Quân đội phải kiểm soát được tình hình trên biển, hết sức tránh việc sử dụng vũ lực và đe doạ dùng vũ lực, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh nói khi trả lời phỏng vấn báo chí bên lề phiên khai mạc kỳ họp thứ 8 của Quốc hội, sáng 20/10.

Vừa trở về từ chuyến thăm và hội đàm với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc, Bộ trưởng Phùng Quang Thanh cho biết phía Trung Quốc đón tiếp đoàn Việt Nam nhiệt tình, trọng thị, chu đáo và hữu nghị.

Mục đích của chuyến đi, theo Bộ trưởng, là để hai bên bàn bạc để tăng cường thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa quân đội của hai nước.

“Chúng tôi thống nhất với nhau là tranh chấp thì phải giải quyết bằng biện pháp hoà bình còn quân đội thì phải kiểm soát được tình hình trên biển, hết sức tránh việc sử dụng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực và tránh không để xảy ra xung đột, va chạm vũ trang trên biển”, Bộ trưởng nói.

Vẫn theo Bộ trưởng, hai bên đã thống nhất với nhau ký một bản ghi nhớ về kỹ thuật để thiết lập đường dây liên lạc thường xuyên trực tiếp giữa hai bộ trưởng quốc phòng để khi có tình huống, va chạm, vụ việc xảy ra trên biển thì có thể gọi nhau để trao đổi, kiểm soát cho được những diễn biến trên biển, tránh xung đột.

Hai bên cũng thống nhất với nhau là phải kiểm soát tốt biên giới để xây dựng biên giới hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển lâu dài, tạo điều kiện tối đa cho nhân dân hai nước đi lại, giao thương, làm ăn hợp pháp.

“Tôi cũng đề nghị phía Trung Quốc sớm dỡ bỏ cảnh báo về du lịch để nhân dân hai nước đi lại giao lưu và hoạt động du lịch phát triển thì hoạt động hàng không cũng phát triển, như thế thì tăng cường hữu nghị và mới tăng cường sự tin cậy giữa hai bên”, Bộ trưởng cho biết thêm.

Thưa ông, hai bên có đề cập việc phía Trung Quốc thúc đẩy nhiều hoạt động xây dựng trên khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam?

Chúng tôi có trao đổi là giờ phải giữ nguyên hiện trạng, trên biển Đông phải thực hiện cho đầy đủ DOC, tinh thần, quan điểm chung là không mở rộng tranh chấp, khi trao đổi với bạn, nói chung bạn ghi nhận ý kiến của phía Việt Nam.

Vậy, phía Trung Quốc có đưa ra một cam kết hay lời hứa nào về việc giữ nguyên hiện trạng không?

Hứa thì phía bạn không hứa, nhưng nói chung hai bên đều thống nhất phải thực hiện DOC - nghĩa là không mở rộng, làm phức tạp thêm tranh chấp.

Một số ý kiến lo ngại hướng xây dựng của Trung Quốc là để hình hành một căn cứ quân sự tấn công. Điều đó đe doạ mối an ninh hàng hải trong khu vực, Bộ trưởng nghĩ thế nào về ý kiến này?

Đó là các nhà nghiên cứu dự báo thôi, chứ còn đương nhiên bên nào mà tiến hành xây dựng thì đó cũng là một căn cứ quân sự cả. Quan trọng là phải thống nhất với nhau giữ cho được môi trường hoà bình, ổn định, hợp tác, tránh dùng vũ lực.

Ghi nhận nào theo ông là quan trọng nhất giữa các bộ trưởng trong lần gặp này?

Quan trọng nhất là thoả thuận hai bên phải hợp tác theo tinh thần hữu nghị của lãnh đạo hai đảng, nhà nước, giữ gìn môi trường ổn định, hoà bình và kiểm soát cho được hoạt động của lực lượng vũ trang hai nước trên biển, không dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực và để xảy ra xung đột vũ trang ở trên biển.