
Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025
Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".
Thứ Sáu, 03/10/2025
Ngọc Lan
09/11/2024, 10:26
Báo cáo bền vững đã và đang trở thành yếu tố hết sức quan trọng đối với tính minh bạch của tổ chức và lựa chọn đầu tư trên toàn cầu, trong đó có nền kinh tế Việt Nam đang lớn mạnh...
Nhà đầu tư ở các thị trường tài chính mới nổi thường bị cho là coi trọng lợi ích trước mắt hơn tính bền vững lâu dài, và thị trường tài chính Việt Nam không phải là trường hợp ngoại lệ. Tuy nhiên, bằng chứng cho thấy đang có sự thay đổi trong lối suy nghĩ này.
Theo nghiên cứu mới được thực hiện bởi Tiến sĩ Samuel Buertey, Tiến sĩ Richard Ramsawak và Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Bình, Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam, cũng với những tổ chức được niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư Việt phản ứng tích cực với báo cáo bền vững, đặc biệt so với nhà đầu tư ở các thị trường mới nổi khác.
Những công ty nhận Giải thưởng Báo cáo phát triển bền vững (SRA) ở Việt Nam cho thấy lợi nhuận cao hơn bình thường trong vòng năm ngày sau khi công bố giải thưởng. Điều này trái ngược với các thị trường như Trung Quốc, nơi nghiên cứu tương tự cho thấy nhà đầu tư có xu hướng phản ứng tiêu cực với sự công nhận về các nỗ lực liên quan đến phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Trong khi nhà đầu tư ở một số nước Mỹ La tinh như Argentina và Chile có phản ứng tích cực trước các giải thưởng bền vững, phản hồi này lại không rõ nét như ở Việt Nam.
Theo Tiến sĩ Ramsawak, nhà đầu tư ở thị trường chứng khoán Việt Nam đánh giá cáo hơn những nỗ lực minh bạch về phát triển bền vững của công ty, phù hợp với khuynh hướng toàn cầu về đầu tư có trách nhiệm.
Mặc dù báo cáo bền vững ở Việt Nam đang dần được ưa chuộng nhưng vẫn chưa theo kịp tốc độ phát triển kinh tế của đất nước. Báo cáo hiện chủ yếu tập trung ở các công ty lớn trên thị trường chứng khoán và đối mặt với nhiều trở ngại.
Một trong những trở ngại chính là thiếu hướng dẫn quy định rõ ràng về các yếu tố cấu thành báo cáo bền vững toàn diện và đáng tin cậy. Mặc dù có nhiều khung báo cáo quốc tế khác nhau để các tổ chức tự nguyện áp dụng, hướng dẫn rõ ràng từ các nhà hoạch định chính sách là cần thiết để thiết lập quy chuẩn cho doanh nghiệp làm theo, cũng như thực thi trách nhiệm giải trình.
Một rào cản khác để thúc đẩy báo cáo bền vững là cam kết ở cấp độ quản lý và hội đồng quản trị, điều này giúp thiết lập tiêu chuẩn để mọi người trong công ty noi theo.
Theo một báo cáo của Cuộc bình chọn doanh nghiệp niêm yết Việt Nam (VLCA) gần đây, chỉ có 3,3% công ty ở Việt Nam có ủy ban ở cấp hội đồng quản trị hoặc thành viên hội đồng quản trị được chỉ định giám sát việc phát triển bền vững cho tổ chức. Trong số này chỉ có 2,7% xác định rủi ro và cơ hội liên quan đến các vấn đề phát triển bền vững.
"Để giải quyết những rào cản này sẽ cần tới các sáng kiến xây dựng năng lực, khung pháp lý mạnh hơn và thúc đẩy văn hóa doanh nghiệp coi trọng tính minh bạch và bền vững lâu dài", Tiến sĩ Bình nhấn mạnh.
Tiến sĩ Buertey cho biết kết quả nghiên cứu gửi một thông điệp rõ ràng đến các công ty Việt: Báo cáo bền vững có thể nâng cao nhận thức thị trường và niềm tin của nhà đầu tư.
Các công ty đầu tư vào những hoạt động bền vững minh bạch và chất lượng cao có thể thấy phản ứng tích cực của thị trường và có khả năng thúc đẩy giá trị cổ phiếu của họ.
“Báo cáo bền vững không chỉ là nghĩa vụ đạo đức hay quy định mà còn là công cụ chiến lược để cải thiện vị thế trên thị trường”, Tiến sĩ Buertey nói.
Trong tương lai, dự báo báo cáo bền vững trong các doanh nghiệp Việt Nam sẽ hướng tới chuẩn hóa và toàn diện hơn.
Khi nhận thức của nhà đầu tư về những yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG) tăng lên, các công ty sẽ áp dụng những khung báo cáo minh bạch và có thể so sánh hơn. Thay đổi này có thể đến từ cả áp lực pháp lý và nhu cầu thị trường, khi ngày càng nhiều nhà đầu tư toàn cầu đưa các chỉ số bền vững vào tiêu chí đầu tư của họ.
“Chúng tôi cũng hy vọng công nghệ sẽ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển báo cáo bền vững, với tiến bộ trong phân tích dữ liệu cho phép công ty theo dõi và báo cáo hiệu suất ESG của họ chính xác hơn," Tiến sĩ Buertey cho biết.
Ngoài ra, khi người tiêu dùng ngày càng ưu ái ủng hộ các thương hiệu có đạo đức và bền vững, doanh nghiệp Việt có thể bắt đầu dùng báo cáo bền vững không chỉ như một công cụ tuân thủ mà còn là một lợi thế cạnh tranh để tạo sự khác biệt ở cả thị trường trong nước và quốc tế.
Ông cũng tin rằng xu hướng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến mặt bằng đầu tư của Việt Nam nhờ thu hút nhiều nhà đầu tư có ý thức bền vững hơn.
Để tăng cường hơn nữa vai trò của báo cáo bền vững trên thị trường tài chính Việt Nam, Tiến sĩ Buertey gợi ý các cơ quan quản lý có thể đưa ra những hướng dẫn rõ ràng và nghiêm ngặt hơn về những tiêu chuẩn báo cáo bền vững, đảm bảo tính nhất quán và khả năng so sánh giữa các ngành. Điều này sẽ đem đến cho nhà đầu tư dữ liệu đáng tin cậy hơn để đánh giá giá trị dài hạn của công ty.
Việc thúc đẩy thành lập các ủy ban bền vững trong cấu trúc quản trị doanh nghiệp cũng có thể đảm bảo rằng tính bền vững được xem là một ưu tiên chiến lược ở cấp hội đồng quản trị.
“Nhìn chung, các chính sách này sẽ thúc đẩy môi trường đầu tư bền vững và minh bạch hơn, với mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy tăng trưởng bền vững và nâng cao vị thế của Việt Nam trên thị trường toàn cầu”, Tiến sĩ Buertey nhấn mạnh.
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế và bảo vệ môi trường. Mặc dù nhận thức rõ tầm quan trọng, nhưng trên thực tế, việc đầu tư vào công nghệ tiết kiệm năng lượng của doanh nghiệp vẫn còn nhiều trở ngại…
Dựa trên tính toán, đánh giá tác động của các xu hướng truyền thống lên tốc độ tăng trưởng, TS. Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nêu rõ: việc duy trì mô hình tăng trưởng trên cơ sở xu hướng, cách thức khai thác các động lực tăng trưởng truyền thống sẽ trở thành một thách thức lớn với mục tiêu tăng trưởng nếu không có thay đổi liên quan đến mô hình tăng trưởng...
Đây là thời điểm đất nước rất cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị, của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân để cùng kiến tạo một mô hình tăng trưởng mới, đưa Việt Nam bứt phá, đạt tăng trưởng hai con số. Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh bốn định hướng tập trung trao đổi để nâng cao năng lực nội sinh, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, tạo sức bật cho kinh tế Việt Nam...
Kinh tế hóa môi trường, trong đó thiết lập cơ chế định giá tài nguyên, chi trả dịch vụ hệ sinh thái và nâng cao hiệu quả của công cụ thuế môi trường, phí môi trường, hạn ngạch phát thải. Áp dụng triệt để nguyên tắc “Người được hưởng lợi từ môi trường có nghĩa vụ đóng góp tài chính cho bảo vệ môi trường; người gây ô nhiễm, sự cố và suy thoái môi trường phải chi trả, bồi thường thiệt hại, khắc phục, xử lý”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: