Trong những năm gần đây, với sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với chế độ ăn uống cân bằng và sức khỏe tổng thể, xu hướng lựa chọn thực phẩm và đồ uống có ý thức đã trở nên phổ biến. Nhiều người tích cực tìm kiếm các lựa chọn giàu dinh dưỡng và tự nhiên. Matcha nổi bật với hàm lượng chất chống oxy hóa cao, đặc biệt là catechin, có khả năng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra.

Có nguồn gốc từ Nhật Bản hàng trăm năm trước, matcha đến từ cùng một loại cây với trà xanh thông thường (Camellia Sinensis) nhưng được trồng và thu hoạch theo cách khác biệt. Trà xanh thông thường được trồng và thu hoạch dưới ánh nắng mặt trời, trong khi trà xanh matcha được chuyển vào trong khu vực bóng râm một thời gian trước khi thu hoạch (thường khoảng ba tuần).

Thiếu ánh sáng mặt trời khiến cây phản ứng bằng cách tăng cường lượng chlorophyll để hấp thụ nhiều ánh sáng hơn. Điều này dẫn đến hàm lượng chất chống oxy hóa của matcha cao hơn, màu sắc tươi sáng hơn và hương vị cân bằng hơn so với trà xanh thông thường.

Trên thế giới, con người đã uống cả cà phê và matcha trong nhiều thế kỷ. Hai loại đồ uống này nổi bật với vị đắng đặc trưng, giúp người uống có sự tỉnh táo nhờ hàm lượng caffeine cao. Một tách cà phê tiêu chuẩn có thể chứa từ 95 đến 200 mg caffeine, mang lại hiệu quả tỉnh táo nhanh chóng và mạnh mẽ.

Trong khi đó, trung bình, một tách matcha chứa khoảng 70mg caffeine. Tuy nhiên, caffeine trong matcha được giải phóng chậm hơn, mang lại cảm giác tỉnh táo kéo dài và nhẹ nhàng hơn. Điều này là do axit amin L-Theanine, giúp giảm tốc độ hấp thụ caffeine của cơ thể.

Nguyệt Minh (23 tuổi, Hà Nội) đã chuyển từ uống cafe sang matcha được nhiều năm nay. “Trước đây, tôi thường xuyên sử dụng cafe để tỉnh táo trước khi làm việc, nhưng một lúc sau sẽ bị say và chóng mặt. Sau khi tìm hiểu về matcha, tôi cảm thấy đây là thức uống phù hợp và có lợi cho sức khỏe mình hơn. Hai năm nay, tôi đã uống matcha gần như mỗi ngày để duy trì tỉnh táo và tập trung hơn khi làm việc.”

Hầu hết mọi người có thể pha cà phê tại nhà, từ pha gói cho đến sử dụng các máy pha cà phê tốt nhất trên thị trường và hạt cà phê chất lượng cao. Nếu không phải ở nhà, bạn có thể tìm thấy cà phê ở gần như mọi nơi, mọi con phố và vỉa hè.

Tuy nhiên, hiện chưa có máy pha matcha theo đúng nghĩa, vì vậy có thể mất nhiều thời gian hơn để tạo ra một ly matcha latte hoàn hảo. Và dù matcha đang dần trở nên phổ biến và xuất hiện nhiều tại các quán cafe, giới trẻ hiện nay thường lựa chọn tự pha matcha tại nhà để phù hợp hơn với khẩu vị, và cả kinh tế.

“Một cốc matcha có thể được các quán nước bán với mức giá 60 - 80 nghìn đồng 1 cốc. Hơn nữa, tôi thấy không có quá nhiều quán bán matcha phù hợp với khẩu vị bản thân, và vị matcha tại các quán không phải lúc nào cũng ngon đồng đều. Vì vậy, tôi lựa chọn tự pha matcha tại nhà, vừa kinh tế, lại vừa đúng ý thích”, Nguyệt Minh chia sẻ.

Cũng như Nguyệt Minh, Quỳnh Anh (24 tuổi, Hà Nội) thích việc tự pha matcha tại nhà hơn là mua tại quán. Cô chia sẻ, quá trình pha matcha đúng chuẩn Nhật Bản dù phức tạp nhưng đem lại cảm giác rất chậm rãi, bình an, giúp tâm trí mình tĩnh lặng, thư thả trước một ngày làm việc căng thẳng. “Vào buổi sáng những ngày làm việc bận rộn, tôi vẫn ưu tiên uống cafe vì nhanh, dễ pha và ngay lập tức giúp mình tỉnh táo. Nhưng nếu có thời gian, tôi sẽ lựa chọn tự pha một cốc matcha theo đúng quy trình Nhật Bản, thêm sữa hạt hay nước dừa tùy theo sở thích”.

Hơn nữa, người tiêu dùng ngày càng trở nên khắt khe hơn về chất lượng matcha. Ngày càng nhiều người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao hơn cho chất lượng và tính tinh khiết vượt trội của matcha. Tiến sĩ Sumeet Kumar, nhà nghiên cứu và người sáng lập trang thông tin khoa học sức khỏe Genes Wellness, cho biết: "Chất lượng đóng vai trò quan trọng trong hương vị của matcha." Chính vì vậy, nhiều người tiêu dùng không ngại bỏ một số tiền lớn để mua bột matcha nhằm phục vụ nhu cầu thưởng trà của bản thân.

Chuyên gia về trà Emma Ye cho biết: “Một loại bột matcha tốt, chất lượng cao luôn có màu xanh đậm, tươi sáng và chỉ bao gồm những lá trà đầu tiên được thu hoạch trong mùa. Loại bột trà này có mức giá khá cao, khoảng gần 1 triệu đồng cho 1 hộp 30gr.

“Không phải lúc nào bạn cũng có thể mua được một cốc matcha sử dụng bột trà chất lượng cao. Vì vậy, tôi chọn tự pha chế tại nhà và sử dụng các loại bột matcha đắt xắt ra miếng, để trải nghiệm thưởng thức món đồ uống này được trọn vẹn hơn”, Quỳnh Anh cho biết. 

THỊ TRƯỜNG MATCHA TĂNG TRƯỞNG MẠNH MẼ

Sự phổ biến toàn cầu của matcha đã dẫn đến nhu cầu tăng đối với các sản phẩm matcha của Nhật Bản ở nước ngoài, thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu tăng trưởng tại Nhật Bản. Theo Bộ Nông nghiệp Nhật Bản, xuất khẩu matcha và các loại trà xanh khác của Nhật Bản tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, đạt 9,1 tỷ Yên trong tháng 1 - 5/2023.

Thị trường matcha toàn cầu đạt giá trị gần 2.862,61 triệu USD vào năm 2023, tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 5,45% kể từ năm 2018, theo The Business Research Company. Thị trường matcha dự kiến ​​sẽ tăng trưởng từ 2.862,61 triệu USD vào năm 2023 lên 4.693,05 triệu USD vào năm 2028 với tốc độ 10,39%. Tiếp đó, thị trường này dự kiến ​​sẽ tăng trưởng với CAGR là 11,56% từ năm 2028 và đạt 8.111,35 triệu USD vào năm 2033.

Dự kiến ​​khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ chiếm thị phần lớn nhất do sản lượng sản phẩm cao ở Nhật Bản và Trung Quốc, theo nghiên cứu từ Fortune Business Insights. Ngoài để uống, bột matcha còn được sử dụng để làm các món ăn nhẹ như bánh que Pocky và sô cô la KitKats. Fortune Business Insights cũng cho biết, Bắc Mỹ dự kiến ​​sẽ có mức tăng trưởng đáng kể trong tiêu thụ matcha, do xu hướng lối sống lành mạnh của người tiêu dùng và nhận thức về lợi ích từ matcha.

Số lượng người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe ngày càng tăng và lối sống thay đổi được dự kiến ​​sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường. Matcha phù hợp với xu hướng này như một loại trà tự nhiên, không qua chế biến, được liên kết với các lợi ích sức khỏe tiềm năng. 

Một số nghiên cứu cho thấy việc uống matcha thường xuyên có thể liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn. Một khảo sát về tiềm năng điều trị của trà matcha được công bố bởi Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ năm 2023 cho biết việc tiêu thụ trà matcha đã được liên kết với kết quả chuyển hóa tim mạch và lợi ích sức khỏe ấn tượng.