Tổng thống Mỹ Donald Trump cuối tuần vừa rồi một lần nữa chỉ trích Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), nói rằng chính sách tiền tệ thắt chặt của ngân hàng trung ương này là một nguyên nhân dẫn tới đồng USD mạnh, gây thiệt hại cho khả năng cạnh tranh của hàng hóa Mỹ.

"Chúng ta có một quý ông ở FED rất thích có một đồng USD thật mạnh", hãng tin Reuters dẫn lời ông Trump phát biểu tại một sự kiện ở Maryland. "Tôi muốn một đồng USD mạnh, nhưng tôi muốn một đồng USD tuyệt vời cho đất nước của chúng ta, chứ không phải một đồng USD mạnh đến nỗi cản trở chúng ta cạnh tranh với các quốc gia khác".

Ông Trump - người muốn đưa kinh tế trở thành thành tựu quan trọng nhất trong nhiệm kỳ cầm quyền - đã nhiều lần chỉ trích FED và Chủ tịch FED Jerome Powell vì nâng lãi suất.

Sau 4 lần nâng lãi suất trong năm 2018, FED gần đây tuyên bố sẽ "kiên nhẫn" trong việc thắt chặt thêm chính sách tiền tệ trong năm 2019. Sự dịch chuyển lập trường này của FED xuất phát từ những lo ngại về triển vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ, biến động trên thị trường tài chính, tình trạng giảm tốc của nền kinh tế toàn cầu, và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung.

"Chúng ta có một quý ông ở FED ưa việc thắt chặt định lượng. Chúng ta đều muốn có một đồng USD mạnh, nhưng cũng một vừa hai phải thôi", ông Trump nói thêm. "Các bạn có thể tưởng tượng nếu chúng ta giữ nguyên lãi suất… nếu chúng ta không thắt chặt định lượng, thì điều đó sẽ dẫn đến việc đồng USD yếu đi một chút".

Theo lý thuyết của bộ môn kinh tế học, đồng nội tệ yếu sẽ giúp hàng hóa xuất khẩu của một quốc gia cạnh tranh tốt hơn ở thị trường nước ngoài.

Về phần mình, Chủ tịch FED luôn nói ông không bị tác động bởi sức ép chính trị, đồng thời khẳng định rõ ràng về sự độc lập của FED. Hồi đầu tháng 1 năm nay, ông Powell nói ông sẽ không từ chức cho dù ông Trump có yêu cầu ông từ chức.

Tuyên bố đó được ông Powell đưa ra sau những thông tin hồi tháng 12 năm ngoái nói rằng ông Trump đã bàn bạc với các cố vấn về khả năng sa thải ông Powell nếu FED tiếp tục nâng lãi suất. Theo quy định hiện nay của Mỹ, Tổng thống có quyền bổ nhiệm nhưng không có quyền đuổi việc Chủ tịch FED.

Thắt chặt định lượng (QT) là việc FED bán ra tài sản để thu hẹp quy mô của bảng cân đối kế toán. Hoạt động này trái ngược với nới lỏng định lượng (QE) - là việc FED mua vào tài sản trong thời gian khủng hoảng tài chính để thông qua đó bơm tiền vào nền kinh tế, hỗ trợ tăng trưởng.

Thời gian qua, FED bán tài sản với tốc độ 50 tỷ USD mỗi tháng từ bảng cân đối kế toán trị giá 4 nghìn tỷ USD. Giới đầu tư cho rằng QT đã khiến các điều kiện tài chính trên thị trường bị thắt chặt dần. Tuy nhiên, trong cuộc điều trần tại Quốc hội vào tuần trước, ông Powell nói rằng FED sẽ dừng QT trong năm nay.

Lãi suất cho vay tham chiếu ở FED hiện được đặt ở khoảng 2,25-2,5%. Trong thời gian khủng hoảng tài chính, lãi suất này được FED hạ về 0-0,25%.