Việt Nam chưa có tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật riêng cho các trạm sạc xe điện

Tại cuộc họp mới đây giữa Bộ Công Thương với Bộ Khoa học và Công nghệ về các tiêu chuẩn, quy chuẩn trạm sạc xe điện, ông Phạm Nguyên Hùng, Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), cho biết trên thế giới có 3 thị trường xe điện đang phát triển rất mạnh mẽ là Trung Quốc, Hoa Kỳ và châu Âu.

Cùng với đó, ngành công nghiệp sạc điện cũng đang tăng lên nhanh chóng theo hai mô hình: các công ty sản xuất ô tô tự xây dựng trạm sạc riêng của hãng; các công ty chuyên về trạm sạc đầu tư xây dựng.

Còn tại Việt Nam, một số doanh nghiệp đang tiến hành sản xuất, lắp ráp ô tô điện như Vinfast với xe điện chạy pin (BEV), Hyundai Thành Công với xe điện chạy pin (BEV) và xe hybrid (HEV), Thaco với xe hybrid (HEV) và plug-in hybrid (PHEV), TMT với xe điện chạy pin cỡ nhỏ (mini-BEV).

Năm 2023, tổng cộng 15.676 xe BEV và 5.220 xe HEV/PHEV được tiêu thụ tại việt Nam. Trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng cộng 17.536 xe BEV được tiêu thụ tại Việt nam, bao gồm 17.482 xe sản xuất, lắp ráp trong nước và 54 xe nhập khẩu.

“Với sự phát triển nhanh của xe ô tô điện trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp đã bày tỏ mối quan tâm đối với thị trường cung cấp các thiết bị và dịch vụ cho phương tiện giao thông điện, đặc biệt là trạm sạc điện cho xe ô tô điện tại Việt Nam”, ông Hùng nói.

Ông Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, cho rằng xe điện ở Việt Nam được người tiêu dùng ngày càng đón nhận, ưa chuộng và phát triển. Đặc biệt, nhờ sự đầu tư quyết liệt của VinFast, Việt Nam đang trở thành một trong những quốc gia có lượng cổng sạc hàng đầu khu vực cũng như thế giới.

Chỉ tính riêng trạm sạc của VinFast, theo quy hoạch, cả nước có khoảng 150.000 cổng sạc phủ khắp 63 tỉnh thành. Mức độ tăng trưởng trạm sạc xe thời gian gần đây cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực và các nước có trạm sạc lớn như Mỹ và Hàn Quốc.

Về cơ chế chính sách, hiện nay Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố 8 tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) liên quan đến trạm sạc dùng cho xe điện và 3 tiêu chuẩn Việt Nam về ổ cắm.

Tháng 4/2024 Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành Thông tư sửa đổi bổ sung quy định về đo lường đối với phương tiện nhóm 2 với nội dung bổ sung "thiết bị đo điện năng sạc pin xe điện" và ban hành kế hoạch xây dựng tiêu chuẩn Kỹ thuật quốc gia năm 2024. Trong đó, Bộ đang xây dựng 8 tiêu chuẩn Việt Nam về ổ cắm điện, sạc điện đối với phương tiện giao thông xanh.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, trong hệ thống tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam chưa có quy chuẩn Việt Nam đối với hệ thống trạm sạc xe điện.

“Nếu chúng ta không kịp thời có chính sách hỗ trợ phát triển mạng lưới trạm sạc, chưa xây dựng hoàn thiện được quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến trạm sạc thì sẽ dẫn đến sự thiếu đồng bộ, thống nhất trong triển khai hệ thống các trạm sạc cả nước”, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh.

Do đó, các ý kiến tại cuộc họp cho rằng để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong công tác quản lý nhà nước về trụ, thiết bị sạc điện cần sớm xây dựng, ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn về yêu cầu thiết kế, lắp đặt, vận hành đối với trụ, thiết bị sạc điện cho xe điện, đảm bảo phù hợp với các dòng xe điện lưu thông trên lãnh thổ Việt Nam.

Đồng tình, ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương, cho rằng bên cạnh các quy chuẩn, tiêu chuẩn chung cho các trụ, trạm sạc điện đã có, thì hiện nay còn thiếu những quy chuẩn, tiêu chuẩn cụ thể. Đặc biệt cũng chưa có quy định cụ thể trong việc xác định vị trí, địa điểm để xây dựng những trụ, trạm sạc điện và những quy chuẩn kỹ thuật về an toàn điện và loại hình năng lượng cung cấp cho hình thức này.

Chính vì vậy, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ cần sớm xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật riêng cho các trụ, trạm sạc. Việc này cần triển khai theo quy trình rút gọn để có thể hoàn thành trong tháng 9/2024.

Đồng thời, ông Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông bổ sung quy hoạch xây dựng các trạm sạc điện ở tất cả tòa nhà, khu dân cư, trạm dừng nghỉ trên đường cao tốc… Chính quyền địa phương cũng cần rà soát, bổ sung các địa điểm có thể xây dựng được trạm sạc xe điện.