Thảo luận ở hội trường về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV ngày 20/11/2023, đại biểu Nguyễn Anh Trí cho biết báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nêu rõ, Bộ Y tế đã trả lời các kiến nghị của cử tri các địa phương về một số nội dung như: bổ sung thêm thuốc vào danh mục bảo hiểm y tế, khắc phục tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế tại các bệnh viện, cải thiện chế độ tiền lương, phụ cấp đối với cán bộ y tế…

BỆNH NHÂN PHẢI ĐI XIN GIẤY CHUYỂN VIỆN RẤT PHIỀN TOÁI

Cơ bản đồng ý với báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Nguyễn Anh Trí đánh giá cao những nỗ lực của Bộ Y tế và cá nhân Bộ trưởng Bộ Y tế trong việc giải quyết những vấn đề nóng, khó khăn đó cho cử tri và nhân dân.

Về vấn đề thiếu thuốc, vật tư y tế cục bộ tại các cơ sở y tế, các bệnh viện công lập ở một số tỉnh thành, đại biểu nhấn mạnh, hiện tượng này đã được đề cập nhiều trong các báo cáo, cũng được thảo luận, chất vấn nhiều lần tại Kỳ họp.

Bộ Y tế đã rất cố gắng giải quyết bằng các văn bản pháp lý cần thiết nhằm thúc đẩy việc mua sắm trang thiết bị y tế phục vụ công tác khám, chữa bệnh. Đại biểu đề nghị các tỉnh thành, địa phương đôn đốc, kiểm tra, tổ chức mua sắm các trang thiết bị cho đủ, đúng, đừng để tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư khám, chữa bệnh kéo dài thêm. Đại biểu thông tin, cập nhật trong mấy ngày vừa qua thì tình trạng này vẫn còn xảy ra.

Về vấn đề bảo hiểm y tế, cử tri có ý kiến rất nhiều về việc khi đi khám bệnh, bệnh nhân phải đi xin giấy chuyển viện rất phiền toái, rất mất thời gian, rất mệt mỏi.

Đại biểu cho rằng trong điều kiện công nghệ thông tin đã tiến bộ và việc liên thông các kết quả xét nghiệm, thăm dò chức năng, chẩn đoán hình ảnh đã khá thông suốt.

Hiện tại, hơn 93% dân số Việt Nam đã có bảo hiểm y tế thì việc có thêm "barie đi xin giấy chuyển viện rất nên được bãi bỏ". Đại biểu đề nghị đẩy mạnh tiến trình thông tuyến, thực chất hơn nữa. Đặc biệt trong lần sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế tới phải sửa đổi để người có bảo hiểm y tế muốn khám chữa bệnh ở đâu cũng được, phù hợp với tình trạng bệnh tật, chất lượng khám, chữa bệnh, thời gian đi lại, điều kiện chăm sóc... "Phải coi đây là nội dung sửa đổi quan trọng nhất trong lần sửa đổi này", ông Trí nêu.

Cùng quan điểm về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Công Hoàng, đoàn Thái Nguyên cũng cho rằng, hiện nay người dân rất bức xúc về vấn đề chuyển bảo hiểm.

Đối với bảo hiểm y tế, đại biểu nêu rõ hiện nay người dân rất bức xúc về vấn đề chuyển bảo hiểm. Đại biểu chỉ rõ, chuyển bảo hiểm có hai ý nghĩa quan trọng, đó là quản lý quỹ bảo hiểm y tế và không để người dân vượt cấp lên tuyến trên quá nhiều đối với những bệnh thông thường. Theo đại biểu, cần công khai danh mục kỹ thuật mà các cơ sở y tế cấp huyện có thể thực hiện, đối với những vấn đề không làm được thì người dân được phép chuyển lên tuyến trên.

Để nâng cao công tác thuốc và vật tư y tế, đại biểu cho rằng cần nâng cao chất lượng cán bộ quản lý về công tác đấu thầu cho các cơ sở y tế; nâng cao công tác dược lâm sàng. Đồng thời kiến nghị Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tích cực quan tâm các khoản chưa thanh toán của các đơn vị. Cùng với đó đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm mức đóng bảo hiểm hiện nay để đảm bảo phù hợp và cân đối quỹ bảo hiểm.

CÓ BỎ GIẤY CHUYỂN VIỆN ĐƯỢC KHÔNG?

Tham gia giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan nêu quan điểm giải quyết vấn đề chuyển viện để giảm thủ tục cho người dân nhưng phải đảm bảo bền vững của hệ thống y tế cũng như tránh quá tải ở tuyến Trung ương.

