Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 5/4 tuyên bố đã yêu cầu các quan chức thương mại Mỹ xem xét áp thuế quan lên thêm 100 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ mỗi năm. Động thái này có thể "đổ thêm dầu vào lửa" trong mâu thuẫn thương mại vốn đang tăng cao giữa hai nước.

Hãng tin Reuters, trong một tuyên bố được Nhà Trắng công bố, ông Trump nói việc áp thuế đối với thêm các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ được cân nhắc "trên cơ sở sự đáp trả không bình đẳng" của Bắc Kinh đối với hành động thương mại trước đó của Mỹ.

Đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc đã có hai động thái đáp trả Mỹ. Lần thứ nhất, Trung Quốc áp thuế lên 3 tỷ USD hàng Mỹ nhập vào Trung Quốc mỗi năm, nhằm trả đũa việc Mỹ dựng hàng rào thuế thép và nhôm. Lần thứ hai, Trung Quốc áp thuế lên 50 tỷ USD hàng Mỹ, đáp trả việc Mỹ áp thuế lên 50 tỷ USD hàng Trung Quốc.

Ông Trump cũng nói thêm rằng đại diện thương mại Mỹ (USTR) đã xác định được rằng Trung Quốc "liên tục có các hoạt động bất bình đẳng nhằm chiếm lấy tài sản trí tuệ của Mỹ".

Tuyên bố này của nhà lãnh đạo Mỹ được đưa ra sau khi thị trường chứng khoán Mỹ đã đóng cửa phiên giao dịch ngày thứ Năm, khiến các chỉ số tương lai giảm mạnh, trong đó S&P 500 tương lai có lúc giảm 1,3%. Trước đó, chứng khoán Mỹ có phiên tăng thứ ba liên tiếp khi giới đầu tư tin tưởng Washington và Bắc Kinh sẽ đàm phán để giải quyết bất đồng về thương mại.

"Thay vì sửa chữa sai lầm, Trung Quốc đã chọn cách gây tổn hại cho những người nông dân và các nhà sản xuất của chúng tôi", ông Trump nói.

Năm 2017, thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc là 375 tỷ USD. Ông Trump đã yêu cầu Trung Quốc cắt giảm 100 tỷ USD trong mức thâm hụt này.

Tuần này, giới chức Nhà Trắng phát tín hiệu sẵn sàng đàm phán với Trung Quốc để giảm nhiệt căng thẳng. Tuy nhiên, Trung Quốc đang thể hiện một lập trường cứng rắn với Mỹ. Truyền thông nhà nước Trung Quốc ngày 5/4 cảnh báo Washington sẽ phải học một "bài học cay đắng" vì đối đầu với Bắc Kinh về thương mại.

Nguồn tin là một quan chức cấp cao của Mỹ đề nghị giấu tên nói với Reuters rằng hai bên chưa chính thức đàm phán, nhưng Mỹ sẵn sàng đàm phán với Trung Quốc.

Hãng tin Bloomberg cho rằng việc ông Trump tính đánh thuế thêm 100 tỷ USD hàng Trung Quốc có thể phá hỏng những nỗ lực của hai bên nhằm "tháo ngòi" chiến tranh thương mại mấy ngày qua.

Hãng thông tấn Trung Quốc Tân Hoa Xã ngày 6/4 nói Bắc Kinh kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình "trước những hành động mới của Mỹ".

"Mọi thứ trông bắt đầu có vẻ giống như sự khởi đầu của một cuộc chiến tranh thương mại, nếu như hành động của mỗi bên được phía bên kia đáp trả tương xứng", chiến lược gia Patrick Bennett thuộc Canadian Imperial Bank of Commerce nhận định.

Trong một bài phát biểu vào ngày thứ Năm, ông Trump nói đã đến lúc chặn đứng việc Trung Quốc "lợi dụng" nước Mỹ.

"Cần phải xử lý những người không đối xử đúng đắn với bạn", ông Trump nói ở West Virginia. "Chúng ta sẽ có một mối quan hệ tốt đẹp với Mỹ trong dài hạn, nhưng chúng ta cần phải giải quyết vấn đề hiện tại trước đã. Chúng ta cần có sự cân bằng".