và thế chấp vàng thỏi mới...
Hàn Quốc lại cân nhắc gia nhập CPTPP giữa áp lực thuế quan Mỹ
Dưới thời cựu Tổng thống Moon Jae-in - lãnh đạo Hàn Quốc từ năm 2017 - 2022, Seoul đã tiến gần đến bước nộp đơn xin gia nhập CPTPP nhưng chưa thực hiện...
Nga tuyên bố sắp xây một đường ống mới dẫn khí đốt sang Trung Quốc
Nga cho biết nước này và Trung Quốc đã ký một thỏa thuận xây dựng đường ống dẫn khí đốt mang tên Power of Siberia 2, một dự án khổng lồ có thể định hình lại dòng chảy năng lượng toàn cầu...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: