
Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Việt Nam đáp ứng các tiêu chí nâng hạng từ thị trường chứng khoán cận biên lên thị trường mới nổi.
Thứ Ba, 07/10/2025
Vũ Khuê
27/11/2024, 23:58
Mặc dù có những lợi thế lớn, nhưng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang EU đang đứng trước những thách thức mới đến từ các chính sách xanh của EU với những quy định khắt khe đối với hàng hóa nhập khẩu và tiêu dùng theo hướng phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn...
Sau 4 năm thực thi, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) đang là động lực lớn thúc đẩy thương mại song phương, song xuất khẩu của Việt Nam đang đứng trước những thách thức mới từ Chính sách Xanh của EU.
Tại tọa đàm “Kế hoạch của EU về kinh tế tuần hoàn (CEAP) và hệ lụy đối với doanh nghiệp Việt Nam” ngày 27/11, ông Đỗ Hữu Hưng, Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ, Bộ Công Thương cho rằng nếu như trước khi ký EVFTA, trao đổi thương mại hai chiều giữa Việt Nam và EU đạt khoảng gần 49 tỉ USD, thì sau 4 năm hiệp định có hiệu lực, kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều đã lên gần 64 tỉ USD.
Bên cạnh đó, cơ cấu thị trường xuất khẩu cũng thay đổi. Trước đây, các nhóm hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam tập trung chủ yếu vào thị trường cửa ngõ, thị trường trọng tâm, trọng điểm là Pháp, Hà Lan, Bỉ, giờ đây có sự chuyển dịch tăng trưởng xuất khẩu sang những thị trường ngách, thị trường nhỏ hơn, như các thị trường ở khu vực Đông Âu, Bắc Âu và Nam Âu (gồm Bồ Đào Nha, Đan Mạch, Séc hoặc là Bulgaria).
Mặc dù có những lợi thế lớn, nhưng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang EU đang đứng trước những thách thức mới đến từ các chính sách xanh của EU với những quy định khắt khe đối với hàng hóa nhập khẩu và tiêu dùng theo hướng phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn.
Kế hoạch nền kinh tế tuần hoàn là một phần của Thỏa thuận xanh châu Âu. Thỏa thuận xanh châu Âu như một mục tiêu, một chiến lược của EU để giúp khối này giảm phát thải ròng bằng 0 sớm nhất có thể vào năm 2050.
Để thực hiện được chiến lược và mục tiêu này, EU sẽ đưa ra hàng loạt các quy định, trong đó có Kế hoạch hành động nền kinh tế tuần hoàn của EU (CEAP). CEAP sẽ tác động trực tiếp đến 7 nhóm lĩnh vực xuất khẩu chính của Việt Nam, cụ thể: thiết bị điện tử, công nghệ thông tin, nhóm về pin, nhóm về bao bì, nhóm về nhựa, dệt may, da giày.
Trong đó quy định ISPR (quy định liên quan đến thiết kế sinh thái, sản phẩm bền vững) đã có hiệu lực từ tháng 7/2024. ISPR ảnh hưởng đến một số lĩnh vực xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, trong đó có dệt may và giày dép, các sản phẩm nhựa và bao bì.
ISPR có quy định liên quan đến việc ngăn chặn, hạn chế tiêu hủy các sản phẩm dệt may, yêu cầu các sản phẩm phải có hộ chiếu kỹ thuật số DPP.
“Những quy định này rất phức tạp, ngay cả bản thân chúng tôi nghiên cứu cũng thấy rất khó”, ông Hưng chia sẻ, đồng thời cho biết sản phẩm không đáp ứng được những tiêu chuẩn của EU như liên quan đến hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số... sẽ không thể thâm nhập được vào thị trường EU, hải quan phía EU sẽ không cho thông quan.
Để đáp ứng được những quy định này, đại diện Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ cho rằng các doanh nghiệp phải đầu tư máy móc, phải thay đổi quy trình sản xuất, quy trình quản lý, dù chi phí đầu tư tăng khiến giá thành sản phẩm tăng, sẽ ảnh hưởng đến sức cạnh tranh.
