16:45 02/10/2019

Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng

Tường Bách

Mặc dù hơi bị lấn át bởi quảng trường công cộng khổng lồ và đường cao tốc bốn làn chạy ngay bên cạnh, cung điện Potala lộng lẫy vẫn toát ra hào quang huyền bí và thu hút kỳ lạ.


Đối với khách du lịch nước ngoài, một phần của sự quyến rũ chính là sự khó khăn để có thể đến đượcTây Tạng. Chi phí tour cao, sự hạn chế đi lại, yêu cầu nghiêm ngặt về sức khỏe… là những gì chúng ta cần để được phép du lịch ở vùng đất xa xôi này.Nhưng từ đầu năm nay, việc du lịch đến Khu tự trị Tây Tạng (TAR) của Trung Quốc đã trở nên ít khó khăn hơn. Giấy phép du lịch, bắt buộc đối với tất cả người nước ngoài, giờ đây dễ xin hơn và "mái nhà của thế giới" dường như cởi mở hơn với người ngoài hơn bao giờ hết. Năm 2018, khoảng 33,6 triệu khách du lịch đã đến thăm TAR - tăng mạnh 31,5% so với năm trước. Và cơ quan du lịch địa phương đang hy vọng sẽ đón 50 triệu khách du lịch vào cuối năm 2019.
Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng - Ảnh 1.
Trong bối cảnh đó, hầu như không ngạc nhiên khi một buổi tối đi dạo quanh Barkhor, con đường trung tâm của Lhasa được đặt xung quanh Đền Jokhang cổ đại, bạn sẽ bắt gặp hàng chục nhà hàng và cửa hàng lưu niệm, bao gồm các cửa hàng Pizza Hut và McDonalds địa phương được trang bị nội thất kiểu Tây Tạng, kế bên là các nhà hàng "bít tết Tây Tạng đích thực" pha trộn văn hóa du mục với phong cách phương Tây.Trên các đường phố có rất nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Đối với một số người, đây có thể là một trải nghiệm tâm linh. Nhưng đối với đám đông nữ du khách Trung Quốc đang tạo dáng trong trang phục Tây Tạng đầy màu sắc được thuê từ các cửa hàng, có vẻ như chuyến đi này là để tham dự một lễ hội cosplay. Ít nhất, họ đem lại kha khá thu nhập cho các nhiếp ảnh gia địa phương mà họ thuê để chụp chân dung cho họ.
Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng - Ảnh 2.
Giờ đây, Tây Tạng đã trở thành một nơi mà sự hiện đại, toàn cầu hóa và truyền thống giao nhau hơn bất cứ nơi nào khác ở Trung Quốc. Với rất ít sự lựa chọn ngoài việc chấp nhận hiện tại và tiến về phía trước, người Tây Tạng đã học cách nhìn ra những thay đổi lớn trong sự phát triển kinh tế địa phương cũng như cơ hội việc làm giữa những người Tây Tạng.Chúng tôi đang ngồi uống trà trên sân thượng của Songtsam, một khách sạn cổ điển xa hoa nhìn ra Tsechok Ling, một khu vực phát triển mới do chính phủ tài trợ ở ngoại ô Lhasa. Giữa chúng tôi và ngọn núi màu xám tro tạo thành phông nền cho Potala là những bộ khung bằng bê tông và sắt của một loạt các bất động sản cao cấp theo phong cách Tây Tạng sẽ mở cửa đón khách du lịch vào cuối năm 2020.
Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng - Ảnh 3.
Khu vực mới này sẽ bổ sung cho các chuỗi khách sạn quốc tế, như St. Regis, Shangri-La và Four Points by Sheraton, đã mở nhượng quyền thương mại tại Lhasa. Ngoài ra, một loạt các khách sạn cổ điển hấp dẫn đã mọc lên, bao gồm House of Shambhala, Shambhala Palace, and Tashitagke hotels. Các cơ sở này cung cấp nơi lưu trú đạt tiêu chuẩn quốc tế nằm trong các ngôi nhà địa phương được tân trang lại đẹp mắt, được trang trí với sự pha trộn của biểu tượng Phật giáo truyền thống, tượng Tây Tạng, thảm và những bức tranh cuộn thangka vẽ tay. Điều này rất phù hợp với những kỳ vọng của cả khách du lịch quốc tế lẫn khách du lịch kinh doanh.
Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng - Ảnh 4.
Đối với người Tây Tạng, sự thích nghi là một công cụ cần thiết để tồn tại văn hóa. Có 239 công ty du lịch đã đăng ký tại Lhasa, tuy nhiên, chưa đến 60% thuộc sở hữu của Tây Tạng. Phần còn lại được điều hành bởi các chi nhánh địa phương của các công ty Trung Quốc có văn phòng trung tâm ở các siêu đô thị phía đông Trung Quốc như Thành Đô, Thượng Hải và Bắc Kinh. Một số công ty trong số này cố gắng hỗ trợ sinh kế địa phương bằng cách chỉ thuê người Tây Tạng. Hầu hết đến từ các vùng nông thôn, nơi mà ngoài nông nghiệp, người dân không có lựa chọn nghề nghiệp tốt hơn."Tôi tin rằng du khách quốc tế trả một số tiền lớn để được phép du lịch Tây Tạng thì sẽ mong muốn được trải nghiệm văn hóa bản địa thực sự với người Tây Tạng," Jamphel, người điều hành một công ty lữ hành có tên là Explore Tibet (Khám phá Tây Tạng) giải thích. "Đó là cách duy nhất để truyền cảm hứng cho khách du lịch nước ngoài để họ thực sự tìm hiểu về văn hóa của chúng tôi."
Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng - Ảnh 5.
Bất chấp dòng chảy du lịch, văn hóa truyền thống Tây Tạng và sự sùng bái tôn giáo phần lớn vẫn còn nguyên vẹn ở nơi này. Chính quyền Trung Quốc vẫn duy trì sự kiểm soát chặt chẽ đối với sự tham quan của du khách nước ngoài. Ngoại trừ việc được phép đi lại tự do ở trung tâm Lhasa, mỗi du khách không phải là người Trung Quốc vẫn cần một hướng dẫn viên và tài xế bắt buộc với một phương tiện được cấp phép cho mục đích đến thăm các tu viện của Lhasa và bất cứ nơi nào khác trong TAR. 
Toàn cầu hóa & một tương lai mới cho Tây Tạng - Ảnh 6.
Mặc kệ các du khách nói đủ thứ ngôn ngữ xung quanh, mỗi ngày, những người phụ nữ Tây Tạng lớn tuổi mặc trang phục truyền thống đi bộ theo chiều kim đồng hồ quanh Barkhor. Lẩn tránh khách du lịch đang tạo dáng chụp ảnh selfie, họ bướng bỉnh cầm bánh xe cầu nguyện bằng một tay khi họ nâng mép váy len dài truyền thống của họ bằng tay kia. Như thể, họ hiểu rằng sự tồn tại của bản sắc văn hóa Tây Tạng bây giờ gắn bó chặt chẽ với sự tồn tại của du lịch đại chúng, ngay trong thành phố linh thiêng nhất của họ.

(Theo Nikkei Asian Review)