TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Donald Trump đã khiến Đảng Cộng hòa khốn đốn như thế nào?
Trong lịch sử chính trị Mỹ gần đây, việc một ứng cử viên Tổng thống bị từ chối bởi chính thủ lĩnh của đảng mà người đó đại diện là điều chưa từng có tiền lệ
Giữa lúc còn điêu đứng vì đoạn video trong đó Donald Trump nói năng khiếm nhã về phụ nữ, nội bộ Đảng Cộng hòa ngày 10/10 đã công khai thể hiện sự lục đục. Theo tờ Wall Street Journal, những người Cộng hòa đang đối mặt với nguy cơ mất Nhà Trắng, mất Thượng viện, và thậm chí cả Hạ viện.
Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, thủ lĩnh được bầu cấp cao nhất của Đảng Cộng hòa, đã quay lưng lại với Trump khi kêu gọi các hạ nghị sỹ của đảng làm những gì cần thiết để có thể sống sót về mặt chính trị. Ông Ryan tuyên bố sẽ không vận động tranh cử hay đứng ra bảo vệ Trump - ứng cử viên Tổng thống của Đảng Cộng hòa.
Thay vào đó, ông Ryan nói trọng tâm của ông sẽ là duy trì tỷ lệ đa số của Đảng Cộng hòa trong Hạ viện và “đảm bảo rằng bà Hillary Clinton sẽ không có được một tấm séc trắng” nếu ứng cử viên Dân chủ này thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra vào tháng 11 và đảng của bà giành quyền kiểm soát Thượng viện.
Những tuyên bố trên của vị thủ lĩnh Cộng hòa cho thấy rõ tình trạng hỗn loạn hiện nay trong đảng này. Trong lịch sử chính trị Mỹ gần đây, việc một ứng cử viên Tổng thống bị từ chối bởi chính thủ lĩnh của đảng mà người đó đại diện là điều chưa từng có tiền lệ. Trường hợp gần đây nhất là khi những người Cộng hòa phản đối ứng cử viên Barry Goldwater trong cuộc bầu cử năm 1964.
Nhiều thành viên Ủy ban Quốc gia Cộng hòa (RNC) và những người ủng hộ Trump đã phản ứng đầy giận dữ trước tuyên bố của ông Ryan. Họ gọi các thủ lĩnh của đảng này là những kẻ hèn nhát vì không đứng về phía Trump.
“Chúng tôi đã quá mệt mỏi với những quan chức hèn nhát, những người quay lưng ngay khi mọi chuyện trở nên khó khăn”, ông Bruce Ash, một thành viên của RNC từ bang Arizona, phát biểu. Ông Ash đoán rằng thượng nghị sỹ Cộng hòa John McCain của Arizona, người tuyên bố thôi ủng hộ ông Trump vào cuối tuần vừa rồi, sẽ phải trả giá khi tái tranh cử vào tháng tới.
“John McCain có thể sẽ không đắc cử lần nữa. Đây là một sự toan tính sai lầm trong tình trạng hỗn độn hiện nay”, ông Ash nói.
Nhiều nghị sỹ Cộng hòa trong Hạ viện đã ra mặt phản đối kịch liệt ông Ryan. Trong số này có một số người đại diện cho những khu vực có đông người ủng hộ Trump. Sự phản đối mà Ryan đối mặt có thể khiến ông không được bầu lại là Chủ tịch Hạ viện vào năm 2017, cho dù Đảng Dân chủ có chiếm đa số trong Hạ viện.
“Nói xấu về ứng cử viên của chúng ta là việc không chấp nhận được”, hạ nghị sỹ Cộng hòa Dana Rohrabacher phát biểu về tuyên bố của ông Ryan. “Nếu ông nói xấu về ứng cử viên của ông, thì có thể ông đang đứng về phía bên kia”.
