Thách thức kiểm soát loạt biến số khó lường gây áp lực lên lạm phát
Ánh Tuyết
19/10/2022, 16:34
Theo các chuyên gia, mặc dù lạm phát trong 9 tháng qua ở trong “vùng xanh” nhưng từ nay đến năm 2023, với hàng loạt biến số dồn dập như: biến động giá năng lượng, gói hỗ trợ lớn nhất lịch sử đổ dồn giải ngân trong năm tới, trợ lực từ chính sách giảm thuế giảm dần hay tăng giá các dịch vụ công, tiền lương… việc kiểm soát lạm phát sẽ vô cùng khó khăn...
Năm 2023, do còn nhiều biến số khó lường nên tăng trưởng của Việt Nam có thể chậm hơn năm 2022 trong khi lạm phát sẽ nhích tăng.
Cập nhật từ các báo cáo phân tích cho thấy, tỷ lệ lạm phát toàn cầu đang tỏ ra khó chế ngự hơn so với dự kiến. Tại nhiều quốc gia trên thế giới, lạm phát cao dai dẳng và nghiêm trọng nhất trong 4 thập kỷ gần đây, đặc biệt là ở Hoa Kỳ và các nền kinh tế lớn của châu Âu.
Để đưa lạm phát trở lại mức mục tiêu 2% từ mức 8-9% hiện nay, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) đã 5 lần nâng lãi suất, trong đó có 3 lần tăng 0,75 điểm phần trăm liên tiếp. Dồn dập ba áp lực lớn từ khủng hoảng năng lượng, lạm phát cao và thắt chặt chính sách tiền tệ tiếp tục bao trùm nhiều quốc gia.
GIỮ LẠM PHÁT TRONG "VÙNG XANH"
Tại Việt Nam, sức nóng của lạm phát dường như chưa quá đáng sợ. Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo lạm phát bình quân tại Việt Nam khoảng 3,8% trong năm 2022. Trong đó, mối lo chủ yếu đến từ áp lực lạm phát bên ngoài và chính sách tiền tệ thắt chặt của Fed và các nền kinh tế phát triển, có thể dẫn đến biến động lớn trên thị trường tài chính toàn cầu, làm suy giảm tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.
Nhìn lại bức tranh thị trường, giá cả trong nước 9 tháng qua, theo số liệu của Tổng cục Thống kê công bố, bình quân CPI 9 tháng chỉ tăng 2,73% so với cùng kỳ, thấp hơn mức tăng 3,85% cùng kỳ năm 2020 và cao hơn so với mức tăng cùng kỳ năm 2021 (1,82%).
Lạm phát cơ bản bình quân 9 tháng năm 2022 được kiểm soát ở mức tăng 1,88%. CPI 9 tháng năm nay tăng so với cùng kỳ năm trước do một số nguyên nhân chủ yếu.
Một là, giá xăng dầu trong nước dù giảm nhiệt gần đây nhưng tăng sốc 41,07% so với cùng kỳ năm trước, làm CPI chung tăng 1,48 điểm phần trăm; giá gas tăng 18,75%, làm CPI chung tăng 0,27 điểm phần trăm.
Tuy nhiên, do giá xăng dầu ảnh hưởng trực tiếp đến nhóm giao thông lại chiếm trọng số khá thấp, chỉ 9,67% trong rổ tính CPI nên dường như sức nóng từ cuộc chiến năng lượng không phả quá mạnh vào chỉ số CPI.
Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 42 phát hành ngày 17-10-2022. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Bộ Tài chính đề xuất bỏ giấy phép nhập khẩu thuốc lá miễn thuế
Tại Dự thảo lần 2 Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 100/2020/NĐ-CP về kinh doanh hàng miễn thuế, Bộ Tài chính đề xuất doanh nghiệp chỉ cần lập báo cáo định kỳ hàng năm về tình hình nhập khẩu, tồn kho và tiêu thụ thuốc lá miễn thuế, đồng thời đảm bảo in cảnh báo sức khỏe trên bao bì theo quy định…
Chuyên gia: Không chủ quan với tỷ giá dù Fed đã giảm lãi suất
Theo chuyên gia, nếu Fed buộc phải hạ lãi suất mạnh hơn, đó có thể là tín hiệu kinh tế Mỹ suy yếu, kéo nhu cầu nhập khẩu đi xuống. Điều này sẽ bất lợi cho xuất khẩu của Việt Nam, khiến nguồn cung ngoại tệ chủ lực suy giảm và tạo áp lực lên tỷ giá...
3 tháng cao điểm chống buôn lậu: Hơn 5.400 vụ bị bắt giữ với trị giá gần 4.900 tỷ
Trong ba tháng cao điểm từ 15/5 đến 15/8/2025, ngành hải quan đã phát hiện 5.459 vụ vi phạm với trị giá hàng hóa gần 4.900 tỷ đồng; ngành thuế thanh tra hơn 19.000 doanh nghiệp và kiến nghị xử lý 16.138 tỷ đồng...
VCCI đề xuất giữ nguyên thuế suất 5% với thu nhập doanh nghiệp nước ngoài từ lãi tiền vay
Trong văn bản góp ý Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, VCCI cho rằng việc tăng thuế suất với thu nhập doanh nghiệp nước ngoài từ lãi tiền vay có thể khiến Việt Nam mất lợi thế trong thu hút vốn, do đó, cần giữ nguyên mức 5% hiện hành…
Lãi suất USD liên ngân hàng giảm mạnh, tỷ giá ổn định
Thị trường tiền tệ trong nước và quốc tế ngày 18/9/2025 ghi nhận một số biến động đáng chú ý, trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) chính thức cắt giảm lãi suất lần đầu tiên sau 9 tháng...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: