Cuộc khủng hoảng tín dụng trong ngành địa ốc nước này đã dẫn tới những vụ vỡ nợ, các dự án đình trệ, và cổ phiếu và trái phiếu bất động sản không ngừng bị bán tháo. Giờ đây, một hiện tượng mới nổi lên: các nhà sáng lập doanh nghiệp bất động sản lớn rời bỏ công ty - theo hãng tin Bloomberg.

Mới vào hôm thứ Sáu tuần trước, bà Wu Yajun - Chủ tịch Longfor Group Holdings - từ chức. Hồi tháng 9, Chủ tịch Pan Shiyi của Soho China cũng rời bỏ cương vị này. Bà Wu đưa ra lý do sức khoẻ, nhưng thời điểm của vụ từ chức không khỏi khiến giới phân tích “giật mình”.

“Có vẻ như chúng ta sẽ chứng kiến thêm các nhà sáng lập doanh nghiệp bất động sản ở Trung Quốc đại lục rời bỏ vai trò quan trọng của họ trong công ty. Kỷ nguyên vàng của ngành địa ốc Trung Quốc đã qua, và có thể những nhà sáng lập nhận thấy họ chẳng thể làm được gì nhiều để thay đổi thực tế đó”, nhà quản lý quỹ Kakei Lam thuộc Metaverse Securities ở Hồng Kông nhận định.

Động thái bất ngờ của bà Wu khiến giá cổ phiếu và trái phiếu của Longfor sụt giảm mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Hai (31/10). Cú giảm diễn ra cho dù nhà họ Wu đã chi 28,6 triệu Đôla Hồng Kông, tương đương 3,6 triệu USD, để mua vào cổ phiếu trong nỗ lực củng cố niềm tin của thị trường, và công ty cũng đã trả sớm một phần của một khoản vay sắp đáo hạn. Việc nhà sáng lập kiêm Chủ tịch rời công ty làm gia tăng mối lo rằng Longfor - công ty đang có điểm tín nhiệm cao nhất trong số các doanh nghiệp bất động sản tư nhân của Trung Quốc - sẽ không thể dựa vào vị thế này để vượt qua sóng gió hiện nay trên thị trường.

Xu hướng nhà sáng lập rời công ty mới vừa nổi lên trong ngành bất động sản Trung Quốc, nhưng lĩnh vực công nghệ của nước này trước đó đã chứng kiến hàng loạt nhà sáng lập “cỡ bự” từ chức. Làn sóng trong ngành công nghệ xuất hiện trong bối cảnh Bắc Kinh siết chặt kiểm soát đối với các công ty công nghệ lớn, bắt đầu bằng việc chặn đứng vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của công ty công nghệ tài chính Ant Group Co. thuộc hãng thương mại điện tử Alibaba do Jack Ma sáng lập. Vụ IPO bất thành của Ant Group khiến công ty này và Alibaba hiệt hại nhiều tỷ USD vốn hoá thị trường.

Chuyên gia kinh tế trưởng khu vực châu Á-Thái Bình Dương Alicia Garcia Herrero của Natixis SA nói rằng việc các doanh nhân bất động sản Trung Quốc rời công ty còn xuất phát từ một nguyên nhân khác là chủ trương của Bắc Kinh về thu hẹp khoảng cách giàu nghèo trong xã hội.

Trong trường họp của Soho China, cổ phiếu công ty này đã giảm xuống mức thấp kỷ lục kể từ khi ông Pan từ chức và tập trung vào hoạt động từ thiện.

Về phần mình, từng là người phụ nữ giàu nhất Trung Quốc, bà Wu mất 2/3 tài sản trong năm nay và có thể sớm bị loại khỏi xếp hạng Bloomberg Billionaires Index – danh sách 500 người giàu nhất thế giới. Ở thời điểm đóng cửa phiên giao dịch ngày thứ 31/10, bà sở hữu khối tài sản ròng 4,6 tỷ USD.

