Cắt giảm, đơn giản hoá quy định hoạt động kinh doanh cần thực chất hơn

Góp ý Dự thảo Phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Công Thương năm 2025, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá dự thảo đã có những đề xuất mang tính cải cách, như thu hẹp phạm vi của ngành nghề kinh doanh có điều kiện; bãi bỏ một số thủ tục hành chính, cắt giảm các giấy tờ trong thủ tục hành chính…

Điều này sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và cộng đồng rất hoan nghênh các đề xuất này. Tuy nhiên, để hoạt động cắt giảm, đơn giản hoá quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thực chất, VCCI đề nghị cân nhắc, xem xét một số vấn đề.

Dự thảo đã đề xuất phân cấp thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính theo hướng chuyển từ Bộ trưởng xuống cho Cục trưởng, tại một số thủ tục như: cấp mới, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, lắp ráp ô tô; cấp mới, cấp đổi, cấp lại Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá; giấy phép sản xuất rượu công nghiệp; chấp thuận nhập khẩu nguyên liệu thuốc lá để chế biến nguyên liệu thuốc lá xuất khẩu hoặc gia công chế biến nguyên liệu thuốc lá xuất khẩu….

Việc phân cấp thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính sẽ góp phần giảm các tầng nấc trong quy trình giải quyết thủ tục, làm cho thủ tục trở nên đơn giản hơn. Điều này đồng nghĩa với việc thời gian giải quyết thủ tục sẽ được rút ngắn hơn.

Trên thực tế, việc phân cấp giải quyết thủ tục hành chính từ Bộ trưởng xuống Cục trưởng nhưng không sửa đổi thời gian giải quyết thủ tục hành chính, đối với các đối tượng thực hiện thủ tục hành chính là không có nhiều tác động thuận lợi hơn.

Do đó, VCCI đề nghị cân nhắc sửa đồng thời với việc phân cấp là rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính.

Đơn cử, về thủ tục cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ôzôn. Dự thảo đưa ra đề xuất bãi bỏ toàn bộ thủ tục hành chính với lý do “tạo điều kiện cho doanh nghiệp và giảm bớt chi phí tuân thủ khi thực hiện thủ tục hành chính”.

Nhưng trên thực tế, từ cơ chế kiểm soát các chất HCFC đã được thực hiện theo quy định tại Nghị định 06/2022/NĐ-CP, các quy định liên quan đến quản lý các chất HCFC tại các Thông tư 47/2011/TTLT-BCT-BTNMT, Thông tư 51/2018/TT-BCT, Thông tư 05/2020/TT-BCT sẽ hết hiệu lực.

“Như vậy, việc bãi bỏ thủ tục cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ôzôn tại ba thông tư này không có tính chất cắt giảm về thủ tục hành chính, mà thuộc về trường hợp rà soát các văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực vì có văn bản quy phạm pháp luật khác thay thế. Mặt khác, cơ chế quản lý các chất HCFC theo quy định tại Nghị định 06/2022/NĐ-CP là phân bổ hạn ngạch, đăng ký về cơ bản là không thay đổi so với các quy định tại các thông tư đã được đề xuất bãi bỏ”, VCCI nhận định.

Vì vậy, đề xuất liên quan đến “thủ tục cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ôzôn” tại Dự thảo là chưa phù hợp, VCCI đề nghị bỏ khỏi Dự thảo.

Góp ý tương tự, VCCI đề nghị bỏ mục I.9 ”thủ tục cấp phép xuất khẩu các chất HFC theo hạn ngạch”.

Ngoài ra, Dự thảo có một số đề xuất không đủ rõ về hướng cắt giảm, đơn giản hóa các quy định kinh doanh vì vậy không đủ thông tin để nhận diện được tính hợp lý của các đề xuất này.

Ví dụ, đề xuất cắt giảm nội dung kiểm tra định kỳ/đột xuất đối với doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô. Nội dung này chưa rõ là sẽ bỏ hoạt động kiểm tra định kỳ/đột xuất hay là giảm tần suất kiểm tra định kỳ/đột xuất?

Hay đề xuất cắt giảm một số trường hợp phải thực hiện thủ tục cấp đổi Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, lắp ráp ô tô. Nội dung này chưa rõ sẽ bãi bỏ/sửa đổi trường hợp nào về cấp đổi Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, lắp ráp ô tô?

Đề xuất sửa đổi điều kiện cấp lại Giấy phép sản xuất sản phẩm thuốc lá, Giấy phép chế biến nguyên liệu thuốc lá trong trường hợp hết hạn và có nhu cầu tiếp thục hoạt động, nhưng không rõ sửa đổi theo hướng nào?

Tương tự, đề xuất sửa đổi điều kiện về hệ thống phân phối đối với thương nhân phân phối rượu, nhưng không rõ sửa theo hướng nào? Bỏ điều kiện này hay là giảm yêu cầu về hệ thống phân phối?

Để đảm bảo tính rõ ràng và có đủ thông tin đánh giá, VCCI đề nghị ban soạn thảo bổ sung rõ hơn các đề xuất trên.