Thị trường nhà cho thuê đang là mảnh đất màu mỡ cho các nhà môi giới nghiệp dư kiếm lợi. Môi giới bất động sản Việt Nam hiện nay đa số mới chỉ là sơ khai và kiếm lợi bằng cách "móc túi" mà không quan tâm tới khách hàng.

1 nhà 10 trung tâm giới thiệu

Trong vai một người đi tìm nhà thuê để ở và mở văn phòng khu vực quận 1, 3, Phú Nhuận..., chúng tôi được H, nhân viên một trung tâm môi giới nhà đất dẫn đi coi nhà sau khi "nộp lệ phí 50.000đ". "Căn nhà mới xây dựng, tiện nghi đầy đủ, tiện ở, mở văn phòng..." quảng cáo kêu như mõ trên thực tế là căn nhà đã cũ nằm trong hẻm sâu khu Hải Quân trên đường Lê Thánh Tôn.

Cái gọi là tiện nghi cũng chỉ là bộ ghế salon cũ và ít đèn điện, quạt máy. Bà chủ nhà "hét giá" 450USD/tháng không bớt. Choáng. Hỏi thăm hàng xóm thì được biết, từ khi bà chủ nhà rao cho thuê tới nay đã hơn 1 tháng, ngày nào cũng có 10- 20 người tới coi mà không thấy ai thuê được. Tính nhẩm sơ sơ mỗi ngày, chỉ riêng tiền coi nhà, mấy "cò" đã kiếm được cả triệu bạc.

Cũng với yêu cầu như trên, chúng tôi dò trên tờ Mua&Bán và gọi thử cho gần 10 trung tâm dịch vụ nhà đất. Trung tâm nào cũng sốt sắng: "tụi em có sẵn một căn đúng yêu cầu, anh đi coi lúc nào cũng được. Lệ phí đưa đi coi là 50.000 đồng". Hỏi kỹ lại thì cái căn nhà "có sẵn đúng yêu cầu" mà 10 trung tâm đó đưa ra đều là căn tôi vừa xem qua.

Nhờ anh bạn giới thiệu cho một công ty bất động sản làm ăn khá quy củ thì nhận được một câu trả lời "xanh rờn": "Nhà thuê dưới 1.000USD/tháng tụi em không quan tâm nên anh thông cảm. Nếu anh kiếm nhà thuê từ mức đó trở lên thì tụi em sẵn sàng giúp".

Đối với nhà, phòng giá thuê thấp cũng tình cảnh còn tồi tệ hơn. Quang, một con "cò" luôn có sẵn cỡ 10 căn nhà các tuyến Võ Văn Tần, Nguyễn Đình Chiểu, Điện Biên Phủ và Nguyễn Thị Minh Khai dẫn chúng tôi đi một vòng sau màn "xin" 50 ngàn và "nửa tháng tiền nhà nếu thuê được". Đi coi được 5 căn xập xệ, "khá hơn cái nhà hoang" thấy chúng tôi tỏ vẻ bực mình, Quang mau mắn đưa tới một căn nhà khá đẹp..nhưng có người khác đang kinh doanh.

Sau màn xin phép chủ tiệm cho coi nhà, "con cò" nói sõng: "cái nhà này cuối tháng sẽ trả lại, nếu anh muốn thuê thì giờ đặt cọc, cuối tháng liên lạc lại". Tuy nhiên, khi hỏi ông chủ tiệm thì cái việc "cuối tháng trả nhà" cũng là tin "vịt" nốt. Mất toi 50.000 đồng, may mà chưa đặt cọc theo đề nghị của "cò"!

Đủ trò làm giá

Trước nhu cầu ngày càng "nóng" của thị trường nhà cho thuê giá trị thấp, đội ngũ "cò" cũng ngày càng lớn mạnh và liên kết với nhau để "móc túi" người thuê nhà. Mỗi khu vực có một nhóm hùn lại với nhau mở "trung tâm dịch vụ nhà đất", còn lại là chia nhỏ địa bàn cho mỗi người để nắm thông tin. Bất kỳ nhà nào có ý định cho thuê hoặc thấy ít cư ngụ là "cò" nắm được đầu tiên. Các thông tin được chia sẻ và đăng quảng cáo để chờ người tới coi nhà.

Do chia khu vực và liên kết như vậy, các "cò nhà thuê" đủ sức để khách "bớt khó chịu" khi mất tiền mà không kiếm được nhà vừa ý vì luôn sẵn sàng đưa đi trên dưới 5 căn một lần đi. Quá hơn nữa thì do "anh (chị) khó tính quá" chứ không còn là do "quảng cáo hấp dẫn quá". Đa số người kiếm nhà lúc đó đành cười trừ, tặc lưỡi: "Coi như đóng tiền ngu".

Đã thành luật "mỗi vụ ký hợp đồng thuê thành công, "cò" sẽ ăn của chủ nhà 50 - 100% tiền thuê tháng đầu tùy theo giá trị nhà". Còn tiền dịch vụ coi nhà là "cò" tự vẽ thêm. Tùy mặt khách mà "cò" còn ăn thêm tiền thuê nhà của người thuê, thường từ 200 ngàn tới 50% tiền thuê tháng đầu.

Bà Hoa, có căn phòng để không ở chung cư Lý Tự Trọng, tính cho thuê với giá 1,5 triệu đồng. Mới sáng ngồi nói đầu hẻm, ngay buổi trưa "cò" đã tìm tới và làm giá: "con kiếm người thuê với giá 2,5 triệu cho cô, tiền thêm đó con với cô chia đôi". Đương nhiên là bà Hoa đồng ý ngay vì được lợi thêm 500 ngàn/tháng. Còn người thuê thì bị móc túi thêm 1 triệu so với giá trị thật vì "cò".

Để tăng thu nhập, thay vì chủ nhà đăng báo cho thuê, các cò nhà chủ động đăng quảng cáo rất hấp dẫn để thu hút khách. Ông L. một nhân viên công ty bảo vệ, làm thêm "cò nhà thuê" cho biết, chi phí đăng quảng cáo mất 20 ngàn đồng, viết hay hay một chút thì ít nhất cũng có khoảng 5- 10 người đi coi. Khách có thuê được hay không thì vẫn lời".