Việt Nam đặt mục tiêu có 100.000 sinh viên ICT tốt nghiệp mỗi năm

Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký Quyết định số 1002/QĐ-TTg ngày 24/5/2025 phê duyệt Đề án đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025 - 2035 và định hướng tới năm 2045 (Đề án).

Mục tiêu của Đề án là phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao trong các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), đặc biệt là lực lượng tài năng có thể tham gia vào các công đoạn nghiên cứu và phát triển các công nghệ chiến lược, công nghệ cao. 

Đến năm 2030. Việt Nam đặt mục tiêu tăng nhanh quy mô đào tạo ngành STEM, đặc biệt là khoa học cơ bản, công nghệ số, AI và công nghệ sinh học. Tỷ lệ sinh viên theo học các ngành STEM đạt 35% ở mỗi trình độ đào tạo, trong đó ít nhất 2,5% theo học các ngành khoa học cơ bản, ít nhất 18% theo học các ngành liên quan tới công nghệ số.

Mỗi năm có 80.000 người tốt nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông, trong đó ít nhất 10% có bằng kỹ sư, thạc sĩ hoặc tiến sĩ. 8.000 người/năm tốt nghiệp chương trình AI chuyên sâu, 20% được cấp bằng kỹ sư, thạc sĩ hoặc tiến sĩ; 100% chương trình đào tạo cử nhân, kỹ sư và thạc sĩ thuộc khối ngành STEM được tích hợp kiến thức, kỹ năng phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.

Mục tiêu cụ thể giai đoạn 2030–2035, mỗi năm sẽ có khoảng 100.000 người tốt nghiệp các chương trình đào tạo về công nghệ thông tin và truyền thông, trong đó ít nhất 15% đạt trình độ kỹ sư, thạc sĩ hoặc tiến sĩ.

Số người tốt nghiệp chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo dự kiến đạt 15.000 người/năm, trong đó ít nhất 20% có bằng kỹ sư, thạc sĩ hoặc tiến sĩ.

Phát triển ít nhất 50 nhóm nghiên cứu mạnh trong các lĩnh vực STEM; trong đó 30 nhóm tập trung vào công nghệ chiến lược và công nghệ cao – các lĩnh vực được ưu tiên đầu tư.

Thứ hạng quốc tế về công bố nghiên cứu khoa học trong các ngành STEM sẽ tiếp tục được cải thiện, góp phần nâng cao vị thế học thuật và nghiên cứu của Việt Nam.

Định hướng đến năm 2045, Việt Nam sẽ sở hữu nguồn nhân lực STEM trình độ cao, chất lượng cao, trở thành lợi thế cạnh tranh chiến lược trong việc thu hút đầu tư vào các ngành công nghệ cao, đặc biệt là các công nghệ mũi nhọn.

Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục đại học Việt Nam phấn đấu nằm trong nhóm hàng đầu khu vực châu Á về đào tạo và nghiên cứu các ngành STEM, đặc biệt là công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học.

Để đạt được các mục tiêu đã đề ra, Quyết định nêu rõ 6 nhóm nhiệm vụ và giải pháp cần triển khai như sau:

Thứ nhất, tăng cường chính sách đầu tư cho giáo dục STEM và hỗ trợ tài chính cho người học các ngành STEM. Sửa đổi, bổ sung quy định về tín dụng ưu đãi đối với người học theo hướng mở rộng đối tượng và điều kiện vay, giảm lãi suất, tăng mức vay và thời hạn trả nợ, có ưu đãi đặc biệt đối với các ngành STEM.

Thứ hai, thu hút đội ngũ giảng viên giỏi. Xây dựng cơ chế chính sách, tài chính đặc thù để tuyển dụng, mời giảng viên giỏi, chuyên gia nước ngoài, giảng dạy tại các trường đại học trong nước, các chương trình đào tạo nhân tài.

Thứ ba, đầu tư nâng cấp hệ thống phòng thí nghiệm, công nghệ và học liệu phục vụ đào tạo, nghiên cứu trong các ngành STEM phục vụ phát triển công nghệ cao; ưu tiên đầu tư hiện đại cho các cơ sở đào tạo được lựa chọn triển khai các chương trình đào tạo tài năng.

Thứ tư, triển khai 100 chương trình đào tạo kỹ sư, thạc sĩ tài năng và 100 chương trình đào tạo tiến sĩ tài năng trong các ngành STEM gắn với phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, công nghệ cao được ưu tiên. 

Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong đào tạo, nghiên cứu các ngành STEM và các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ chiến lược

Thứ sáu, huy động, đa dạng hóa nguồn lực đầu tư. Theo đó, kết hợp triển khai Đề án với các chương trình, dự án liên quan đã được phê duyệt để sử dụng hiệu quả nguồn lực. Nguồn kinh phí thực hiện bao gồm: ngân sách nhà nước (trung ương và địa phương), nguồn thu hợp pháp của các cơ sở đào tạo, cũng như đóng góp, tài trợ từ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân và các nguồn khác theo quy định pháp luật.