07:48 28/02/2022

Xây dựng kịch bản điều hành giá để lường trước mọi tình huống

Huyền Vy

Lạm phát năm 2022 dự báo nhiều áp lực tăng. Do đó, cần căn cứ tình hình thực tế, có phương án điều hành phù hợp cũng như phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và ổn định đời sống của người dân...

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: "Chúng ta là nền kinh tế mở, nên chịu tác động rất mạnh, áp lực lớn đối với công tác điều hành giá".
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: "Chúng ta là nền kinh tế mở, nên chịu tác động rất mạnh, áp lực lớn đối với công tác điều hành giá".

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái vừa chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá, nghe báo cáo về kết quả công tác điều hành giá 2 tháng đầu năm, đánh giá những kết quả đã đạt được, những khó khăn, vướng mắc, qua đó xác định các nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung thực hiện trong công tác điều hành giá 10 tháng còn lại của năm 2022.

TRIỂN KHAI KỊP THỜI CÁC CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: Năm 2022 diễn biến hết sức phức tạp. Các hàng hóa dịch vụ, nguyên, vật liệu đầu vào có chiều hướng tăng cao. Nguyên nhân chính là do các nước phục hồi kinh tế sau khi kiểm soát được dịch bệnh.

Phó Thủ tướng cho biết thêm: "Vừa rồi, giá xăng dầu tăng rất cao, kéo theo tăng giá năng lượng. Ngày 24/2 giá dầu thô trên thị trường thế giới đã vượt mốc 100 USD/1 thùng; từ ngày 11/1 đến 21/2, chỉ trong vòng hơn một tháng, giá các mặt hàng thành phẩm xăng dầu đã tăng từ 15,45 – 20,88%".

Bên cạnh đó, trước tình hình áp lực lạm phát tăng cao, ngân hàng trung ương của các nước có động thái thắt chặt tiền tệ và tăng lãi suất để ứng phó. Theo đánh giá của báo cáo triển vọng kinh tế tháng 1/2022, các nước phát triển dự báo lạm phát tăng khoảng 4%, các thị trường mới nổi tăng gần 6%.

“Chúng ta là nền kinh tế mở, nên chịu tác động rất mạnh, áp lực lớn đối với công tác điều hành giá”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đồng thời cho biết trong tháng 1/2022, CPI chỉ tăng khoảng 0,19%, nhưng dự báo tháng 2 sẽ tăng cao, trong 2 tháng đầu năm 2022, CPI bình quân tăng khoảng 1,6-1,7%, do đó chúng ta cần hết sức quan tâm, tiếp tục theo dõi chặt chẽ để có giải pháp điều hành kịp thời, phù hợp.

CPI có thể tăng cao, cần theo dõi để có giải pháp điều hành kịp thời.
CPI có thể tăng cao, cần theo dõi để có giải pháp điều hành kịp thời.

Đánh giá cao kết quả đạt được trong công tác điều hành chính sách tiền tệ, ổn định lãi suất, tăng trưởng tín dụng, điều hành tỷ giá linh hoạt để bảo đảm vốn cho nền kinh tế và các hoạt động thương mại quốc tế, xuất nhập khẩu, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đặc biệt nhấn mạnh đến kết quả trong điều hành chính sách tài khóa, những tháng gần đây, nhiều chính sách được triển khai rất kịp thời, nhanh chóng.

Đơn cử như chính sách giảm 50% thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay từ ngày 01/01/2022 đến hết ngày 31/12/2022 để hỗ trợ các hãng hàng không đang gặp khó khăn do đại dịch (khoảng 1.500 tỷ đồng). Hay việc triển khai thực hiện Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội, giảm thuế GTGT từ 10% xuống còn 8%.

“Chúng ta đã triển khai các chính sách rất nhanh, hiệu quả tác động rất rõ, được nhân dân đồng tình, ủng hộ”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phân tích về mặt hàng xăng dầu, Phó Thủ tướng cho rằng, đây là mặt hàng thiết yếu, chịu tác động rất lớn của giá cả trên thị trường thế giới. Trên thị trường thế giới, từ ngày 11/1 đến ngày 21/2, giá các mặt hàng thành phẩm xăng dầu đã tăng từ 15,45-20,88%, nhưng giá các mặt hàng xăng dầu trong nước chỉ tăng từ 9,59-14,04%. Điều này chứng tỏ chúng đã điều hành giá linh hoạt, giá tăng ở mức độ “chịu đựng được”, thấp hơn các nước trong khu vực.

Tuy nhiên, việc giá xăng dầu trong nước thấp hơn giá xăng dầu một số nước láng giềng có thể dẫn tới tình trạng buôn lậu mặt hàng này qua biên giới. Do đó, các cơ quan chức năng liên quan cũng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát ngăn chặn tình trạng thẩm lậu xăng dầu qua biên giới.

