Ông Trump “nổi đóa” với Đức vì đường ống dẫn khí đốt từ Nga
Dấu hiệu mới nhất cho thấy mối quan hệ đồng minh Mỹ-Đức xấu đi trong những năm gần đây
Tổng thống Donald Trump ngày 12/6 tăng cường chỉ trích Đức, dọa áp lệnh trừng phạt vì việc Thủ tướng Angela Merkel ủng hộ một dự án đường ống dẫn khí đốt từ Nga. Ông Trump cũng dọa sẽ rút hỗ trợ quân sự đối với Đức, đồng minh của Mỹ trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), vì Berlin không chịu tăng chi tiêu quốc phòng.
Theo hãng tin Bloomberg, ông Trump đã từng nhiều lần cảnh báo về việc Đức ủng hộ dự án đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2. Lần này, ông nói đang xem xét các biện pháp trừng phạt để chặn dự án mà ông cho là sẽ khiến Đức trở thành "con tin" của Nga. Ngoài ra, Mỹ cũng muốn xuất khẩu khí đốt sang Đức, thay vì chứng kiến Đức mua khí đốt của Nga.
"Chúng tôi đang bảo vệ Đức khỏi Nga, mà Nga lại có thể thu hàng tỷ, tỷ USD tiền bán khí đốt cho Đức", ông Trump phát biểu trước báo giới tại Nhà Trắng sau khi có cuộc gặp với Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda.
Phát biểu trên của ông Trump là dấu hiệu mới nhất cho thấy mối quan hệ Mỹ-Đức xấu đi trong những năm gần đây.
Không chỉ phê phán Chính phủ của bà Merkel về đường ống dẫn khí đốt, ông Trump còn chỉ trích Berlin về chính sách thương mại và chi tiêu quốc phòng. Trong khi đó, Đức cũng chỉ trích việc ông Trump rút khỏi nhiều thỏa thuận quốc tế, bao gồm thỏa thuận chống biến đổi khí hậu và thỏa thuận hạt nhân Iran.
Ông Trump không nói rõ công ty hay chính phủ nào có thể bị ông áp trừng phạt liên quan đến đường ống Nord Stream 2, nhưng phát biểu của ông đã khiến Moscow nhanh chóng có phản hồi. Phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov nói Tổng thống Mỹ đang làm một việc "chẳng khác gì tống tiền và một dạng cạnh tranh không bình đẳng".
Cuộc gặp gần đây nhất giữa ông Trump và bà Merkel mới diễn ra vào tuần trước, khi hai nhà lãnh đạo dự lễ kỷ niệm 65 năm ngày D-Day, ngày đánh dấu cuộc đổ bộ của quân đồng minh vào Normandy trong Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Trước đó chỉ vài ngày, trong một bài phát biểu tại Đại học Harvard, bà Merkel đã ngầm chỉ trích ông Trump khi kêu gọi sinh viên "xóa bỏ những bước tường" và không xem "những lời nói dối như sự thật". Dù không nêu đích danh ông Trump, những phát biểu của bà Merkel đủ để khán giả biết bà đang nói đến ai, và đã nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt.
Cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ của Mỹ đều phản đối đường ống Nord Stream 2, cho rằng Nga có thể sử dụng khí đốt để gây áp lực lên các nước Tây Âu phụ thuộc và nguồn cung năng lượng này. Các nghị sỹ Mỹ cũng lo rằng việc có thêm đường ống này sẽ giúp Nga có thể dễ dàng hơn trong việc cắt nguồn cung khí đốt cho Ukraine - quốc gia đang giữ vai trò điểm trung chuyển chủ chốt khí đốt sang châu Âu.
"Nước Đức đang phạm phải một sai lầm to lớn" vì lệ thuộc vào đường ống dẫn khí đốt từ Nga, ông Trump nói.
Đường ống Nord Stream 2 đã bị chậm tiến độ nhiều lần và có thể tới cuối năm 2020 mới đi vào hoạt động.
Căng thẳng với Đức về vấn đề chi tiêu quốc phòng, ông Trump nói ông đang tính đưa thêm 2.000 quân Mỹ tới đồn trú ở Ba Lan, và số quân này có thể rút từ Đức bởi ông tin Đức không chi đủ cho quân sự với tư cách một thành viên NATO. Hiện dang có 30.000 quân Mỹ đồn trú ở Đức.
Theo một thỏa thuận đạt được thời Tổng thống Barack Obama, các nước thành viên NATO đến giữa thập niên 2020 phải chi mỗi năm 2% tổng sản phẩm trong nước (GDP) cho quốc phòng. Trong năm 2018, mới chỉ có 7 quốc gia trong khối đạt được tỷ lệ này.
"Mức chi của Đức là 1%, họ phải tăng lên 2%", ông Trump nói. Theo dữ liệu của NATO, trong năm 2018, Đức chi 1,2% GDP cho quân sự.