Chia sẻ về các kết quả nghiên cứu tác động của kinh doanh nền tảng tới nền kinh tế sáng ngày 19/2, bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Ban Nghiên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), cho biết trong khoảng vài năm trở lại đây, Việt Nam đã chứng kiến sự nổi lên mạnh mẽ của nhiều ứng dụng nền tảng số.

Hai năm gần đây, Việt Nam liên tục được các tổ chức quốc tế đánh giá là quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế số nhanh nhất khu vực Đông Nam Á, khoảng 28% năm 2022, 19% năm 2023 và 22% trong 6 tháng đầu năm 2024.

Với tốc độ tăng trưởng này, Việt Nam cũng trở thành thị trường tiềm năng nuôi dưỡng và phát triển doanh nghiệp công nghệ số. Hiện nay có khoảng 50,35 nghìn doanh nghiệp công nghệ số đang hoạt động, cao hơn mục tiêu 48 nghìn doanh nghiệp được Chính phủ đặt ra.

Sự tăng trưởng nhanh về doanh nghiệp công nghệ số đã tạo nền tảng cho sự mở rộng và phát triển các dịch vụ kinh doanh số, trong đó có các dịch vụ nền tảng. Theo đó, các hoạt động kinh doanh nền tảng đóng góp khoảng 10% trong GDP. Riêng kinh doanh nền tảng trong lĩnh vực vận tải chiếm 16,8% giá trị tăng thêm của ngành nền tảng, tương đương 1,7% GDP của nền kinh tế (năm 2022).

Kết quả nghiên cứu của CIEM cho thấy rằng với 1 tỷ USD tăng thêm về sản phẩm cuối cùng của ngành nền tảng sẽ làm tăng sản lượng của toàn nền kinh tế lên 2,754 tỷ USD, kích thích giá trị tăng thêm của nền kinh tế là 1,1918 tỷ USD, tạo ra 93,7 nghìn cơ hội việc làm và tăng thu nhập của người lao động trong nền kinh tế thêm 0,7326 tỷ USD.

“Kết quả này cho thấy kinh doanh nền tảng đã tạo ra những cơ hội mới và phát triển song hành cùng các phương thức sản xuất, kinh doanh truyền thống. Sự phát triển nhanh chóng của các nền tảng cũng tạo ra động lực khuyến khích doanh nghiệp kinh doanh truyền thống đổi mới tư duy kinh doanh, nâng cao năng lực nội tại để gia tăng sức cạnh tranh, thích ứng với xu hướng mới”, bà Thảo nhấn mạnh.

Nghiên cứu mô hình tiên phong trong ứng dụng công nghệ tại Việt Nam – Grab, đại diện CIEM cho rằng sự tham gia của nền tảng này đã thúc đẩy tăng trưởng của ngành vận tải cũng như các lĩnh vực kinh doanh khác dựa trên nền tảng, từ đó đóng góp có ý nghĩa cho phát triển kinh tế Việt Nam.

Năm 2022, Grab đóng góp 7,8% về giá trị tăng thêm đối với ngành nền tảng lĩnh vực vận tải; 1,31% giá trị tăng thêm của ngành nền tảng và 0,13% trong GDP của nền kinh tế. Đáng chú ý là, Grab đã đóng góp khoảng 0,23% GRDP của vùng Đồng bằng sông Hồng (trong đó có Hà Nội); 0,17% GRDP của vùng Đông Nam Bộ (trong đó có thành phố Hồ Chí Minh). Kết quả này cho thấy Grab đã đóng góp có ý nghĩa cho các cực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế.

Vói những đóng góp đạt được trong những năm qua, bà Nguyễn Minh Thảo nhận định với ưu thế về công nghệ, kinh tế số nói chung và kinh tế nền tảng nói riêng sẽ tiếp tục là ngành chủ chốt đóng góp vào việc đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, và 2 con số trong những năm tiếp theo.

Để tạo động lực phát triển mạnh mẽ các dịch vụ kinh doanh nền tảng và kinh tế số, hệ thống chính sách và pháp luật về kinh tế số, trong đó có thương mại điện tử cần hướng tới hỗ trợ doanh nghiệp, giảm thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian cấp phép các sản phẩm, dịch vụ công nghệ mới,...

“Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (regulatory sandbox) là một khuyến nghị luôn được đề xuất khi bàn đến khung khổ chính sách cho công nghệ và đột phá”, báo cáo khuyến nghị.