Tăng cường kiểm tra, ngăn chặn tình trạng buôn lậu xăng dầu.
Tăng cường kiểm tra, ngăn chặn tình trạng buôn lậu xăng dầu.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương tiếp tục triển khai giải pháp bảo đảm đủ xăng dầu phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân… Đồng thời, đề nghị các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý ngay các hành vi sai phạm theo quy định của pháp luật, phối hợp với cơ quan báo chí, thông tin công khai, minh bạch để dư luận rõ.

Đối với mặt hàng vật tư y tế phòng chống dịch bệnh, vừa qua có tình trạng mặt hàng kit-test xét nghiệm SARS-CoV-2 có hiện tượng khan hiếm và tăng giá cục bộ ở một số thời điểm, dư luận rất quan tâm. Do vậy, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Y tế khẩn trương triển khai các giải pháp để bảo đảm đầy đủ nguồn cung, triển khai các biện pháp quản lý giá, bình ổn giá theo quy định của pháp luật, nhất là mặt hàng kit-test.

ÁP LỰC LẠM PHÁT TĂNG CAO, CẦN CHỦ ĐỘNG KỊCH BẢN ĐIỀU HÀNH

Về điều hành giá, các bộ, ngành, địa phương trong thời gian qua (trước và sau Tết Nguyên đán) đã chủ động, bám sát tình hình, vào cuộc tích cực, bảo đảm thị trường thông suốt, đáp ứng đủ nhu cầu hàng hóa thiết yếu của nhân dân, kiểm soát được lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng, bảo đảm ổn định vĩ mô cho phát triển kinh tế - xã hội.

Về dự báo tình hình trong quý 2 và 10 tháng còn lại năm 2022, Phó Thủ tướng nhận định, áp lực lạm phát tăng cao, cần phải theo dõi chặt chẽ, phân tích, đánh giá và đưa ra các kịch bản ứng phó phù hợp. Bộ Tài chính đã chủ động xây dựng ba kịch bản điều hành giá.

Tuy nhiên, các kịch bản này chủ yếu xây dựng theo giá dầu thô (dưới 100 USD/1 thùng). Hiện nay giá dầu thô trên thị trường thế giới đã vượt mốc 100 USD/1 thùng và các dự đoán giá xăng dầu còn tiếp tục tăng thêm. Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính xây dựng thêm kịch bản, “lường trước tình huống xấu hơn” để có giải pháp ứng phó phù hợp.

Về tình hình xăng dầu, Phó Thủ tướng yêu cầu theo dõi sát để có chính sách hỗ trợ phù hợp về giá, bảo đảm cân đối cung - cầu, không thể để thiếu. Đồng thời, đề nghị Bộ Công Thương chủ trì, chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các đầu mối nhập khẩu để nhập khẩu hợp lý, tiết kiệm ngoại tệ, bảo đảm nhu cầu trong nước.

Bảo đảm cân đối cung - cầu, không thể để thiếu xăng dầu.
Bảo đảm cân đối cung - cầu, không thể để thiếu xăng dầu.

Về giá, cần tính toán kỹ lưỡng, tăng giá xăng dầu phải sát với thị trường, tiết kiệm tối đa có thể, theo nguyên tắc sử dụng Quỹ bình ổn giá, tiết kiệm chi phí trong kinh doanh xăng dầu để hỗ trợ người dân, hỗ trợ nền kinh tế.

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng tăng cường giám sát, điều hành, kiểm soát giá theo đúng quy định của pháp luật về giá, bảo đảm hiệu quả, công khai, minh bạch. Đối với một số dịch vụ công Nhà nước định giá theo lộ trình thị trường, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành tiếp tục rà soát, chuẩn bị các yếu tố để có giải pháp phù hợp trong điều kiện thích hợp.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính bám sát nội dung Nghị quyết số 152/NQ-CP ngày 3/12/2021 của Chính phủ, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu dự thảo Luật Giá (sửa đổi) theo đúng tiến độ, bảo đảm đồng bộ, toàn diện, quyền lợi hợp pháp của người dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giá.

Các bộ, ngành theo dõi quản lý giá một số mặt hàng: Điện, thực phẩm, phân bón, thức ăn chăn nuôi, vật liệu xây dựng, vật tư y tế, thiết bị y tế, thuốc chữa bệnh… theo đúng văn bản 882/VPCP-KTTH, tránh tình trạng tác động cộng hưởng đối với công tác điều hành giá thời gian tới.

Ngoài ra, các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về giá, đặc biệt là kiểm tra các yếu tố hình thành giá đối với những mặt hàng không thuộc diện kê khai giá; phát huy vai trò của lực lượng thanh tra chuyên ngành, thanh tra địa phương, quản lý thị trường, cùng với báo chí tăng cường giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi cố tình vi phạm pháp luật để trục lợi.