Vào thời điểm 30/9/2012, thông tin từ Ngân hàng Nhà nước cho biết, nợ xấu ở mức 17,2% tổng dư nợ. Con số đó gây chú ý đặc biệt với thị trường và giới phân tích, bởi lần đầu tiên, nợ xấu được công khai và lại ở mức rất cao.

Trong bối cảnh lạm phát tăng cao, nợ xấu đã làm u ám thêm bức tranh kinh tế vĩ mô, gây ngưng trệ quá trình chu chuyển của dòng tiền trong nền kinh tế và đặc biệt là đóng băng phần lớn quan hệ tín dụng giữa ngân hàng và doanh nghiệp. Việc hóa giải khối băng nợ xấu trở thành nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu trong điều hành của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.

Bởi vậy, vào tháng 5/2013, Chính phủ thành lập Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (gọi tắt là VAMC) với nhiệm vụ mua lại số nợ xấu từ các tổ chức tín dụng nhằm khơi thông dòng chảy tín dụng trong nền kinh tế.

Theo số liệu từ VAMC, tính từ khi bắt đầu hoạt động đến 30/6/2022, định chế này đã mua nợ thông qua trái phiếu đặc biệt tới 408.341 tỷ đồng dư nợ gốc, với giá mua 375.632 tỷ đồng; mua nợ thị trường đạt 11.822 tỷ đồng. Cùng với nỗ lực của cả hệ thống tổ chức tín dụng, VAMC đóng góp vai trò vô cùng quan trọng trong việc làm sạch tạm thời bảng cân đối kế toán đối với các ngân hàng; qua đó, thiết lập trở lại quan hệ tín dụng sau một thời gian dài bị ngưng trệ.

Tuy nhiên, quá trình xử lý nợ xấu của hệ thống ngân hàng chỉ thực sự tạo nên bước đột phá khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu kéo dài trong 5 năm, kể từ tháng 8/2017 đến tháng 8/2022.

Với quyền năng pháp lý được mở rộng hơn so với so với các quy định hiện hành về xử lý nợ xấu, Nghị quyết 42 đã giúp hệ thống tổ chức tín dụng xử lý được khối lượng nợ xấu rất lớn.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước tại kỳ họp Quốc hội vừa qua, lũy kế từ 15/8/2017 đến 31/12/2021, toàn hệ thống tổ chức tín dụng xử lý được 380,2 nghìn tỷ đồng, bằng 47,9% số nợ xấu theo Nghị quyết 42 tại thời điểm 15/8/2017 và số nợ xấu theo Nghị quyết số 42 phát sinh mới trong thời gian Nghị quyết số 42 có hiệu lực.

Nhằm tránh khoảng trống pháp lý về xử lý nợ xấu, Quốc hội cho phép kéo dài hiệu lực của Nghị quyết 42 đến 31/12/2023. Đồng thời, giao Chính phủ nghiên cứu, đề xuất luật hóa các quy định về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm; rà soát sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng và trình Quốc hội xem xét xem xét chậm nhất tại Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023).

Trên tinh thần như vậy, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã phối hợp với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cùng các đơn vị: VAMC, Agribank tổ chức Đối thoại chuyên đề: "Hoàn thiện pháp lý về nợ xấu sau khi Nghị quyết 42 kết thúc thí điểm".

Các vấn đề chính sẽ được thảo luận gồm:

- Nhìn lại toàn cảnh bức tranh xử lý nợ xấu, bao gồm cả tính vượt trội khi áp dụng Nghị quyết 42 và 6 nhóm bất cập được nêu trong Báo cáo 174 của Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp vừa qua.

- Quyền xử lý nợ xấu và bảo vệ quyền chủ nợ của các tổ chức tín dụng trong quá trình hoàn thiện khung khổ pháp lý và giải quyết các bất cập về thực thi trong quá trình thực hiện Nghị quyết 42.

- Làm gì để tuân thủ lộ trình tại Nghị quyết kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV đã đề ra, qua đó bảo đảm kịp tiến độ tiếp nối tính pháp lý khi Nghị quyết 42 chấm dứt hiệu lực gia hạn vào 31/12/2023.

Khách mời của đối thoại bao gồm:

- Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội khóa XV;

- Bà Vũ Ngọc Lan, Phó Vụ trưởng, Vụ Pháp chế Ngân hàng Nhà nước;

- Ông Đỗ Giang Nam, Phó Tổng Giám đốc, Công ty Quản lý tài sản (VAMC);

- Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam;

- Ông Vũ Việt Hưng, Phó trưởng Ban Pháp chế, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank);

- Tiến sĩ Cấn Văn Lực, Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia

- Nhà báo Nguyễn Hoài, Trưởng Ban Tài chính - Ngân hàng, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, điều hành tọa đàm.

Nội dung Đối thoại chuyên đề sẽ được phát trực tuyến vào lúc 9h00, thứ Tư, ngày 13/7/2022, trên VnEconomy.vn và Fanpage VnEconomy.

Trân trọng kính mời quý độc giả quan tâm theo dõi!