Tổng thống Donald Trump mở ra một mặt trận tiềm năng mới cho cuộc chiến thương mại của ông bằng việc ngừng coi Ấn Độ là một quốc gia đang phát triển, theo đó xóa bỏ ưu đãi cho phép Ấn Độ được miễn thuế quan đối với gần 2.000 sản phẩm xuất khẩu sang Mỹ.

"Tôi đã đi đến kết luận rằng Ấn Độ không đảm bảo với Mỹ về việc sẽ cung cấp cho Mỹ quyền tiếp cận công bằng và hợp lý với thị trường Ấn Độ", hãng tin dẫn một tuyên bố của ông Trump vào hôm thứ Sáu. "Vì vậy, sẽ là phủ hợp khi xóa bỏ tư cách của Ấn Độ là một nước đang phát triển thụ hưởng (ưu đãi thuế quan của Mỹ) kể từ ngày 5/6/2019".

Động thái này đã được chính quyền ông Trump cảnh báo từ mấy tháng trước. Không còn được Mỹ coi là nước đang phát triển, Ấn Độ không được tiếp tục hưởng ưu đãi theo Hệ thống Ưu đãi phổ cập (GSP) của Mỹ. Đây là chương trình đã có trong nhiều thập kỷ nhằm giúp thúc đẩy phát triển kinh tế trên toàn cầu.

Một tuyên bố của Chính phủ Ấn Độ cho biết nước này đã đề nghị giải pháp với Mỹ trong các cuộc thảo luận song phương về thương mại, nhưng không may là những giải pháp đó không được Mỹ chấp nhận.

Chính quyền ông Trump nói rằng lý do dẫn tới việc rút lại ưu đãi GSP dành cho Ấn Độ là mối lo về quyền tiếp cận thị trường Ấn Độ của hàng hóa Mỹ. Trong năm 2017, ưu đãi GSP giúp Ấn Độ được miễn thuế quan đối với khảng 5,7 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ, là nước hưởng nhiều ưu đãi nhất theo chương trình này.

Trước Ấn Độ, ông Trump vào tháng 5 đã chấm dứt ưu đãi tương tự đối với Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia được miễn thuế quan đối với 1,7 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ trong 2017.

Quyết định của ông Trump được đưa ra chỉ một ngày sau khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai sau khi giành chiến thắng áp đảo trong cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 5.

Một số nghị sỹ Ấn Độ đã cảnh báo nguy cơ xảy ra hệ quả kinh tế nghiêm trọng đối với nước này từ những biện pháp cứng rắn của Mỹ. Trước đó, Ấn Độ vì sức ép của Mỹ đã phải dừng mua dầu thô từ Iran.

Trong số những ngành công nghiệp của Ấn Độ chịu nhiều ảnh hưởng từ việc Mỹ chấm dứt ưu đãi GSP, phải kể tới ngành nông nghiệp, phụ tùng ô tô, và dược phẩm.

Theo ước tính của Liên đoàn Các tổ chức xuất khẩu Ấn Độ (FIEO), với quyết định của ông Trump, các nhà xuất khẩu của nước này sẽ thiệt hại khoảng 260 triệu USD mỗi năm.

Trong khi đó, theo ông Dan Anthony, Giám đốc Liên minh vì GSP, một tổ chức thương mại, nói rằng động thái của Mỹ sẽ khiến doanh nghiệp Mỹ phải trả thêm 300 triệu USD thuế nhập khẩu mỗi năm.