06:00 06/05/2016

“Siêu dự án trên sông Hồng mới chỉ là ý tưởng”

Nguyên Hà

Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông tin thêm về dự án giao thông - thuỷ điện trên sông Hồng do một nhà đầu tư tư nhân đề xuất

Dư luận và giới chuyên gia lo ngại về cảnh quan cũng như sự an toàn của đê điều, dòng chảy trên sông Hồng nếu dự án được triển khai.<br>
Dư luận và giới chuyên gia lo ngại về cảnh quan cũng như sự an toàn của đê điều, dòng chảy trên sông Hồng nếu dự án được triển khai.<br>
“Đối với dự án trên sông Hồng, chúng tôi đã nhận được một số ý kiến có sự đồng thuận khá cao của các bộ, ngành, địa phương, nhưng đây mới chỉ là ở mức báo cáo Thủ tướng cho phép chủ đầu tư tiếp tục nghiên cứu dự án”.

Có mặt tại cuộc họp báo Chính phủ, chiều 5/5, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã cho biết như vậy về dự án giao thông xuyên Á và một số công trình thuỷ điện trên sông Hồng do doanh nghiệp tư nhân Xuân Thiện (Ninh Bình) đề xuất đầu tư đang gây nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận.

Trả lời báo giới về những quan ngại tiêu cực đến quy hoạch, cảnh quan, môi trường cũng như sự an toàn dòng chảy của sông Hồng nếu dự án nói trên được triển khai, Vụ trưởng Vụ Giám sát và Thẩm định đầu tư Nguyễn Xuân Tự khẳng định “dự án mới ở bước rất sơ khai, mới đề xuất ban đầu”.

Tuy nhiên, theo ông Tự, với nhận thức dự án quan trọng này có ảnh hưởng tới môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã gửi xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương liên quan.

“Muốn đầu tư dự án, còn phải qua ít nhất 2 bước nữa. Trước hết là các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt đề xuất dự án. Sau khi phê duyệt đề xuất dự án xong, cơ quan nhà nước có thẩm quyền lập báo cáo nghiên cứu khả thi và cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi. Khi đó nhà đầu tư mới được đầu tư”, ông Tự nói.

Cũng theo đại diện Vụ Giám sát và Thẩm định, với các nhà đầu tư, chúng ta rất khuyến khích các đề xuất sáng kiến của họ, nhưng không có nghĩa một khi đề xuất là anh được lựa chọn làm nhà đầu tư. Quá trình lựa chọn nhà đầu tư phải qua quy định của Luật Đấu thầu, theo quy định của Nghị định 15 về hợp tác công tư (PPP).

“Chúng tôi nhận thấy dự án chắc chắn có tác động đến môi trường, nhưng ảnh hưởng như thế nào, trong quá trình thực hiện như nạo vét lòng sông, xây đập thủy điện, các âu tàu… thì phải có đánh giá tác động môi trường chi tiết và Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các bộ, ngành có liên quan thẩm định báo cáo này”.

Ông Tự cũng nhấn mạnh rằng, dự án này kéo dài từ Lào Cai suốt dọc sông nên sẽ ảnh hưởng khá nhiều đến Đồng bằng châu thổ sông Hồng. Và đặc biệt cần tính rất kỹ vấn đề thủy văn, thủy lợi, vấn đề xói lở hai bờ sông ra sao, xây dựng những đập dâng nước ở vị trí nào, địa chất ra sao, vấn đề mua bán điện thế nào… tất cả những vấn đề đó còn bỏ ngỏ. Mọi việc mới chỉ báo cáo Thủ tướng bước đầu.

Mặc dù theo lời ông Tự, dự án mới chỉ dừng ở mức ý tưởng ban đầu, song mới đây Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản trình Thủ tướng phê duyệt dự án giao thông đường thủy xuyên Á và thủy điện trên sông Hồng do Công ty TNHH Xuân Thiện - thành viên Tập đoàn ThaiGroup do ông Nguyễn Đức Thụy làm Chủ tịch hội đồng Quản trị, đề xuất làm chủ đầu tư.

Mục tiêu của dự án là sẽ mở ra một tuyến vận tải thông suốt trên sông Hồng từ Lạch Giang (Nam Định) qua Hà Nội, Phú Thọ, Yên Bái tới Quý Xa (Lào Cai).

Trên tuyến giao thông này sẽ xây dựng 7 cảng là Phố Mới, Apatit, Quý Xa (Lào Cai), cảng Văn Phú (Yên Bái), cảng Ngọc Tháp, Cổ Tiết (Phú Thọ), cảng phía Bắc (Hà Nội). Chủ đầu tư còn nêu rõ dự án này sẽ giúp tăng cường giao lưu thương mại, vận tải xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc).

Bên cạnh đó, chủ đầu tư cũng đề xuất xây dựng 6 đập thủy điện và âu tàu để nâng mực nước cho tàu trọng tải lớn qua lại. Đây là các công trình thủy điện với tổng công suất thiết kế khoảng 228 MW, cung cấp 912 triệu kWh/năm.

Còn theo chủ đầu tư, dự án nói trên được đề xuất thực hiện theo dạng hợp đồng BOO (Xây dựng - Sở hữu - Kinh doanh).

Tổng vốn đầu tư dự kiến lên tới khoảng 24.500 tỷ đồng, tương đương 1,1 tỷ USD. Trong đó, chi phí xây dựng là 8.207 tỷ đồng, chi phí thiết bị 4.558 tỷ đồng, chi phí bồi thường tái định cư 1.230 tỷ và dự phòng khoảng 6.549 tỷ đồng… Cơ cấu vốn gồm 30% tự có của doanh nghiệp, còn lại 70% là vay thương mại.