Mặt bằng lãi suất rẻ với tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng về vùng dưới 5%/năm trong suốt giai đoạn hơn 1 năm vừa qua đã khiến dòng tiền chán nản với ngân hàng và tìm kiếm các kênh đầu tư sinh lời thay thế trong đó có chứng khoán.

KHỐI NỘI ĐỔ HƠN 2 TỶ USD VÀO CHỨNG KHOÁN

Tổng tiền gửi đến cuối tháng 3/2024 là 13,4 triệu tỷ, giảm 0,76 % so đầu năm gần 13,5 triệu tỷ. Trong số 500.000 tỷ chảy ra khỏi hệ thống ngân hàng, đã có một lượng lớn tiền gửi đổ vào chứng khoán ngoài vàng.

Số liệu thống kê cho thấy, nhà đầu tư cá nhân trong nước đã mua ròng 4,13 nghìn tỷ đồng trong tháng 4, nâng tổng giá trị mua ròng kể từ đầu năm đạt 20,44 nghìn tỷ đồng. Lũy kế 12 tháng kể từ tháng 4/2023, cá nhân trong nước là bên gom ròng gần 48.000 tỷ đồng trong khi tự doanh cũng mua ròng 10.600 tỷ đồng.

Tổng hai nhóm này mua ròng 58.400 tỷ đồng tương đương với 2,3 tỷ USD, theo số liệu từ FiinTrade.

Lực mua của nhà đầu tư trong nước đã cân toàn bộ khối ngoại. Lũy kế 4 tháng đầu năm 2024, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng 16,8 nghìn tỷ đồng, tương ứng với 73,9% giá trị bán ròng trong năm 2023 hơn 22,8 nghìn tỷ đồng. Lũy kế 12 tháng qua, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng tổng cộng 45,3 nghìn tỷ đồng, tập trung bán mạnh trong tháng 12/2023 và tháng 3/2024.

Trong bề dày hơn 20 năm thị trường chứng khoán Việt Nam, dòng vốn nội hiện tại mạnh nhất nhì lịch sử, chỉ kém so với giai đoạn bùng nổ năm 2021 khi đó mua ròng gần 4 tỷ USD dẫn dắt Vn-Index vượt 1.500 điểm. So với những năm trước đó, tốc độ mua ròng của khối nội là con số chưa từng có.

Thanh khoản thị trường nhờ đó cũng được cải thiện đáng kể trong những tháng đầu năm. Những phiên giao dịch 30.000 -40.000 tỷ đồng không phải là hiện tượng kỳ lạ. Thị trường chỉ bất ngờ khi một vài phiên co lại 20.000 tỷ với đầy thuyết âm mưu nhiều câu chuyện như tích lũy để bùng nổ.

Bởi thực tế, tiền gửi của nhà đầu tư chứng khoán đang ghi nhận mức kỷ lục trong năm 2024. Một lượng tiền sẵn sàng ập vào bất cứ khi nào.

Thống kê mới nhất của VnEconomy từ hơn 70 công ty chứng khoán trên thị trường cho thấy, tính đến thời điểm cuối tháng 3/2024, số dư tiền gửi khách hàng đạt hơn 100.000 tỷ đồng, chủ yếu là tiền gửi của nhà đầu tư giao dịch chứng khoán theo phương thức công ty chứng khoán quản lý. So với con số cuối năm 2023, số dư tiền gửi đã tăng hơn 20.000 tỷ đồng.

Đây là quý 4 liên tiếp số dư tiền gửi nhà đầu tư tại công ty chứng khoán tăng so với quý trước đồng thời là mức cao nhất chưa từng có.

Với hơn 100.000 tỷ đồng cuối tháng 3 vừa qua, số dư tiền gửi hiện tương đương với giai đoạn đầu năm 2022 khi VN-Index đạt đỉnh 1.528 điểm vào tháng 1/2022. Ở giai đoạn này, số dư tiền gửi của nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán liên tiếp duy trì trên mốc 90.000 tỷ đồng và kỷ lục 100.000 tỷ đồng, ngay sau đó lượng tiền đổ bộ vào thị trường đưa thanh khoản lên cao kỷ lục hơn 2 tỷ USD, VN-Index hai lần cán mốc 1.528 điểm trong quý 1/2022.