Trước việc những người biểu tình ủng hộ Trump tập trung bên ngoài trụ sở RNC, Chủ tịch Đảng Cộng hòa Reince Priebus đã có một cuộc điện đàm với 168 thành viên RNC để đảm bảo rằng không giống như những gì báo chí nói, RNC không quay lưng lại với Trump.
Trump và các đồng minh của ông cũng đã lên tiếng cảnh báo “trả đũa” đối với những nghị sỹ Cộng hòa phản đối ông. “Có quá nhiều kẻ đạo đức giả tự cho mình là đúng. Hãy chờ xem tỷ lệ ủng hộ của họ và kết quả bỏ phiếu của họ đi xuống!”, Trump viết trên mạng xã hội Twitter hôm Chủ nhật.
Theo một cuộc thăm dò do Wall Street Journal/NBC News công bố ngày thứ Hai nhằm xác định ảnh hưởng của đoạn video bê bối của Trump, 2/3 cử tri Cộng hòa cho rằng các nhà lãnh đạo của đảng này không nên từ bỏ Trump chỉ vì đoạn video.
Tuy vậy, kết quả cuộc thăm dò cũng cho thấy vụ bê bối của Trump đang khiến Đảng Cộng hòa và chính Trump lao đao.
Theo đó, bà Clinton đang dẫn trước Trump 11 điểm phần trăm về tỷ lệ ủng hộ, so với mức 6 điểm phần trăm hồi tháng 9. Với câu hỏi đảng nào nên kiểm soát Quốc hội, tỷ lệ số người chọn Đảng Dân chủ đã nhiều hơn tỷ lệ số người chọn Đảng Cộng hòa tới 7 điểm phần trăm, từ chỗ chênh 3 điểm phần trăm vào tháng trước.
Mầm mống của sự chia rẽ giữa Trump và thủ lĩnh Cộng hòa Ryan đã xuất hiện từ mùa bầu cử sơ bộ, khi cựu ngôi sao truyền hình thực tế chế nhạo một số “ngôi sao sáng nhất” của đảng này.
Việc Trump trở thành ứng cử viên đại diện cho Đảng Cộng hòa là một chặng đường không hề bằng phẳng, nhưng việc ông Ryan tuyên bố quay lưng lại với Trump thực sự là một động thái bất ngờ, và là đỉnh điểm của mâu thuẫn sau khi đoạn băng video khiếm nhã với phụ nữ của Trump bị lộ.
Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, thủ lĩnh được bầu cấp cao nhất của Đảng Cộng hòa, đã quay lưng lại với Trump khi kêu gọi các hạ nghị sỹ của đảng làm những gì cần thiết để có thể sống sót về mặt chính trị. Ông Ryan tuyên bố sẽ không vận động tranh cử hay đứng ra bảo vệ Trump - ứng cử viên Tổng thống của Đảng Cộng hòa.
Thay vào đó, ông Ryan nói trọng tâm của ông sẽ là duy trì tỷ lệ đa số của Đảng Cộng hòa trong Hạ viện và “đảm bảo rằng bà Hillary Clinton sẽ không có được một tấm séc trắng” nếu ứng cử viên Dân chủ này thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống diễn ra vào tháng 11 và đảng của bà giành quyền kiểm soát Thượng viện.
Những tuyên bố trên của vị thủ lĩnh Cộng hòa cho thấy rõ tình trạng hỗn loạn hiện nay trong đảng này. Trong lịch sử chính trị Mỹ gần đây, việc một ứng cử viên Tổng thống bị từ chối bởi chính thủ lĩnh của đảng mà người đó đại diện là điều chưa từng có tiền lệ. Trường hợp gần đây nhất là khi những người Cộng hòa phản đối ứng cử viên Barry Goldwater trong cuộc bầu cử năm 1964.
Nhiều thành viên Ủy ban Quốc gia Cộng hòa (RNC) và những người ủng hộ Trump đã phản ứng đầy giận dữ trước tuyên bố của ông Ryan. Họ gọi các thủ lĩnh của đảng này là những kẻ hèn nhát vì không đứng về phía Trump.