Vụ từ chức của bà Wu dẫn tới một cơn sốc trên thị trường, nhưng nữ doanh nhân 58 tuổi nói bà đã chuẩn bị cho cuộc chuyển giao quyền lực này từ 3 năm trước. Bà cho biết bà học theo tỷ phú He Xiangjian, nhà sáng lập hãng thiết bị gia dụng Midea Group - người đã chuyển quyền điều hành công ty cho một nhóm nhà quản lý chuyên nghiệp từ cách đây 1 thập kỷ.

Sau khi bà Wu rời ghế Chủ tịch, cương vị này được trao lại cho ông Chen Xuping, người đã đảm nhiệm vai trò Giám đốc điều hành (CEO) của Longfor từ tháng 3. Bà Wu sẽ là một cố vấn chiến lược nhằm phát triển mô hình kinh doanh và tìm kiếm cơ hội tăng trưởng cho công ty.

“Việc cổ phiếu và trái phiếu Longfor bị bán tháo phản ánh mối nghi ngờ của thị trường về năng lực của người tiếp quản công ty và việc liệu công ty có thể duy trì được các kế hoạch phát triển trong tương lai”, nhà quản lý quỹ Lam của Metaverse nhận xét.

Được biết đến là một trong những nữ doanh nhân tự lập tự cường nổi tiếng nhất Trung Quốc, bà Wu tuột mất vị trí nữ tỷ phú giàu nhất nước này sau khi ly hôn ông Cai Kui vào năm 2012 và chia cho chồng cũ hơn 1/3 số cổ phiếu Longfor mà hai người cùng nắm giữ.

Sự nổi lên của bà Wu là một ví dụ điển hình về sự sản sinh của cải ấn tượng ở Trung Quốc trong những thập kỷ qua. Sinh ra trong một gia đình bình dân ở Trùng Khánh, bà theo học ngành thiết kế ngư lôi tại Đại học Bách khoa Tây Bắc ở Tây An. Tốt nghiệp năm 1984, bà được nhận vào làm việc tại một nhà máy quốc doanh. Hưng phấn với tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Trung Quốc sau khi nước này mở cửa, bà Wu nghỉ việc nhà nước và trở thành một nhà báo trong lĩnh vực bất động sản.

Sau khi mua căn hộ đầu tiên ở quê nhà, bà Wu quyết định mở công ty bất động sản riêng. Năm 1997, công ty mở bán dự án bất động sản đầu tiên, và nhanh chóng có thêm nhiều dự án mới tại các thành phố khác ở Trung Quốc.

Longfor niêm yết trên sàn chứng khoán ở Hồng Kông từ năm 2009 và được xem là một doanh nghiệp khoẻ mạnh của ngành bất động sản Trung Quốc vì đáp ứng được “3 giới hạn đỏ” mà Chính phủ nước này đề ra để kiểm soát hoạt động vay nợ của các công ty địa ốc. Trong nửa đầu năm nay, Longfor là một trong số ít các công ty bất động sản Trung Quốc có doanh thu tăng trưởng và trả cổ tức bằng tiền mặt.

Tuy nhiên, triển vọng xấu đi của kinh tế Trung Quốc, cộng thêm chính sách chống dịch hà khắc Zero Covid và các kênh vốn bị siết chặt lại, đang làm sứt mẻ niềm tin của nhà đầu tư vào triển vọng tăng trưởng của Longfor. Việc bà Wu từ chức Chủ tịch càng khiến cho tình hình thêm xấu.

“Chúng tôi lo ngại rằng vụ từ chức này có thể ảnh hưởng đến niềm tin của những người nắm giữ lợi ích liên quan đến Longfor, chẳng hạn các nhà cung cấp, người mua nhà, và các tổ chức cho vay”, một báo cáo của ngân hàng UBS nhận định, cho rằng điều đó có thể gia tăng áp lực đối với thanh khoản của công ty.