11:51 09/11/2023

Quốc hội bổ sung, cho ý kiến đối với Nghị quyết về Thuế tối thiểu toàn cầu

Nhĩ Anh

Hai Nghị quyết của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu và giảm thuế giá trị gia tăng sẽ được Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023)...

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ vừa ký ban hành Nghị quyết số 39 quyết nghị điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023.

Theo đó, bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 để trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023) theo quy trình tại một kỳ họp với 2 dự thảo nghị quyết:

Một là, Nghị quyết của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu;

Hai là, Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (báo cáo Quốc hội quyết nghị trong Nghị quyết kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV).

Nghị quyết nêu rõ, phân công cơ quan trình, cơ quan chủ trì thẩm tra, tham gia thẩm tra các dự thảo Nghị quyết được bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 như sau:

Cơ quan trình 2 Nghị quyết là Chính phủ; cơ quan chủ trì thẩm tra là Ủy ban Tài chính, Ngân sách; cơ quan tham gia thẩm tra là Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban khác của Quốc hội.

Liên quan đến Nghị quyết về áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu, tại buổi họp báo về dự kiến chương trình kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV trước đó,  Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cho biết hai dự thảo Nghị quyết về việc áp dụng các quy định về việc áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu và Nghị quyết về việc áp dụng thí điểm chính sách hỗ trợ đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao đã được Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét tại kỳ họp tháng 9.

Đây là chính sách quan trọng, chưa có tiền lệ, cần được nghiên cứu kỹ lưỡng thận trọng, thấu đáo, toàn diện, để đảm bảo mục tiêu giữ quyền đánh thuế của Việt Nam, giữ chân các nhà đầu tư cũ, thu hút nhà đầu tư mới. Đồng thời, đảm bảo không vi phạm nguyên tắc về Thuế tối thiểu toàn cầu, không làm ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh, môi trường đầu tư của Việt Nam.

Ngoài ra, theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu, thời hạn kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung là 12 tháng, tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu là 18 tháng kể từ khi kết thúc năm tài chính. Như vậy, việc nộp thuế bổ sung tại nước mẹ của các tập đoàn không phải từ 1/1/2024 và nếu có nộp cũng từ năm 2025.

Tại Phiên họp thứ 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu ngày 28/9, cơ quan trình và cơ quan thẩm tra đều nhấn mạnh đến sự cần thiết ban hành Nghị quyết để đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của Việt Nam và giúp các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài yên tâm về môi trường pháp lý tại Việt Nam.

Thuế tối thiểu toàn cầu không phải là điều ước quốc tế, không phải là cam kết quốc tế, không bắt buộc các quốc gia phải áp dụng. Tuy nhiên, nếu Việt Nam không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, có quyền thu thuế bổ sung đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam (nếu thuộc đối tượng áp dụng) mà được hưởng mức thuế suất thực tế tại Việt Nam thấp hơn mức tối thiểu toàn cầu 15%, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, Việt Nam cần khẳng định áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu. Theo hướng dẫn của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) về quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu, Thuế tối thiểu toàn cầu có bản chất là thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung và các nước cần quy định trong hệ thống pháp luật của mình cho phù hợp.

Việc áp dụng các quy định của thuế tối thiểu toàn cầu mang lại cho Việt Nam những cơ hội mới, cụ thể như: Tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ phần thu thuế bổ sung; tăng cường hội nhập quốc tế; Giảm thiểu hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá, chuyển lợi nhuận.

Đối với thuế giá trị gia tăng, trước đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đồng ý với đề xuất của Bộ Tài chính giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) trong 6 tháng đầu năm 2024. Dự kiến việc giảm thuế VAT này sẽ khiến ngân sách hụt thu khoảng 25.000 tỷ đồng.

Theo đề xuất của Bộ Tài chính gửi Thủ tướng Chính phủ, việc giảm thuế VAT sẽ tiếp tục được thực hiện từ ngày 1/1/2024 đến hết ngày 30/6/2024.

Việc giảm 2% thuế suất thuế VAT sẽ tiếp tục được áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%).

Việc giảm thuế sẽ trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như: Viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản xuất kim loại và sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, ngành khai khoáng (không kể khai thác than), sản xuất than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản xuất hoá chất và sản phẩm hoá chất, các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.