COP29: Huy động nguồn lực ứng phó biến đổi khí hậu

Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) tại thủ đô Baku của Azerbaijan có sự tham dự của nguyên thủ và người đứng đầu Chính phủ các quốc gia, Tổng thư ký Liên hợp quốc và một số khách mời đặc biệt. 

3 ƯU TIÊN TRONG ỨNG PHÓ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

Phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị thượng đỉnh, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi hành động ứng phó biến đổi khí hậu cần tập trung vào 3 ưu tiên.

Ưu tiên thứ nhất là giảm phát thải khí nhà kính khẩn cấp. Để hạn chế nhiệt độ toàn cầu tăng không vượt quá 1,5 độ C, thế giới phải cắt giảm 9% lượng khí thải toàn cầu mỗi năm. Đến năm 2030, lượng khí thải phải giảm 43% so với mức năm 2019. Tuy nhiên, thực tế là lượng khí thải vẫn đang tăng ở thời điểm hiện tại.

Đến COP30, các quốc gia cần đưa ra các kế hoạch hành động khí hậu mới để đảm bảo mục tiêu 1,5 độ C. Kế hoạch bao gồm việc giảm lượng khí thải trong toàn bộ nền kinh tế; thúc đẩy các mục tiêu toàn cầu nhằm tăng gấp ba công suất năng lượng tái tạo, tăng gấp đôi hiệu quả năng lượng và ngăn chặn nạn phá rừng vào năm 2030; cắt giảm sản lượng và tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch toàn cầu 30%.

Do đó, cần điều chỉnh các chiến lược chuyển đổi năng lượng quốc gia, các ưu tiên phát triển bền vững cùng hành động vì khí hậu để thu hút khoản đầu tư cần thiết.

Tất cả những điều này phải đạt được theo nguyên tắc trách nhiệm chung nhưng có sự khác biệt, dựa trên năng lực tương ứng theo bối cảnh từng quốc gia khác nhau. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhấn mạnh, tất cả các quốc gia phải làm tròn trách nhiệm của mình và G20 phải dẫn đầu. Liên hợp quốc sẵn sàng hỗ trợ trong từng bước thực hiện.

Ưu tiên thứ hai là các nước phải hành động nhiều hơn nữa để bảo vệ người dân của mình- đặc biệt là những người dễ bị tổn thương trước những điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Nhu cầu tài chính cho thích ứng biến đổi khí hậu có thể lên tới 359 tỷ USD/năm vào năm 2030. Các nước phát triển phải chạy đua với thời gian để tăng gấp đôi tài chính cho thích ứng lên ít nhất 40 tỷ USD/năm vào năm 2025. Các khoản đầu tư thích ứng có thể chuyển đổi nền kinh tế, thúc đẩy tiến trình trên khắp các Mục tiêu Phát triển bền vững.

Các quốc gia dễ bị tổn thương cần chỉ rõ nhu cầu tài chính thích ứng trong kế hoạch hành động về khí hậu mới. Và cần nhiều hơn nữa các cam kết tài chính cũng như nguồn tiền cho Quỹ Tổn thất và Thiệt hại. Ông Antonio Guterres lưu ý việc xây dựng hệ thống cảnh báo sớm thiên tai để bảo vệ tất cả người dân trên thế giới vào năm 2027, theo mục tiêu Sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người.

Ưu tiên thứ ba là vấn đề tài chính. Các nước đang phát triển mong muốn hành động ứng phó biến đổi khí hậu nhưng phải đối mặt với nhiều trở ngại: Thiếu hụt tài chính công; chi phí vốn tăng cao; thảm họa khí hậu ngày càng nghiêm trọng; và gánh nặng nợ công. Năm ngoái, các thị trường đang phát triển và mới nổi ngoài Trung Quốc chỉ nhận được mười lăm xu cho mỗi đô la đầu tư vào năng lượng sạch trên toàn cầu.

“COP29 phải phá bỏ bức tường tài chính khí hậu. Các nước đang phát triển không thể rời Baku tay không. Chúng ta cần một mục tiêu tài chính mới phù hợp với thời điểm hiện tại”, Tổng Thư ký Liên hợp quốc tuyên bố.

NHẤN MẠNH TẦM QUAN TRỌNG CỦA HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC ĐỂ ỨNG PHÓ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo thế giới cũng đã nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc huy động các nguồn lực để ứng phó với biến đổi khí hậu.

Thủ tướng Bahamas Philip Davis và người đồng cấp của Quần đảo Cook Mark Brown cũng đã lên tiếng kêu gọi các quốc gia phát triển thực hiện những cam kết của mình vì lợi ích của các thế hệ tương lai. Theo đó, hội nghị COP29 năm nay cần hướng tới những kết quả thực chất về vấn đề tài chính khí hậu.

Trong khi đó, cũng tại hội nghị, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin cho biết nước này đang có những bước đi nhằm hướng tới mục tiêu trung hòa carbon trong công nghiệp với 85% nguồn năng lượng của nước này được đánh giá là ít phát thải.

Còn Thủ tướng Hy Lạp Kiriakos Mitsotakis nhấn mạnh dù đang dẫn đầu trong quá trình chuyển đổi xanh song châu Âu cũng cần đảm bảo nhiều nguồn lực hơn để giải quyết tác động từ những cú sốc khí hậu bất ngờ.

Thủ tướng Anh SirKeir Starmer công bố mục tiêu khí hậu mới - giảm 81% lượng khí thải của đất nước vào năm 2035 so với mức năm 1990. Chính phủ Anh bày tỏ quan điểm: Thế giới đang đứng trước một thời điểm quan trọng trong cuộc khủng hoảng khí hậu và Anh sẵn sàng là quốc gia đi đầu trong ứng phó biến đổi khí hậu.

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez kêu gọi "các biện pháp quyết liệt" hơn nhằm ứng phó biến đổi khí hậu. Phó tổng thống Brazil Geraldo Alckmin định hình các vấn đề trọng tâm trong bối cảnh Brazil chuẩn bị tổ chức các cuộc đàm phán về khí hậu vào năm tới. Trong khi đó, Trung tướng Abdel Fattah al-Burhan, người đứng đầu nhà nước Sudan nhấn mạnh việc thực thi Thỏa thuận Paris.

Đại diện Nhóm các quốc đảo nhỏ, Thủ tướng Barbados Mia Mottley đã phác thảo kế hoạch "chuyển đổi hệ thống tài chính" để giải quyết những thách thức của biến đổi khí hậu. Theo Phó Tổng thống Seychelles - Ahmed Afif, các COP trước đây đã cam kết tài trợ nhưng năm nay phải là năm quyết định cơ chế giải ngân thực tiễn.