Dòng vốn của nhà đầu tư trong nước còn được củng cố bởi việc mở mới hơn 110.000 tài khoản chứng khoán trong tháng 4 vừa qua, lũy kế tăng hơn 500 nghìn tài khoản kể từ đầu năm 2024.

VN-INDEX LIỆU CÓ "ĐIÊN" NHƯ VÀNG?

Lực bán của khối ngoại bị "lãng quên" do nhà đầu tư trong nước đang là thế lực điều khiển dẫn dắt VN-Index. Một khi vốn nội đổ tiền mua ròng, VN-Index chỉ có cách duy nhất là đi lên và ngược lại.

Nhìn lại giai đoạn 2021-2022 thì thấy, trong năm 2021, vốn nội mua ròng gần 4 tỷ USD, VN-Index nhiều lần thiết lập đỉnh lịch sử mới, đỉnh cao nhất là vào ngày 25/11 khi VN-Index chạm mốc 1.500,81 điểm.

Trong khi đó, bước sang năm 2022, vốn nội bán ròng gần 34.000 tỷ đồng khiến VN-Index chịu áp lực chỉnh lớn. Những phiên bục đáy nhan nhản thị trường, đỉnh điểm nhất là phiên 16/11/2022 VN-Index lao thẳng một mạch xuống 873,78 điểm, giảm 35% từ mức đỉnh 1.536 điểm.

Mặt bằng lãi suất thấp là trợ thủ đắc lực cho dòng vốn nội. Trong giai đoạn 2021 và hiện tại, mặt bằng lãi suất đều duy trì ở vùng thấp, tiền rẻ ngập tràn thị trường. Năm 2022 lãi suất cao đã hạ gục chứng khoán.

Bối cảnh hiện tại, thị trường thậm chí còn "béo bở" hơn cả giai đoạn 2021. Không chỉ mặt bằng lãi suất duy trì ở mức thấp dưới 5%, kinh tế hồi phục, lợi nhuận doanh nghiệp bật lên mạnh từ đáy, việc chưa tăng nhiều khiến VN-Index định giá hấp dẫn nhiều so với các thị trường khác trên thế giới, trong khi đó câu chuyện M&A vẫn đang sôi sục khắp các ngành nghề.

Đặc biệt, rốt ráo nâng hạng chứng khoán không chỉ khiến thị trường Việt Nam màu mỡ hơn trong mắt khối ngoại mà với dòng tiền trong nước, VN-Index thực sự là một "mỏ vàng". Chỉ cần có tin về nâng hạng, bảng điện lại nhấp nháy như lên đồng. 

Chứng khoán BSC mới đây bày tỏ kỳ vọng, tương lai gần vào T06/2025, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể được MSCI xem xét đưa vào danh sách theo dõi (Watch list) được nâng hạng lên thị trường mới nổi. VN-Index phấn khích ngay lập tức, cổ phiếu chứng khoán tăng dựng ngược trong phiên giao dịch 15/5.

Trong khi đó, khối ngoại dù bán ròng nhưng đà bán ở nhóm chủ động đã giảm trong tháng 4 vừa qua. Trong tháng 4/2024, giá trị bán ròng của nhóm Chủ động nước ngoài là 5,4 nghìn tỷ đồng, thấp hơn 43,4% so với mức bán ròng của tháng 3/2024.

Một số quỹ đang ghi nhận hiệu suất âm nhưng vẫn đặt niềm tin vào thị trường Việt Nam. Pyn Elite Fund lỗ hơn 8% trong tháng 4 vừa qua nhưng tiếp tục đổ tiền vào ròng tháng thứ 2 liên tiếp với hơn 75 tỷ đồng trong tháng 4.

"Tuy nhiên, triển vọng tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết trong năm nay là tuyệt vời. Thị trường chứng khoán đang được định giá rất hấp dẫn so với tăng trưởng lợi nhuận. Lãi suất của Việt Nam đã giảm và tình hình thanh khoản của ngân hàng thuận lợi. Những biến động lớn trên thị trường chứng khoán diễn ra không mong muốn, nhưng không làm thay đổi kỳ vọng của chúng tôi về sự phát triển tích cực của chỉ số Việt Nam", người đứng đầu Pyn Elite Fund nhận định.