Chuyến công tác của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên tại Washington D.C, Hoa Kỳ từ ngày 9 - 12/6/2025 không chỉ là một cột mốc quan trọng trong quan hệ thương mại hai nước, mà còn là dịp để Việt Nam thể hiện sự chủ động, thiện chí và quyết tâm hội nhập sâu rộng với nền kinh tế hàng đầu thế giới.

TẠO NỀN TẢNG CHO HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI CÂN BẰNG

Theo kế hoạch đã thống nhất, vòng đàm phán lần thứ 3 Hiệp định song phương về Thương mại đối ứng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được tổ chức từ ngày 9 – 12/6/2025 tại Washington D.C, Hoa Kỳ.

Vòng đàm phán diễn ra trong không khí thẳng thắn, cầu thị và mang tính xây dựng cao. Đoàn đàm phán của Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công Thương, Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ Nguyễn Hồng Diên dẫn đầu với sự tham gia của đại diện nhiều bộ ngành chủ chốt như Tài chính, Khoa học – Công nghệ, Nội vụ, Xây dựng, Nông nghiệp, Công an, Tư pháp và Ngân hàng Nhà nước đã cùng phía Hoa Kỳ rà soát lại toàn diện các vấn đề tồn đọng.

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, sau 4 ngày làm việc, hai bên đã thu hẹp đáng kể khoảng cách trong nhiều nhóm nội dung quan trọng như công nhận nền kinh tế thị trường, thương mại công nghệ cao, điều chỉnh thuế quan và tiếp cận thị trường. Các vấn đề được xử lý với phương châm cùng thắng, phù hợp với năng lực phát triển của mỗi nước, nhưng vẫn bảo đảm tiêu chuẩn hội nhập quốc tế.

Một điểm nhấn đáng chú ý là phiên đàm phán cấp cao cùng lúc giữa Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và hai lãnh đạo cao nhất phía Hoa Kỳ là Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer. Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ đề xuất hình thức đàm phán ba bên ở cấp Bộ trưởng, thể hiện sự coi trọng tiến trình này.

Tại phiên đàm phán, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã đưa ra những ý tưởng cụ thể nhằm tháo gỡ vướng mắc và đẩy nhanh tiến độ đàm phán. Phía Hoa Kỳ ghi nhận và đánh giá cao các đề xuất của Việt Nam, coi đó là nền tảng để tiếp tục làm việc kỹ thuật trong thời gian tới.

Theo kế hoạch, hai bên sẽ duy trì các phiên họp trực tuyến, đồng thời thúc đẩy hội đàm cấp cao giữa các Bộ trưởng trong tháng 7/2025 nhằm hướng tới một dự thảo hiệp định có thể trình lên lãnh đạo hai nước trong cuối năm nay.

DỆT MAY, NĂNG LƯỢNG, BÁN LẺ: MỞ RỘNG TRỤC  HỢP TÁC SONG PHƯƠNG

Song song với đàm phán chính thức, các cuộc tiếp xúc bên lề của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên với giới doanh nghiệp, hiệp hội và chính giới Hoa Kỳ cũng để lại dấu ấn rõ nét. Các tập đoàn như Warburg Pincus, Exxon Mobil, Nike, Walmart, cùng nhiều tên tuổi trong ngành dệt may như Gap, Levis Strauss, Under Armour, Hanes Brands… đều thể hiện thiện chí hợp tác, đồng thời khẳng định Việt Nam là mắt xích chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tại buổi làm việc với Chủ tịch USABC và Warburg Pincus, Bộ trưởng Diên kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam trong ba vấn đề then chốt: công nhận nền kinh tế thị trường; tháo gỡ các rào cản công nghệ cao, và đưa Việt Nam trở thành đối tác thương mại ưu tiên. Ông Jeffrey Pearlman – Chủ tịch Warburg Pincus cam kết đồng hành đầu tư lâu dài tại Việt Nam, coi đây là thị trường lớn thứ hai của quỹ tại châu Á.

Trong lĩnh vực dệt may và giày dép – một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Hoa Kỳ, Hiệp hội AAFA và các doanh nghiệp Hoa Kỳ bày tỏ mong muốn duy trì chuỗi cung ứng tại Việt Nam. Đại diện các tập đoàn nhấn mạnh tầm quan trọng của một môi trường thương mại công bằng, có khả năng thích ứng cao, và bền vững.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cam kết Việt Nam sẽ tiếp tục là đối tác tin cậy, đồng thời đề xuất các cơ chế hỗ trợ cụ thể nhằm nâng cao năng lực chuỗi cung ứng và tuân thủ các tiêu chuẩn mới về ESG, lao động và môi trường.

Ở lĩnh vực năng lượng, cuộc gặp giữa Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Phó Chủ tịch Exxon Mobil tập trung vào Dự án mỏ Cá Voi Xanh – một biểu tượng cho hợp tác năng lượng Việt Nam – Hoa Kỳ. Exxon Mobil khẳng định quyết tâm triển khai dự án đúng tiến độ, đồng thời mong muốn Chính phủ Việt Nam tiếp tục tháo gỡ các thủ tục và cơ chế để tạo thuận lợi cho đầu tư quy mô lớn.

Riêng lĩnh vực bán lẻ, hai “ông lớn” là Nike và Walmart bày tỏ sự tin tưởng vào môi trường đầu tư tại Việt Nam. Nike hiện sản xuất gần 50% sản lượng giày tại Việt Nam, tạo việc làm cho hơn 450.000 lao động.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề xuất Nike đóng vai trò cầu nối giữa Việt Nam và Chính phủ Hoa Kỳ, nhằm thúc đẩy hợp tác trong phát triển chuỗi cung ứng xanh và bền vững. Còn với Walmart, phía Việt Nam đề nghị xây dựng trung tâm thu mua chiến lược, chia sẻ tiêu chuẩn kỹ thuật và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao chất lượng sản phẩm.

Một trong những điểm nhấn chính trị quan trọng trong chuyến công tác là cuộc làm việc với Thượng nghị sĩ Roger Marshall – đại diện bang Kansas, người có ảnh hưởng lớn trong các vấn đề nông nghiệp và thương mại. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã chuyển tải thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Phạm Minh Chính, khẳng định Việt Nam coi trọng mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ.

Việt Nam thể hiện rõ quan điểm: sẵn sàng mở cửa thị trường cho hàng hóa Hoa Kỳ, đặc biệt là các sản phẩm nông nghiệp, công nghệ sinh học và hàng không. Tuy nhiên, phía Hoa Kỳ cũng cần có động thái tương xứng, tháo gỡ các rào cản kỹ thuật và đảm bảo nguyên tắc cân bằng lợi ích. Thượng nghị sĩ Marshall đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam và cam kết sẽ thúc đẩy chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ có lập trường cởi mở hơn.

Ở tầm nhìn dài hạn, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh vai trò then chốt của cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ không chỉ trong đầu tư, mà còn trong thiết lập hành lang chính sách, tiêu chuẩn kỹ thuật và phát triển thị trường. Những tập đoàn như Nike, Walmart, Exxon Mobil không chỉ là nhà đầu tư, mà còn là đối tác chiến lược định hình tương lai quan hệ kinh tế Việt Nam – Hoa Kỳ.

Việt Nam đã thể hiện rõ sự chủ động, thiện chí, sẵn sàng phối hợp giải quyết các tồn tại để hướng tới một hiệp định thương mại công bằng, thực chất, vì lợi ích của người dân và doanh nghiệp hai nước. Các bước đi chiến lược được thực hiện đồng bộ từ đàm phán cấp cao, vận động chính sách, đến kết nối doanh nghiệp, cho thấy một tầm nhìn toàn diện và một phương pháp tiếp cận linh hoạt của Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh địa kinh tế toàn cầu ngày càng phức tạp.

Với tổng kim ngạch song phương đạt hơn 123 tỷ USD năm 2024, Hoa Kỳ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Trong khi đó, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Hoa Kỳ trên toàn cầu – một kỳ tích với một quốc gia có quy mô kinh tế nhỏ hơn rất nhiều.