Bà Lan cho biết với Luật khám chữa bệnh, luật cũ quy định việc khám chữa bệnh phân làm 4 cấp, còn luật mới phân làm 3 cấp, nêu rõ điều kiện cấp nào được khám chữa bệnh ở mức nào, căn cứ vào khả năng đáp ứng của cơ sở và tình trạng của người bệnh.

Từ 2014, Bộ trưởng Y tế cho biết việc chuyển từ tuyến dưới lên trên phải theo tuần tự nhưng đến năm 2016 đã thông tuyến cấp huyện và năm 2021 thông tuyến toàn tỉnh.

Việc chuyển tuyến nhằm tạo thuận lợi cho người dân cơ bản được giải quyết, vấn đề bây giờ là người dân có được đi thẳng từ tuyến huyện lên Trung ương hay không.

Nói rõ vấn đề này, Bộ trưởng Y tế khẳng định việc chuyển tuyến cần đảm bảo đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh cho người dân và khả năng khám chữa bệnh từng tuyến, tránh quá tải dồn lên tuyến trên.

Bà Lan cho biết hiện việc chuyển tuyến được chia làm 2 luồng: Từ tuyến dưới lên tuyến trên nếu cơ sở không đáp ứng được yêu cầu khám chữa bệnh cho người dân; từ tuyến trên xuống tuyến dưới khi bệnh tật ổn định, đảm bảo công tác điều trị lâu dài.

Tuy nhiên, để giảm thủ tục hành chính, Bộ Y tế sẽ tiếp thu và đang tập trung sử dụng việc chuyển tuyến điện tử, giải tỏa khó khăn cho người dân.

Trả lời trực tiếp câu hỏi có bỏ giấy chuyển viện được không?", Bộ trưởng Y tế nhấn mạnh vai trò giấy chuyển tuyến rất cụ thể, nêu rõ tình trạng lịch sử điều trị cũng như bệnh án, dù là giấy hay điện tử cũng rất cần thiết.

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Nguyễn Hữu Thông, đoàn Bình Thuận cho biết, cử tri Bình Thuận cũng kiến nghị Bộ Y tế, trong đó, qua kết quả giám sát việc huy động quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ cho công tác phòng chống dịch Covid-19. Tại các cuộc tiếp xúc cử tri ngành y tế của tỉnh Bình Thuận có thực trạng trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát do nhiều ca mắc liên tục nhanh và việc thực hiện mua sắm theo quy định gặp nhiều khó khăn do dẫn cách xã hội.

Vì vậy các đơn vị thực hiện mượn hàng, vật tư y tế hóa chất sát khuẩn của các nhà cung cấp, doanh nghiệp tư nhân đến nay chưa thanh toán do vướng các thủ tục. Mặc dù Quốc hội đã banh hành Nghị quyết số 99 về giám sát chuyên đề này để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhưng đến nay, Chính phủ và Bộ Y tế vẫn chưa ban hành văn bản hướng dẫn thi hành.

Đối với vấn đề vay mượn thiết bị, vật tư y tế trong giai đoạn đại dịch, Bộ trưởng cho biết, trong quy định về mua sắm đấu thầu, không có quy định về hình thức vay trước trả tiền sau, vay rồi mới đấu thầu để trả lại. Ví dụ khi chống dịch vay kit test, nay không thể mua hiện vật này để trả lại.

Khẳng định việc bệnh viện tạm ứng vay mượn trang thiết bị y tế trong giai đoạn cấp bách là cần thiết để đảo bảo sinh mạng cho người dân. Tuy nhiên, bà Lan cho rằng Nghị quyết 99 của Quốc hội giao Chính phủ trước năm 2024 giải quyết được vấn đề vay mượn ở cơ sở y tế. Đó là việc rất khó.

"Bộ Y tế đã phối hợp với các địa phương đề nghị báo cáo thực trạng vay mượn thiết bị. Đến nay đã thống kê được 48 địa phương, 7 bộ ngành, số vay mượn là 1.693 tỷ đồng, trong đó vay mượn thuốc, sinh phẩm 754 tỷ, kit xét nghiệm 939 tỷ", Bộ trưởng thông tin.

Trên cơ sở này Bộ Y tế sẽ phân loại hình thức vay mượn để xây dựng phương án xử lý triệt để. Do vấn đề này chưa có quy định trong luật nên Chính phủ sẽ phải báo cáo Ủy ban Thường vụ cho cơ chế xử lý, gỡ khó cho các cơ sở y tế. Bên cạnh đó, Luật Khám chữa bệnh sửa đổi đã đưa vào hình thức vay mượn, ứng trước trang thiết bị vật tư y tế, các đơn vị đang làm hướng dẫn việc này.