“Chúng tôi đã quá mệt mỏi với những quan chức hèn nhát, những người quay lưng ngay khi mọi chuyện trở nên khó khăn”, ông Bruce Ash, một thành viên của RNC từ bang Arizona, phát biểu. Ông Ash đoán rằng thượng nghị sỹ Cộng hòa John McCain của Arizona, người tuyên bố thôi ủng hộ ông Trump vào cuối tuần vừa rồi, sẽ phải trả giá khi tái tranh cử vào tháng tới.
“John McCain có thể sẽ không đắc cử lần nữa. Đây là một sự toan tính sai lầm trong tình trạng hỗn độn hiện nay”, ông Ash nói.
Nhiều nghị sỹ Cộng hòa trong Hạ viện đã ra mặt phản đối kịch liệt ông Ryan. Trong số này có một số người đại diện cho những khu vực có đông người ủng hộ Trump. Sự phản đối mà Ryan đối mặt có thể khiến ông không được bầu lại là Chủ tịch Hạ viện vào năm 2017, cho dù Đảng Dân chủ có chiếm đa số trong Hạ viện.
“Nói xấu về ứng cử viên của chúng ta là việc không chấp nhận được”, hạ nghị sỹ Cộng hòa Dana Rohrabacher phát biểu về tuyên bố của ông Ryan. “Nếu ông nói xấu về ứng cử viên của ông, thì có thể ông đang đứng về phía bên kia”.
Trước việc những người biểu tình ủng hộ Trump tập trung bên ngoài trụ sở RNC, Chủ tịch Đảng Cộng hòa Reince Priebus đã có một cuộc điện đàm với 168 thành viên RNC để đảm bảo rằng không giống như những gì báo chí nói, RNC không quay lưng lại với Trump.
Trump và các đồng minh của ông cũng đã lên tiếng cảnh báo “trả đũa” đối với những nghị sỹ Cộng hòa phản đối ông. “Có quá nhiều kẻ đạo đức giả tự cho mình là đúng. Hãy chờ xem tỷ lệ ủng hộ của họ và kết quả bỏ phiếu của họ đi xuống!”, Trump viết trên mạng xã hội Twitter hôm Chủ nhật.
Theo một cuộc thăm dò do Wall Street Journal/NBC News công bố ngày thứ Hai nhằm xác định ảnh hưởng của đoạn video bê bối của Trump, 2/3 cử tri Cộng hòa cho rằng các nhà lãnh đạo của đảng này không nên từ bỏ Trump chỉ vì đoạn video.
Tuy vậy, kết quả cuộc thăm dò cũng cho thấy vụ bê bối của Trump đang khiến Đảng Cộng hòa và chính Trump lao đao.
Theo đó, bà Clinton đang dẫn trước Trump 11 điểm phần trăm về tỷ lệ ủng hộ, so với mức 6 điểm phần trăm hồi tháng 9. Với câu hỏi đảng nào nên kiểm soát Quốc hội, tỷ lệ số người chọn Đảng Dân chủ đã nhiều hơn tỷ lệ số người chọn Đảng Cộng hòa tới 7 điểm phần trăm, từ chỗ chênh 3 điểm phần trăm vào tháng trước.
Mầm mống của sự chia rẽ giữa Trump và thủ lĩnh Cộng hòa Ryan đã xuất hiện từ mùa bầu cử sơ bộ, khi cựu ngôi sao truyền hình thực tế chế nhạo một số “ngôi sao sáng nhất” của đảng này.
Việc Trump trở thành ứng cử viên đại diện cho Đảng Cộng hòa là một chặng đường không hề bằng phẳng, nhưng việc ông Ryan tuyên bố quay lưng lại với Trump thực sự là một động thái bất ngờ, và là đỉnh điểm của mâu thuẫn sau khi đoạn băng video khiếm nhã với phụ nữ của Trump bị lộ.
