14:57 28/03/2019

Cựu tổng thống Gambia bị cáo buộc tham ô 1 tỷ USD

Ngọc Trang

Yahya Jammeh bị tố đã điều hành đất nước như một tổ chức tội phạm trong suốt 22 năm cầm quyền

Cựu tổng thống Gambia, Yahya Jammeh - Ảnh: Getty Images.
Cựu tổng thống Gambia, Yahya Jammeh - Ảnh: Getty Images.

Theo một báo cáo công bố ngày 27/3 của Dự án Tố cáo Tham nhũng và Tội phạm có tổ chức (OCCRP), cựu tổng thống Gambia, Yahya Jammeh, đã chiếm đoạt số tiền 1 tỷ USD từ công quỹ của quốc gia tây Phi này trong suốt 22 năm cầm quyền. Con số này lớn gấp nhiều lần so với ước tính ban đầu được đưa ra bởi chính quyền mới của Gambia, tờ Washington Post cho biết.

Báo cáo của OCCRP dựa trên các báo cáo ngân hàng, hợp đồng, thư từ chính phủ và báo cáo nội bộ của Gambia, cho biết Jammeh đã tham ô từ công quỹ, bao gồm ngân hàng trung ương, công ty viễn thông quốc doanh, cũng như tiền viện trợ nước ngoài trong suốt hơn 2 thập kỷ nắm quyền.

Cụ thể, cựu lãnh đạo Gambia đã chiếm đoạt ít nhất 975 triệu USD từ năm 2011 đến năm 2016, rút trái phép 71 triệu USD từ ngân hàng trung ương trong vài năm, 364 triệu USD từ công ty viễn thông quốc doanh. 

Trong một cuộc điều trần, Amadou Colley, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Gambia từ năm 2010 - 2017, cho biết Jammeh và tay chân đã "kiểm soát đáng kể cơ quan này" và thường xuyên rút tiền từ kho bạc mà không có giấy tờ theo quy định.

Ngoài ra, tài liệu của OCCRP cho thấy trong hơn 2 năm, có ít nhất 35 triệu USD được rút ra từ một tài khoản có tên 3M tại ngân hàng Mỹ Citibank, được lập ra để nhận viện trợ từ Đài Loan.

Jammeh đã che giấu bằng cách đưa những công chức có liên quan lên các vị trí cao và trao quyền cho một nhóm các doanh nhân, hoặc đe dọa những người dám đứng lên tố cáo.

OCCRP nhận định Jammeh rời khỏi Gambia với số tiền tham ô bởi quốc gia này quá nhỏ, chỉ với 2 triệu dân, và tương lai mù mờ. Số tiền tham ô được dùng vào cuộc sống xa xỉ của Jammeh. Hiện cựu lãnh đạo Gambia đang sống lưu vong tại Equatorial Guinea. Năm 2018, cựu lãnh đạo Gambia và người nhà bị cấm nhập cảnh vào Mỹ dù có sở hữu bất động sản tại đây.

Theo Ngân hàng Thế giới, tính đến cuối năm 2017, Gambia phải gánh khoản nợ 489 triệu USD. Ngân hàng trung ương nước này cũng đang nợ số tiền tương đương hơn 130% GDP, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế.