Ngành dầu khí có thể sắp có thương vụ mua lại khổng lồ Shell - BP

Shell đang trong giai đoạn đầu đàm phán để mua lại đối thủ BP - nguồn thạo tin tiết lộ với tờ Wall Street Journal. Nếu trở thành hiện thực, đây sẽ là vụ sáp nhập lớn nhất trong ngành công nghiệp dầu lửa toàn cầu trong vòng gần 3 thập kỷ trở lại đây.

Nguồn tin cho biết đại diện của hai công ty đang tiến hành đàm phán và BP đang xem xét một cách cẩn trọng khả năng về chung một nhà với Shell. Việc thâu tóm BP sẽ giúp Shell có một vị thế tốt hơn để cạnh tranh với những đối thủ lớn hơn như Exxon Mobil và Chevron, đồng thời đây sẽ là sự kết hợp mang tính cột mốc của hai trong số những công ty khổng lồ thống trị ngành công nghiệp dầu lửa của thế giới.

Sau khi bài báo của Wall Street Journal được đăng, Shell lên tiếng phủ nhận thông tin này, nói rằng bài viết “lại là một sự đồn đoán nữa của thị trường. Chẳng có cuộc đàm phán nào đang diễn ra cả”.

BP hiện có giá trị vốn hóa thị trường khoảng 80 tỷ USD. Nếu tính cả phần bù (premium) giá cổ phiếu BP nếu có một thỏa thuận sáp nhập, đây sẽ là thương vụ lớn nhất trong ngành dầu lửa kể từ vụ sáp nhập 83 tỷ USD tạo ra Exxon Mobil vào năm 1998. Đây cũng sẽ là thương vụ mua bán và sáp nhập doanh nghiệp (M&A) lớn nhất từ đầu năm đến nay, trong bối cảnh thị trường MS&A toàn cầu suy giảm vì cuộc chiến thuế quan của Tổng thống Donald Trump và căng thẳng địa chính trị gia tăng.

So với BP, Shell ở vào một vị thế mạnh hơn, vì giá cổ phiếu Shell đã vượt trội so với BP trong những năm gần đây. Cũng giống như BP, Shell có trụ sở đặt ở Anh, nhưng công ty này có hoạt động khắp thế giới và giá trị vốn hóa thị trường hơn 200 tỷ USD. Trong khi đó, BP đã tụt lại trong hàng ngũ các công ty dầu lửa lớn sau khi mắc sai lầm vì dịch chuyển mạnh khỏi lĩnh vực năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Công ty này cũng đã trải qua nhiều năm bất ổn về đội ngũ quản lý và những vấn đề vận hành.

Nhà đầu tư chủ động (activist investor) Elliott Investment Management, đơn vị sở hữu cổ phần hơn 5% của BP, đã thúc đẩy những thay đổi tại công ty năng lượng này kể từ ít nhất tháng 2 năm nay, nhấn mạnh việc BP có thể bị một đối thủ mua lại. BP đã áp dụng một số biện pháp trong nỗ lực giải quyết sự thất vọng của các nhà đầu tư. Đầu năm nay, công ty đã công bố kế hoạch tăng sản lượng dầu khí và cắt giảm mạnh các khoản đầu tư vào năng lượng sạch.

BP cũng đang tìm cách bán lại mảng kinh doanh dầu nhờn mang thương hiệu Castrol và phát tín hiệu muốn bán ít nhất một phần bộ phận năng lượng mặt trời có tên Lightsource. Gần đây hơn, BP cho biết Chủ tịch Helge Lund, một “kiến ​​trúc sư” chính của chiến lược carbon thấp của công ty, có kế hoạch từ chức.

Về phần mình, Shell đang tập trung vào các hoạt động có lợi nhuận cao nhất của công ty, cam kết sẽ tăng sản lượng dầu khí và cắt giảm các mục tiêu về năng lượng xanh.

Đối với Shell, việc thâu tóm BP sẽ đòi hỏi thời gian nhiều năm để hợp nhất 2 công ty thành một thể thống nhất, xét tới sự xung đột văn hóa và việc phải bán bớt các tài sản chồng chéo. Tuy nhiên, một thương vụ sẽ mang lại cho mảng giao dịch toàn cầu của Shell một quy mô lớn hơn, đồng thời giúp củng cố vị thế của Shell ở những lĩnh vực như khí hóa lỏng. Các nhà phân tích và nhà đầu tư cũng nhận thấy một sự kết hợp tốt của hoạt động của hai công ty trên Vịnh Mexico, hiện đã được chính quyền Tổng thống Donald Trump đổi tên thành Vịnh Mỹ.

Việc mua lại BP sẽ tạo cơ hội cho Shell phân bổ chi phí trên một cơ sở hoạt động lớn hơn và sẽ loại bỏ các đối thủ cạnh tranh. Shell cũng sẽ dễ chấp nhận hơn về mặt chính trị đối với các cơ quan quản lý của Anh, những người có thể phản đối một người mua nước ngoài mua lại BP, một công ty có lịch sử hơn một thế kỷ bắt nguồn từ hoạt động thăm dò dầu mỏ ở Ba Tư trong thời kỳ đỉnh cao của Đế chế Anh.

Một thỏa thuận Shell-BP sẽ là thương vụ mới nhất trong làn sóng M&A trong ngành năng lượng, nỗ lực của các nhà sản xuất dầu khí nhằm đạt được quy mô kinh tế lớn hơn. Chevron vẫn đang nỗ lực để hoàn tất thỏa thuận trị giá 53 tỷ USD mua lại Hess trong bối cảnh thỏa thuận này bị trì hoãn do sự thách thức pháp lý của Exxon.

Năm ngoái, Exxon đã hoàn tất thỏa thuận trị giá 60 tỷ USD để mua Pioneer Natural Resources. Diamondback Energy cũng hoàn tất thỏa thuận trị giá 26 tỷ USD mua lại Endeavor Energy Resources để củng cố vị thế của mình tại lưu vực Permian ở Mỹ.