09:59 24/10/2018

Ông Trump: Saudi Arabia “che đậy dở chưa từng thấy” vụ Khashoggi

An Huy

"Họ có một ý tưởng ban đầu rất tệ. Ý tưởng đó được thực thi rất tệ, và sự che đậy cũng vào hàng dở chưa từng thấy"

Thái tử Mohammed bin Salman (phải) của Saudi Arabia thăm hỏi thân nhân của nhà báo Samal Khashoggi tại Riyadh ngày 23/10 - Ảnh: Reuters.
Thái tử Mohammed bin Salman (phải) của Saudi Arabia thăm hỏi thân nhân của nhà báo Samal Khashoggi tại Riyadh ngày 23/10 - Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 23/10 nói rằng chính quyền Saudi Arabia đã thực hiện "sự che đậy tồi chưa từng thấy" trong vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi. Cùng với đó, Mỹ tuyên bố sẽ thu hồi thị thực (visa) đối với một vài trong số những người được cho là chịu trách nhiệm về cái chết của nhà báo này.

Theo hãng tin Reuters, vài giờ trước khi ông Trump đưa ra phát biểu trên, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã bác bỏ những tuyên bố trước đó của Saudi Arabia nói rằng cái chết của ông Khashoggi là do các điệp viên tự ý gây nên chứ không hề có sự chỉ đạo nào từ Riyadh. Ông Erdogan cũng hối thúc Chính phủ Saudi Arabia kiểm tra "từ trên xuống dưới" để tìm ra chủ mưu vụ sát hại nhà báo này tại lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2/10.

Trong một cuộc họp báo tại phòng Bầu dục của Nhà Trắng, khi được một nhà báo hỏi liệu vụ sát hại ông Khashoggi có thể đã diễn ra như thế nào, ông Trump đáp: "Họ có một ý tưởng ban đầu rất tệ. Ý tưởng đó được thực thi rất tệ, và sự che đậy cũng vào hàng dở chưa từng thấy".

Ông Khashoggi, một công dân Saudi Arabia, là người có nhiều bài báo chỉ trích thái tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia. Ông cư trú ở Mỹ và là một nhà báo chuyên mục của tờ Washington Post.

Vụ sát hại nhà báo này đã đẩy quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia, vốn là hai đồng minh, rơi vào một cuộc khủng hoảng.

Ông Trump đã có nhiều phát biểu khác nhau về vụ việc này trong những ngày gần đây, từ cảnh báo Saudi Arabia về những hậu quả "rất nghiêm trọng" và đề cập đến các biện pháp trừng phạt kinh tế, cho tới nhấn mạnh vai trò của Riyadh là đồng minh của Mỹ chống lại Iran và các tổ chức phiến quân Hồi giáo, cũng như một khách hàng lớn mua vũ khí Mỹ.

Trong các phát biểu đưa ra ngày thứ Ba, ông Trump không đề cập đến việc ai có thể là người chịu trách nhiệm cuối cùng cho vụ sát hại nhà báo Khashoggi.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói rằng Mỹ đã xác định được một số nhân vật trong Chính phủ Saudi Arabia và quan chức an ninh nước này mà Mỹ tin là tham gia vào vụ sát hại. Ông Pompeo cũng tuyên bố sẽ có hành động phù hợp với các nhân vật này, bao gồm thu hồi visa Mỹ.

Truyền thông nhà nước Saudi Arabia hôm thứ Bảy nói nhà vua Salman đã bắt 18 người và sa thải 5 quan chức cấp cao vì vụ Khashoggi. Trong số những người bị sa thải, có Saud al-Qahtani, một cố vấn cấp cao phụ trách truyền thông xã hội cho thái tử Mohammed. Hai nguồn tin tình báo nói với Reuters rằng chính Qahtani đã điều hành việc sát hại ông Khashoggi bằng cách ra lệnh qua Skype.

Vua Samlan 82 tuổi, đã trao quyền điều hành các công việc hàng ngày của Chính phủ Saudi Arabia cho thái tử Mohammed, 33 tuổi.

Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng ông Khashoggi đã bị một nhóm 15 điệp viên Saudi Arabia sát hại và phân xác bên trong lãnh sự quán. Nguồn tin là quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cũng nói nước này có bằng chứng là băng ghi âm về vụ sát hại.

Tuy nhiên, trong bài phát biểu trước Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ ngày thứ Ba, ông Erdogan không đề cập đến bằng chứng nào như vậy.

"Chính quyền Saudi Arabia đã có một động thái lớn cho cho phép vụ giết người đó. Từ giờ trở đi, chúng tôi hy vọng họ sẽ đưa ra ánh sát tất cả những ai chịu trách nhiệm cho vụ việc này, từ trên xuống dưới, và bắt những người đó phải chịu hình phạt thích đáng", ông Erdogan nói.