Mở đầu phiên chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng chiều 12/11, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, người giữ quyền điều khiển phiên họp yêu cầu cả đại biểu và Bộ trưởng đi thẳng vào vấn đề ngay từ câu hỏi cũng như câu trả lời.

Với định hướng đó, bên cạnh những câu hỏi tập trung vào việc giải quyết hàng tồn kho trong bất động sản, vấn đề chất lượng công trình xây dựng, có hai đại biểu đã đi thẳng vào vấn đề cụ thể, đó là những sai phạm, tiêu cực trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Tập đoàn Sông Đà (nay là Tổng công ty Sông Đà).

Đại biểu Trần Minh Diệu (Quảng Bình) hỏi trực tiếp Bộ trưởng: “Sai phạm tại các tập đoàn, tổng công ty làm thất thoát vốn rất lớn của nhà nước và gây bất bình trong dư luận, trong đó có Tập đoàn Sông Đà với những sai phạm lớn về quản lý vốn, sản xuất kinh doanh với giá trị trên 10 nghìn tỷ đồng. Công tác bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo tại tập đoàn này cũng gây xôn xao dư luận. Xin hỏi trách nhiệm của Bộ và Bộ trưởng như thế nào?”.

Đây cũng là vấn đề được đại biểu Lê Như Tiến (Quảng Trị) quan tâm và đặt câu hỏi với người đứng đầu ngành xây dựng. Đại biểu Tiến hỏi: “Quản lý vốn và tài sản doanh nghiệp tại Tập đoàn Sông Đà đã được xác định là có sai phạm, có nguy cơ không thu hồi được, trong đó tổng số vốn thất thoát là 10.676 tỷ đồng. Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Thanh tra Chính phủ và Thủ tướng cũng đã có kết luận. Xin hỏi Bộ trưởng hiện chỉ đạo của Thủ tướng đã xử lý đến đâu?”.

10 nghìn tỷ đó là do có liên quan đến những vấn đề chưa đúng về nguyên tắc chứ không phải thất thoát. Tiền đó không phải mất đi mà chỉ là vi phạm nguyên tắc.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng

Đặc biệt, với bức xúc về sự thất thoát vốn và sai phạm của các tập đoàn, tổng công ty trong thời gian qua, đại biểu Tiến chất vấn thêm Bộ trưởng rằng, “ngành xây dựng hiện có bao nhiêu doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, thất thoát như Sông Đà?”

Trong phần trả lời, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng tự nhận, đây là “câu hỏi khó”, nên rất mong muốn Tổng thanh tra Chính phủ chia sẻ thêm, vì đây cũng là cơ quan trực tiếp tham gia thanh tra hoạt động tại Tập đoàn Sông Đà trước đây.

Về phần mình, Bộ trưởng cho hay, những vấn đề tồn tại tại Tập đoàn Sông Đà trước đây đã được Ủy ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng kết luận đối với cả tổ chức lẫn cá nhân.

Tuy nhiên, đối với Tổng giám đốc Tập đoàn Sông Đà, ông Dương Khánh Toàn (sau đó được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị), cơ quan chức năng và Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã đánh giá và kết luận chưa có sai phạm, nên quyết định không tiến hành kỷ luật.

Còn với vấn đề vốn, tài chính mà dư luận cho là thất thoát, Bộ trưởng Dũng cho rằng, “10 nghìn tỷ đó là do có liên quan đến những vấn đề chưa đúng về nguyên tắc chứ không phải thất thoát. Tiền đó không phải mất đi mà chỉ là vi phạm nguyên tắc”.

Bộ trưởng nói thêm, hiện cơ quan chức năng đã kiến nghị Thủ tướng xử lý vi phạm, trong đó yêu cầu tập đoàn này phải nộp vào ngân sách hơn 30 tỷ đồng, công ty mẹ nộp 38 tỷ đồng, công ty con nộp 23 tỷ đồng do hưởng ưu đãi đầu tư không đúng quy định.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhắc: “Còn một câu hỏi của đại biểu Tiến về số lượng các tập đoàn, tổng công ty xây dựng thua lỗ, Bộ trưởng chưa trả lời”.

Tỏ ra khá lúng túng, song Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng nhanh chóng khẳng định: “Câu hỏi của đại biểu Tiến chúng tôi đã có đầy đủ nhưng để ở nhà. Rất mong muốn đại biểu sang Bộ, chúng tôi sẽ báo cáo”.

Ngay khi Bộ trưởng dứt lời, hội trường rộ lên tiếng cười. Chủ tịch Quốc hội trấn an: “Bộ trưởng có thể trả lời vào sáng mai”.

“Chia lửa” với Bộ trưởng về câu chuyện Sông Đà, Tổng thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh báo cáo thêm, công tác thanh tra tại Tập đoàn Sông Đà được tiến hành từ năm 2011, kết thúc 3/2012. Kết luận thanh tra cũng đã được công bố và Thủ tướng đã đồng ý. Đến tháng 9/2012, Thanh tra Chính phủ đã lập tổ kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra tại tập đoàn này.

Sai phạm về tài chính tại Tập đoàn Sông Đà là 10.676 tỷ đồng, trong đó quản lý sử dụng vốn và tài sản là 10.501 tỷ, quản lý vốn tại các dự án đầu tư là 175 tỷ.

Kết thúc phiên chất vấn chiều 12/11, vẫn còn khá nhiều đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng.

Thanh tra phát hiện có 5 nhóm vi phạm lớn, gồm: sử dụng quỹ sắp xếp doanh nghiệp sai mục đích, không hạch toán vốn nhà nước khi cổ phần hóa, không tính quỹ dự phòng tổn thất, đầu tư ngoài ngành vượt vốn điều lệ và chậm nộp ngân sách khoảng hơn 30 tỷ đồng.

Trên cơ sở kết quả và kiến nghị thanh tra, trong tháng 10 vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành kiểm tra và thấy rằng, doanh nghiệp này đã có phương án cụ thể để khắc phục sai phạm với giá trị khoảng 5.000 tỷ đồng, còn khoảng 5.000 tỷ đồng chưa có phương án khắc phục vì đang phải xin ý kiến các bộ, ngành.

Tuy nhiên, đối với những kiến nghị của cơ quan thanh tra về xử lý trách nhiệm cán bộ, cá nhân, Tổng thanh tra cho biết, đến nay tập đoàn này chưa tiến hành.

Kết thúc phiên chất vấn chiều 12/11, vẫn còn khá nhiều đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho biết, buổi chất vấn đối với Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng sẽ được tiếp tục trong sáng hôm sau, 13/11. Ông cũng nhấn mạnh, Bộ trưởng cần trả lời nốt một số câu hỏi còn “nợ” đại biểu.