Tuy nhiên, những quy định này cũng có thể tạo ra những cơ hội nhất định cho doanh nghiệp xuất khẩu. Đơn cử, doanh nghiệp sẽ có những tệp khách hàng mới ở thị trường EU, bởi bản thân người tiêu dùng châu Âu đã có xu hướng tiêu dùng bền vững, có nhận thức cao về bảo vệ môi trường, ưu tiên tiêu dùng những sản phẩm bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, mặc dù chi phí đầu tư nhằm đáp ứng được những tiêu chuẩn châu Âu ban đầu có thể cao, nhưng khi doanh nghiệp đã có được chiến lược đầu tư bài bản, thì lâu dài sẽ thu được những hiệu suất kinh doanh tốt hơn, sẽ giảm được chi phí về lâu dài.
TS. Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cũng nhìn nhận đây là một cơ hội để các doanh nghiệp tự soi vào mình trong thời gian qua và để định hướng cho sự phát triển trong tương lai.
Thực chất kinh tế tuần hoàn là việc làm rất hiệu quả nhưng lâu nay chúng ta cứ theo cách truyền thống, không để ý những việc cần phải làm để hướng đến quy trình sản xuất tuần hoàn. Doanh nghiệp nào làm được tốt những quy trình hoặc những giải pháp kinh tế tuần hoàn thì doanh nghiệp đó sẽ đạt được hiệu quả trong sản xuất kinh doanh của mình được tốt hơn những doanh nghiệp khác.
Để thích ứng với các quy định xanh của EU, dưới góc độ doanh nghiệp dệt may, ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty May Hưng Yên, kiến nghị Chính phủ tập trung đầu tư các khu công nghiệp sinh thái có hệ thống xử lý nước tuần hoàn, nhằm đáp ứng cho nhu cầu sản xuất dệt nhuộm, hiện chủ yếu phải nhập khẩu nguyên vật liệu đầu vào vì lo ngại ô nhiễm môi trường.
Đồng thời, hỗ trợ vốn bằng việc tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi, lãi suất hợp lý, giúp doanh nghiệp đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.
Việc đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật và quản lý kinh tế xanh cần được đưa vào chương trình đào tạo từ bậc cao đẳng trở lên để sẵn sàng phục vụ cho quá trình chuyển đổi xanh.
Dầu thực vật tinh luyện (dầu cọ, đậu nành, hướng dương...) là nguyên liệu thiết yếu trong ngành công nghiệp thực phẩm. Tuy nhiên, Việt Nam hiện chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) cụ thể cho loại dầu này, nên các doanh nghiệp vẫn đang phải áp dụng các tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) chung cho dầu thực vật như TCVN 7597:2018, hoặc các quy chuẩn chung như QCVN 8- 1:2011/BYT (ô nhiễm độc tố vi nấm) và QCVN 8-2:2011/BYT (kim loại nặng)…
Tổng giá trị xuất khẩu nông lâm thuỷ sản 9 tháng của Việt Nam năm 2025 đạt 52,31 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm trước, khẳng định đà phục hồi mạnh mẽ của khu vực nông nghiệp trong bối cảnh thương mại toàn cầu còn nhiều biến động. Tổng cán cân thương mại nông, lâm, thủy sản 3 quý đạt thặng dư 15,93 tỷ USD, tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2024…
Việc tổ chức Hội chợ mùa Thu 2025 (Hội chợ) với quy mô lớn là rất cần thiết. Hội chợ sẽ là kênh xúc tiến thương mại tập trung, nhằm kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, mở rộng xuất nhập khẩu, thu hút đông đảo doanh nghiệp, người tiêu dùng tham gia, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 đạt trên 8%.
Tập đoàn Vingroup công bố thành lập Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinMetal chính thức gia nhập lĩnh vực công nghiệp luyện kim, mở rộng trụ cột Công nghiệp – Công nghệ hiện tại. Mục tiêu của Công ty là đáp ứng nhu cầu nội tại của hệ sinh thái Vingroup, đồng thời tham gia thúc đẩy phát triển công nghiệp nặng tại Việt Nam.
Bất động sản
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: